Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinVeyllənən ruh əməliyyatı (ing. Operation Wandering Soul) — Vyetnam müharibəsi zamanı ABŞ qüvvələri tərəfindən həyata keçirilən təbliğat kampaniyası və psixoloji müharibə səyləri. Bu, Vyetkonq qüvvələrində fərarilik hallarını artırmaq və onların mənəviyyatını zəiflətmək cəhdi idi.[1]
| Veyllənən ruh əməliyyatı | |
|---|---|
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əksər mədəniyyətlərdə olduğu kimi, Vyetnam mədəniyyətində də ölülərə ehtiram göstərmək haqqında inanclar və mərasimlər var. Vyetnam mədəniyyəti mərhumun nəşinin düzgün formada dəfn edilməsini tələb edir və güman edilir ki, bu baş verməsə, mərhumun ruhu yer üzündə dolaşmağa davam edir və beləliklə, o, bir ruha bərabər olan "veyllənən ruh"a çevrilir. İnanca görə, onlarla bəzən ölüm ildönümündə və öldüyü yerin yaxınlığında əlaqə saxlamaq mümkündür. Vyetnamlılar bu ölü ruhları bayram günlərində vəfat etdikləri yeri ziyarət edərək ehtiram göstərirlər. ABŞ Vyetnam müharibəsində bundan öz xeyrinə istifadə etmiş və ölmüş dostlarının səs yazısını səsucaldıcılarına verməklə Vyetkonq qüvvələrini aldatmağa çalışmışdır.[2]
ABŞ mühəndisləri öldürülən Vyetkonq əsgərlərinin rolunu daşıyan qorxunc və dəyişdirilmiş səsləri lentə yazmaq üçün həftələr sərf etmişdilər. ABŞ komandanlığı həmçinin, etibarlılığı artırmaq məqsədilə səsyazılarını lentə almaq üçün Cənubi Vyetnam əsgərlərindən istifadə etmişdir. "Ghost Tape Number Ten" adlandırılan lent Vyetkonq fəaliyyətinin olduğu ərazilərdə, ümumiyyətlə, gecələr səsucaldanlarda səsləndirilirdi.[3] Əvvəlcədən yazılmış, mərhum şəxslərin Vyetkonqda xidmət edən "nəsillərinin davamçıları"nı fərarilik etməyə və döyüşü dayandırmağa çağırdığı səs lentləri bəzən helikopter vasitəsilə səsləndirilirdi. Onlar həmçinin, çayda hərəkət edən patrul qayıqlarından da istifadə edirdi. Bu cür əməliyyatların əksəriyyəti gecələr həyata keçirilirdi.[4]
Bu lentlər ümumi çərçivədə qarışıq nəticələr vermişdi. Vyetkonq əsgərləri bunların sadəcə səsyazma olduğunu anlayanda dərhal səsin gəldiyi yeri atəşə tuturdu və bu da öz növbəsində ABŞ qüvvələrinin cəngəllikdəki gizli mövqelərini aşkara çıxarırdı. ABŞ 1970-ci illərin əvvəllərində "Ghost Tape Number Ten"i dayandırmışdır.[5]
- ↑ "Ghost Tape No. 10: The Haunted Mixtape of the Vietnam War". HowStuffWorks (ingilis). 16 may 2017. 18 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 noyabr 2021.
- ↑ SGM Herbert A. Friedman (Ret.). "The Wandering Soul". Patrol Craft Fast. Robert B. Shirley. 31 dekabr 2005. 8 avqust 2004 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 noyabr 2006.
- ↑ Hoyt, Alia. "Ghost Tape No. 10: The Haunted Mixtape of the Vietnam War". HowStuffWorks. 16 may 2017. 18 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 dekabr 2018.
- ↑ The Quiet Mutiny Arxivləşdirilib 2021-02-02 at the Wayback Machine, by John Pilger
- ↑ "Operation Wandering Soul – Ghost Tape Number 10 and the Haunted Jungles of Vietnam". MilitaryHistoryNow.com (ingilis). 30 oktyabr 2013. 19 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 noyabr 2021.
- Friedman, Herbert A. "The "Wandering Soul" Tape of Vietnam". Psywarrior. İstifadə tarixi: 15 sentyabr 2020.
- Newdick, Thomas. ""Operation Wandering Soul"". The Drive. İstifadə tarixi: 21 noyabr 2021.
- Hoyt, Alia. "Ghost Tape No. 10: The Haunted Mixtape of the Vietnam War". HowStuffWorks. Retrieved 21 November 2021.
- Mixtape: The Wandering Soul, an episode of Radiolab
- Superstition PSYOP