Vladimir Zaxaroviç Şvaytser (13 (25) fevral 1889[1], Bakı – 27 fevral 1971) — SSRİ kinossenaristi və teatr xadimi. O, həm də təxəllüsü ilə çıxış etmişdir. Azərbaycan SSR əməkdar artisti.
| Vladimir Şvaytser | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 13 (25) fevral 1889[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 27 fevral 1971 (82 yaşında) |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | ssenarist, yazıçı |
| Fəaliyyət illəri | 1920–1969 |
| Mükafatları |
  |
Bakıda Podolsk quberniyasından (indiki Ukrayna) köçmüş yəhudi ailəsində anadan olmuşdur.[2] Uşaqlıq illərini Odessada keçirmişdir.[3] Bakıda Lavrov gimnaziyasında, sonra texnikumda oxumuşdur.[4] O, ədəbi yaradıcılıqla, jurnalistika ilə məşğul olmuşdur.[5] İ. Cuqaşvilinin rəhbərlik etdiyi Bakı bolşevik təşkilatı ilə əməkdaşlıq etmiş, bunun üçün təbliğat materialları tərtib etmişdir.[6]
1907-ci ildə o, Bakıdan Yekaterinburqa qaçmağa məcbur qalmış və orada Nijeradze adı altında saxta sənədlərlə dörd il "Uralskaya jizn" qəzetində müxbir işləyir. Sonra Moskvaya köçmüş və burada "Rampa i jizn" jurnalı ilə əməkdaşlıq etmişdir.[3] 1915-ci ildə filmlər üçün ssenarilər yazmağa başlamışdır.[7] Felyeton, hekayə və yumoresklərin müəllifi Bakı, Yekaterinburq, Moskva, Odessa, Rostov-na-Donu, Daşkənd, Xarkov qəzet və jurnallarında dərc olunmuşdur. Moskvada Nikita Baliyevin "Die Fledermaus" teatrı ilə əməkdaşlıq təklifi almış və onun ədəbi şöbəsinin müdiri olmuşdur.[3]
1920-ci ildə Bakıda "Yarasa"[3] truppasının kiçik bir hissəsi ilə əməkdaşlıq edərək yeni yaradılmış Dövlət Azad Satira-Agititeatrında fəaliyyətə başlamışdır. 1923-cü ildə teatrın Bakı Fəhlə Dram Teatrına çevrilməsi ilə onun bədii rəhbəri olmuşdur.[6]
Kino, teatr və ədəbiyyat xadimləri haqqında pyeslərin və xatirələrin müəllifidir. SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü.[5]
O, Moskvada uzun sürən ağır xəstəlikdən növbəti müalicə kursu zamanı anadan olmuşdur. Moskvada Yeni Don qəbiristanlığının 18 saylı kolumbariumunda dəfn edilmişdir.[8]
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France Vladimir Švejcer // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ "Бакинец Владимир Швейцер — прародитель классического образа Кащея Бессмертного". Яндекс Дзен (rus). 2022-02-18. 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-07.
- ↑ 1 2 3 4 Резникова Валентина. "Авантюра Пессимиста". Region Plus (rus). 2008-11-01. 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-07.
- ↑ "Швейцер Владимир Захарович — кинодраматург и кинорежиссёр". OurBaku (rus). 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-07.
- ↑ 1 2 Сценаристы советского художественного кино, 1972
- ↑ 1 2 Халымбаджа И. "Швейцер Владимир 25.2.1889—27.2.1971". Страницы Баку — Международное сообщество бакинцев (rus). 2022-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-07.
- ↑ Кино. Энциклопедический словарь Юткевича, 1987
- ↑ "Швейцер Владимир Захарович (1889—1971)". Донское кладбище (rus). 2016. İstifadə tarixi: 2022-03-06.[ölü keçid]
