Vikipediya:IP blokundan azad olma
![]() | Səhifənin qısa məzmunu: Əgər bloklanmış IP ünvanı və ya diapazonu üçün nəzərdə tutulan şəxs olmadığınızı düşünürsünüzsə və edə bilmirsinizsə IPBAO hüququ üçün müraciət edə bilərsiniz. Aşağıdakı təlimatları izləyin:
|
Əksər vaxtı IP ünvanları və ya IP diapazonlarına tətbiq edilmiş bloklar daxil olmuş istifadəçilərə təsir etmir. Lakin, bəzən sui-istifadələrin qarşısını almaq üçün sərt bloklar tətbiq edilə bilər ki, bu da həm anonim, həm də daxil olmuş istifadəçilərin fəaliyyət göstərməsinin qarşısını ala bilər.
İnzibatçılar həmişə bu məhdudiyyətlərdən azaddırlar. Digər redaktorlar etibarlı səbəb göstərdikləri təqdirdə bu cür məhdudiyyətlərdən azad olmaq üçün IPBAO hüququ tələb edə bilərlər.
IPBAO hüququ istifadəçiyə səhvi olmadığı hallarda bloklanmış IP ünvanı vasitəsilə məhdudiyyətsiz lər etməyə imkan verir. Həmçinin, etibarlı istifadəçilərə anonim proksilər və VPN üzərindən etdiklərində müraciətlərinə uyğun olaraq bu hüquqlar verilə bilər. Bu hüquqa sahib redaktorlar proksi ilə edilən pozucu lər, hesabdan sui-istifadə və digər siyasət pozuntularının IPBAO hüququnun ləğvinə səbəb ola biləcəyini və müvafiq sanksiyalara tabe tutulacaqlarını unutmamalıdırlar.
Əgər başqalarının lərinə görə imkanlarınız məhdudlaşdırılbsa, yəqin ki, sui-istifadə ilə məşğul olan istifadəçilərlə eyni IP ünvanını və ya aralığını paylaşırsınız. IPBAO müraciətindən əvvəl modemi yenidən başladın və edə bilib-bilmədiyinizi yoxlayın. Problem davam edərsə müraciət edin.
Təcrübəli istifadəçilərə hüquq müraciətə uyğun olaraq, adətən 12 aylıq intervalla verilir və ehtiyac olduqda müddət uzadıla bilər. Nisbətən az təcrübəli, lakin siyasətin tələblərinə uyğun digər istifadəçilərə daha qısa müddətə IPBAO hüququ verilə bilər.
Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada bu hüquqa sahib 1 istifadəçi var.
Hüquq əsasən aşağıdakı üç halda istifadəçilərə verilə bilər:
- Vandalizm və ya destruktiv fəaliyyətlərə görə tətbiq olunmuş məhdudlaşdırmalardan təsirlənən istifadəçilər. Bu hüquq verildikdən sonra həmin redaktorlar IP bloklarından təsirlənmədən edə bilərlər.
- Yaxşı vəziyyətdə olan redaktorlar anonim (məsələn, VPN və ya proksilər vasitəsilə) lər etməyə ehtiyacı olduqlarını əsaslandıra bildikdə.
- Yuxarıdakı səbəblərdən biri ilə yanaşı, yaxşı vəziyyətə malik redaktorlar qlobal olaraq bloklanmış IP-dən əsasən Azərbaycanca Vikipediyada etmək istəyərlərsə.
Açıq proksi istifadəsi ilə bağlı əlavə təhlükəsizlik tədbirlərinə görə bu sorğulara fərqli şəkildə baxılır.
Sərt IP ünvanı diapazonu blokları müvəqqəti hesablar və IP ünvanı diapazonunda kukla hesablar tərəfindən davamlı pozuntuların qarşısını almaq məqsədilə tətbiq olunur. Bu tədbirlərdən təsirlənən etibarlı töhfə tarixçəsinə sahib redaktorlar təqdirən bir inzibatçı tərəfindən bu məhdudiyyətlərdən istisna edilə bilər ki, bunun vasitəsilə də onlar bloklanmış IP diapazonu yolu ilə məhdudiyyətsiz lər edə bilər.
Bu icazənin verilmə şərtləri bunlardır:
- İstifadəçinin normal (proksi olmayan) IP ünvanı onlardan asılı olmayaraq etdikləri IP ünvanı diapazonuna tətbiq edilmiş bloklardan təsirlənirsə. (Bu, avtobloklar və ya təftişçilər vasitəsilə təsdiqlənə bilər.)
- İstifadəçinin bloklanmış anonim proksilər vasitəsilə bu hüquqdan heç vaxt sui-istifadə etməyəcəyinə dair etibar yaratdığı hallarda (bu, nəzarət edilə biləndir).
- Blok sona çatdıqda və ya redaktor üçün artıq problem olmadıqda hüquq hər hansı bir inzibatçı tərəfindən ləğv ediləcək.
Bununla belə, sorğu verilmədən də inzibatçılar tərəfindən bu hüquq xoşniyyətli redaktorlara verilə bilər ki, bununla da onların sərt IP ünvanı diapazonu bloklarından təsirlənməsinin qarşısı alınsın. Redaktorlar bilməlidirlər ki, vandalizmin qarşısını almaq məqsədilə onların IP ünvanı diapazonlarına blok tətbiq edilib və onlar bu bloklardan istisna tutulub. Onlara aydın şəkildə bu bölməni oxumaları tövsiyə edilməlidir və xüsusən bloklanmış proksi vasitəsilə lər etmək məqsədilə hüquqdan istifadə etmələri halında bu imtiyazın ləğv ediləcəyi açıqca bildirilməlidir. (Aşağıdakı teqlər və şablonlara baxın.)
- Kimlər müraciət edə bilər
lərlə əlaqəsi olmayan və IP ünvanı blokundan təsirlənən daxil olmuş istifadəçilər.
- Necə müraciət etmək olar
İnzibatçılardan biri ilə e-poçt vasitəsilə əlaqəyə keçin (adını bura daxil edərək) və ya info-az wikimedia.org ünvanına e-poçt göndərin. Müraciəti mütləq şəkildə qeydiyyatdan keçmiş hesabınız vasitəsilə etməlisiniz. IP ünvanının istifadəçi müzakirəsi səhifəsində verilən sorğular avtomatik olaraq rədd ediləcək. Hüququ verən inzibatçılar bəzən problemi təsdiqləmək üçün təftişçilərə müraciət etmə ehtiyacı duya bilər və ya vəziyyətlə bağlı məlumat sahibi deyillərsə, sorğu ilə bağlı müzakirə və əlavə araşdırma üçün digər inzibatçılara müraciət edə və ya inzibati səhifələrə yaza bilərlər.
VPN xidmətləri də daxil olmaqla, anonim proksilər vasitəsilə lər asanlıqla sui-istifadə edilə bilər. Belə olan halda IPBAO hüququ yalnız etibarlı istifadəçilərə verilir. Hüququ tələb edəcək istifadəçilərə ensiklopediyaya töhfə verə biləcəyini nümayiş etdirə bilənlər və keçmiş fəaliyyətlərində düzgün və konstruktiv töhfələr vermiş pozucu fəaliyyətləri olmayan istifadəçilər daxildir.
Bununla belə, bir çox istifadəçinin internet brauzerində konfiqurasiya edilmiş parametrlər səbəbilə xəbərləri olmadan açıq proksi vasitəsilə daxil olduğu məlumdur. Hüquq üçün müraciət etməzdən əvvəl (proses vaxt ala bilər və veriləcəyinə zəmanət verilmir) brauzerinizin internet bağlantısı parametrlərini yoxlamalı və proksi istifadəsini deaktiv etməlisiniz. Bu, Apple iCloud Private Relay kimi seçimə bağlı xidmətləri də əhatə edir.
Nəzərə alın ki, təftişçilərin yoxlamasından qaçmanın yetərli səbəb olmadığını unutmayın. Təftişçilərlə bağlı narahatlıqları Azərbaycanca Vikipediya icmasına və ya ombudsman komissiyasına bildirmək lazımdır.
- Kimlər müraciət edə bilər
Ehtiyaclarını göstərə bilən və hüquqdan sui-istifadə etməyəcəyinə etibar edilən istifadəçilər.
- Necə müraciət etmək olar
İstifadəçi adınızı qeyd edərək təftişçilərə e-poçt göndərin və ya VP:IPBAON səhifəsində ictimai müraciət ünvanlayaraq anonim proksilər vasitəsilə niyə etməli olduğunuzu izah edin. Əgər səbəblər şəxsidirsə, bunu ictimai səhifələrdə qeyd etməyin. Digər vasitələrlə əlaqə saxlanılan inzibatçılar problemi təsdiqləmək üçün təftişçilərə müraciət edə bilərlər.
Azərbaycanca Vikipediyada lokal IPBAO hüququ redaktorlara hər hansısa qlobal bloklara məruz olsa belə, istənilən IP ünvanından etməyə imkan verir. Qlobal IP blokundan azad olma hüququ istifadəçiyə lokal layihələrdə sərt bloklar olduğu halda etməyə icazə vermir (yəni QIPBAO hüququ qlobal tətbiq edilmiş bloklar üçündür, lokal blokları əhatə etmir). Əgər redaktorlar əsasən Azərbaycanca Vikipediyanı etməkdə maraqlıdırlarsa və digər layihələrdə təcrübəyə malik deyillərsə, onlara qlobal bloklardan təsirlənməmələri üçün lokal IPBAO hüququ verilə bilər.
Digər tərəfdən, istifadəçilər qlobal səviyyədə bu hüquqa sahibdirlərsə belə, əgər yerli siyasətə əsasən bu icazə üçün uyğun deyillərsə, onlara bu hüququ vermək hər vaxt uyğun olmaya bilər.
Hüququn ləğvinə aşağıdakılar səbəb ola bilər:
- Artıq gərəkli deyil və ya istifadəçinin təqdim etdiyi səbəblər yetərsizdir.
- İstifadəçi inzibatçı seçilibsə.
- İstifadəçi özü imtina edibsə.
- İstifadəçinin müraciətində və ya fəaliyyətində pisniyyət, aldadıcı bəyanatlar və ya destruktiv hallar aşkarlanarsa.
- Əsaslı sübut və ya sui-istifadə ilə bağlı narahatlıqlar (inzibatçı tərəfdən maraq toqquşması halları da daxil olmaqla). Aydınlaşdırma tələb edən hallarda iddialar irəli sürülməzdən əvvəl məsələ dəqiqləşdirilə bilər.
Əgər istifadəçi bloklanıbsa hüquq ondan geri alına bilər — inzibatçılar bunu sadəcə lazımi hallarda etməlidirlər və ya lazım gəldikdə icma tərəfindən müşahidə olunan problemlərlə bağlı müzakirə başlada bilərlər. Potensial sui-istifadə ilə bağlı cəmiyyət tərəfindən təsdiqlənən əsaslı narahatlıqlar hüququn aradan qaldırılması üçün kifayət ola bilər; yenə də hər bir halda tətbiqi profilaktik xarakter daşımalıdır, cəzalandırıcı yox.
Hüququn müddəti sona çatana yaxın istifadəçi bu barədə məlumatlandırılır və edəcəyi yeni müraciətdə hüququ saxlamaq üçün səbəblər təqdim etməlidir.
- Əgər müvafiq istifadəçinin IP ünvanı təftişçi tərəfindən bloklanıbsa, istifadəçiyə IPBAO hüququnu verməzdən əvvəl, bunun yalnız təftişçilərin əlində olan gizli datalara əsaslanan bloka mənfi edib-etməyəcəyi barədə onlarla danışıb təsdiqləyin.
- Bütün IPBAO hüquqları nəzərdən keçirilməyə və ləğv edilməyə tabedir. Sui-istifadə halları ilə bağlı əsaslı sübutlar və ya narahatlıqlar varsa, hüquq ləğv edilə bilər və çox vaxt ləğv edilir. Şübhəli vəziyyətləri inzibatçıların əvvəlcə müzakirə etmələri məsləhət görülür, çünki yetəri qədər əsaslandırılmamış bir imtiyaz tez bir vaxtda geri alınacaq.
- IP blokundan azad edilmə nəzərdən keçirilərkən, qərar qəbul etməzdən əvvəl redaktorun tarixçəsi və müvafiq sui-istifadə diapazonu diqqətlə yoxlanılmalıdır.
- IPBAO hüququ Xüsusi:İstifadəçiHüquqları səhifəsi vasitəsilə verilir və ya ləğv olunur.
IP blokundan azad olma
hüququna sahib redaktorlar Xüsusi:İstifadəçiSiyahısı səhifəsi altında istifadəçi qrupu kimi görünür və nəzərdən keçirilə bilər. (Redaktor inzibatçıdırsa adətən o, bu siyahıda görünməyəcək.) Hüququn verilmə və ya ləğv edilmə səbəbləri müvafiq istifadəçi hüquqları jurnalında göstərilir. - İnzibatçılar hüquqların verilməsini Vikipediya:IP blokundan azad olma/jurnal səhifəsində qeyd ala bilərlər.
- {{subst:IP blokundan azad olundunuz}} (və ya "{{subst:IPBAO}}") IP ünvanına sərt blok tətbiq edilmiş və bu blokdan təsirlənməmək üçün IP blokundan azad olma hüququ verilmiş redaktor üçün təklif olunan qeydləri ehtiva edir.
- Sərt blok tətbiq edilmiş IP ünvanı diapazonu üçün təklif olunan narrativ: "Bu IP ünvanı diapazonu vandalizmin qarşısını almaq məqsədilə bloklanmışdır. Əgər siz bu IP ünvanı diapazonundakı xoşniyyətli istifadəçilərdən birisinizsə və bu blokdan təsirlənirsinizsə, lütfən blokun götürülməsi üçün sorğu göndərin və təftişçi yoxlanışı üçün müraciət edərək IPBAO hüququ istəyin"
- IP ünvanı blokundan azad edilmiş istifadəçilərin siyahısı
- meta:Qlobal IP blokundan azad olma
- Vikipediya:Bloklama qaydaları
- Vikipediya:Təftişçilər
- {{İstifadəçi/IPBAO}} — IP blokundan azad olma istifadəçi hüququna malik olduğunuzu göstərən istifadəçi qutusu
- {{İstifadəçi/IPBAO topicon}} — istifadəçi səhifənizin sağ yuxarı küncündə IPBAO istifadəçi qrupunda olduğunuzu göstərən üst ikonası şablonu