Vinko Knejeviç (xorv. Vinko Knežević, mac. Vince Knezsevics; 30 noyabr 1755[1][2][…] – 11 mart 1832[1][2]) — Habsburq monarxiyasının imperator ordusunda xidmət etmiş Xorvatiya zadəganı və generalı. Knejeviçlər zadəgan nəslinə mənsub idi. Uzun hərbi karyerası ərzində Avstriya–Osmanlı müharibəsi və Fransa inqilabi müharibələrində çoxsaylı döyüşlərdə iştirak etmişdir. 1799-cu ildə Adda çayı döyüşündə, Trebbiya və Novi döyüşlərində husar polkuna komandanlıq etmişdir. Növbəti il Marenqoda piyada briqadasına, 1805-ci ildə Tirol, 1809-cu ildə isə Qratsda Avstriya imperiyasının qoşunlarına rəhbərlik etmişdir. 1809–1812-ci illərdə hərbi sərhəddə müxtəlif vəzifələrdə xidmət etmişdir. 1802-ci ildən etibarən keçmiş Zala dairəsində, indiki Xorvatiyanın şimalında yerləşən Medjimurska dairəsindəki Sveta Yelena malikanəsində yaşamışdır. Napoleon müharibələrinin sonunda 1815-ci ildə süvari generalı rütbəsi ilə hərbi xidmətdən təqaüdə çıxmışdır. 1809-cu ildə draqun polkunun fəxri rəhbəri təyin edilmiş və 1832-ci ildə vəfatına qədər bu vəzifəni tutmuşdur.
| Vinko Knejeviç | |
|---|---|
| xorv. Vinko Knežević | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 30 noyabr 1755[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 11 mart 1832[1][2] (76 yaşında) |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Avstriya imperiyası |
| Rütbəsi | general |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |
 |
Vinko Knejeviç 1755-ci il noyabrın 30-da Habsburq monarxiyasının Xorvatiya Hərbi Sərhədi kimi tanınan Lika bölgəsində yerləşən Qraçats şəhərində anadan olmuşdur. O, Habsburq ordusunun general-mayoru, baron Martin Knejeviçin (1708–1781) və onun həyat yoldaşı Urşula Knejeviçin (qızlıq soyadı Vukasoviç, 1717–1776) kiçik oğlu idi. Beş qardaşı, hamısı hərbi zabit, və iki bacısı var idi.
Karyerasına 1772-ci ildə Vyana sarayında Macarıstan Krallıq Zadəgan Mühafizə Qvardiyasında kursant kimi başlamışdır. 1787–1791-ci illərdə baş tutmuş Avstriya–Osmanlı müharibəsi zamanı Osmanlı imperiyasına qarşı döyüşmək üçün fraykor (sərbəst dəstə) toplamış və ona rəhbərlik etmişdir. Mayor Yosip Filip Vukasoviç ilə birlikdə 1789-cu ildə Tsetinqrad döyüşündə fərqlənmişdir.
Birinci Koalisiya müharibəsində mayor rütbəsi ilə Qərbi Qalisiyada husar eskadronuna komandanlıq etmişdir. 1796-cı ildə podpolkovnik (oberst-leytenant), 1797-ci ildə isə polkovnik (oberst) rütbəsinə yüksəlmişdir.[3] Növbəti il ertoq Yosip Pfaltskinin 17-ci süvari polkunun komandiri təyin edilmişdir. 1798-ci ildə bu bölmə 2-ci Husar Polku olaraq yenidən adlandırılmış və Daxili Avstriyada yerləşdirilmişdir.[4] İkinci Koalisiya müharibəsində Knejeviç 1799-cu il aprelin 26-da Adda çayı döyüşündə husar polkuna komandanlıq etmişdir. Polkun səkkiz eskadronu Yohann fon Tsofun 1-ci diviziyasının tərkibində idi. Vaprio-d’Adda yaxınlığında Pfalts husarları üç hücum keçirmiş, nəhayət Pol Qrenyenin diviziyasını yarmış, 200 nəfərə zərər vurmuş və 300 fransız əsgərini əsir götürmüşdür. Digər Avstriya və Rusiya bölmələri ilə birlikdə 2800 əsir, 12 top, bir haubitsa, altı sursat arabası və bir ştandart ələ keçirmişdilər. Polkun itkiləri ağır olmuş, 153 nəfər həlak olmuşdur.[5] Bu igidliyinə görə Knezheviç 1799-cu il mayın 15-də "Mariya Tereziya" hərbi ordeninin cəngavər xaçı ilə təltif edilmişdir.[3] Aprelin 28-də onun polku Jan Matye Filiber Seryuryenin diviziyasını mühasirəyə alan və təslim olmağa məcbur edən dəstənin tərkibində idi. Fransızların itkiləri 252 həlak, 8 top və 2700 əsir təşkil etmişdir.[6]
Knejeviç 1799-cu ilin 17–20 iyun tarixlərində Trebbia döyüşündə husarlarına komandanlıq edərək fərqlənmişdir.[3] Bu döyüşdə onun bölməsi Fridrix Henrik fon Qotteşhaymın sol qanad avanqardının tərkibində idi.[7] 19 iyunda husarlar Fransua Vatrenin fransız diviziyasını geri atmağa kömək etmişdir.[8] O, həmçinin 15 avqustda Novi döyüşündə iştirak etmişdir.[3] Bu döyüşdə Pfalts husarları Paul Krayın korpusunda döyüşmüşdür.[9] 16 noyabrdan dekabrın 3-dək o və husarları Lixtenşteyn knyazı I Yohann İosifin komandanlığı altında Kuneo mühasirəsində iştirak etmişdir. Nəticədə 3000 nəfərlik qarnizon 187 top və 14,000 həndveyt barıtla təslim olmuşdur.[10]
Tarixçi Diqbi Smitin məlumatına görə, Knejeviç 29 oktyabr 1800-cü ildə general-mayor rütbəsinə yüksəlmişdir,[3] lakin başqa bir mənbəyə görə, o, 14 iyun 1800-cü ildə Marenqo döyüşündə Konrad Valentin fon Kaymın 4939 nəfərlik diviziyasında general-mayor rütbəsi ilə briqadaya komandanlıq etmişdir. Onun komandanlığı altında Toskana Böyük hersoqunun 23-cü piyada polkunun 2188 əsgərdən ibarət üç batalyonu var idi.[11] Səhər saatlarında Kaymın diviziyası Fontanone dərəsi arxasındakı Fransa xəttinə dəfələrlə hücum etmiş, lakin ciddi uğur qazanmamışdır.[12] Günün sonralarında Kaymın diviziyasının hər üç briqadası Anton fon Tsaxın komandanlığı altında təqibə qoşulmuş və döyüşün sonunda əsas kolonun məğlubiyyətində iştirak etmişdir.[13]
- ↑ 1 2 3 4 Wurzbach D. C. v. Knesevich von Szent-Helena, Vincenz Freiherr (alm.). // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben Wien: 1856. Vol. 12. S. 147.
- ↑ 1 2 3 4 Vinko Knežević // Hrvatski biografski leksikon (xorv.). 1983.
- ↑ 1 2 3 4 5 Smith, Digby; Kudrna, Leopold. "Austrian Generals of 1792–1815: Knesevich de Szent-Helena, Vincenz Freiherr". The Napoleon Series. 2021-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-02.
- ↑ Nagy, Istvan. "Austrian Cavalry Regiments and Their Commanders 1792–1815: the Hussars". The Napoleon Series. 2005. 2012-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-02.
- ↑ Ascerbi, Enrico. "The 1799 Campaign in Italy: the Combats of Trezzo and Vaprio (April 26)". The Napoleon Series. 2007. 2014-02-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-02.
- ↑ Smith, Digby. The Napoleonic Wars Data Book. London: Greenhill. 1998. səh. 153. ISBN 1-85367-276-9.
- ↑ Smith (1998), p. 160
- ↑ Acerbi, Enrico. "The 1799 Campaign in Italy: The Battle of the Trebbia Second Day". The Napoleon Series. 2008. 2014-02-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-02-02.
- ↑ Smith (1998), p. 163
- ↑ Smith (1998), p. 174
- ↑ Arnold, James R. Marengo & Hohenlinden: Napoleon's Rise to Power. Barnsley, South Yorkshire: Pen and Sword. 2005. səh. 272. ISBN 1-84415-279-0.
- ↑ Arnold (2005), pp. 153–157
- ↑ Arnold (2005), pp. 173–183
- Arnold, James R. Marengo & Hohenlinden: Napoleon's Rise to Power. Barnsley, South Yorkshire: Pen and Sword. 2005. ISBN 1-84415-279-0.
- Acerbi, Enrico. "The 1799 Campaign in Italy: the Combats of Trezzo and Vaprio (April 26)". The Napoleon Series. 2007. İstifadə tarixi: 2014-02-02.
- Bowden, Scotty; Tarbox, Charlie. Armies on the Danube 1809. Arlington, Texas: Empire Games Press. 1980.
- Knötel, Richard; Knötel, Herbert; Sieg, Herbert. Uniforms of the World. New York, N.Y.: Charles Scribner's Sons. 1980. ISBN 0-684-16304-7.
- Nagy, Istvan. "Austrian Cavalry Regiments and Their Commanders 1792–1815: the Hussars". The Napoleon Series. 2005. İstifadə tarixi: 2014-02-02.
- Pivka, Otto von. Armies of the Napoleonic Era. New York, N.Y.: Taplinger Publishing. 1979. ISBN 0-8008-5471-3.
- Smith, Digby. The Napoleonic Wars Data Book. London: Greenhill. 1998. ISBN 1-85367-276-9.
- Schneid, Frederick C. Napoleon's Italian Campaigns: 1805–1815. Westport, Conn.: Praeger Publishers. 2002. ISBN 0-275-96875-8.
- Smith, Digby; Kudrna, Leopold. "Austrian Generals of 1792–1815: Knesevich de Szent-Helena, Vincenz Freiherr". napoleon-series.org. İstifadə tarixi: 2013-02-13.
- Кнежевичи из Святой Елены – семья, в которой было много военных
- Винко Кнежевич – выдающийся представитель дворянского рода Кнежевичей (PDF)
- Биография в энциклопедии Proleksis Лексикографического института Мирослава Крлежа в Загребе
- Кнежевич написал свои мемуары
- Дворянский род Кнежевичей происходит из региона Лика