Verilənlərin əldə edilməsi, verilənlərin toplanması sistemi, məlumatların əldə edilməsi — real dünyadakı fiziki şəraiti ölçən siqnalların seçilməsi və nəticədə alınan nümunələrin kompüter tərəfindən idarə oluna bilən rəqəmsal rəqəmli dəyərlərə çevrilməsi prosesi. DAS, DAQ və ya DAU abbreviaturası ilə qısaldılmış məlumat toplama sistemləri adətən analoq dalğa formalarını emal üçün rəqəmsal dəyərlərə çevirir. Məlumat toplama sistemlərinin komponentlərinə aşağıdakılar daxildir:
- Fiziki parametrləri elektrik siqnallarına çevirmək üçün sensorlar.
- Sensor siqnallarını rəqəmsal dəyərlərə çevrilə bilən forma çevirmək üçün siqnal kondisioner sxemi.
- Şərti sensor siqnallarını rəqəmsal dəyərlərə çevirmək üçün analoqdan rəqəmsal çeviricilər.

Məlumatların toplanması proqramları adətən Assembly, BASIC, C, C++, C#, Fortran, Java, LabVIEW, Lisp, Pascal və s. kimi müxtəlif ümumi təyinatlı proqramlaşdırma dillərindən istifadə etməklə hazırlanmış proqram təminatı proqramları tərəfindən idarə olunur. Müstəqil məlumatların əldə edilməsi sistemləri çox vaxt verilənlərin toplanması sistemləri adlanır.
Müxtəlif, adətən spesifik aparat avadanlıqlarından məlumat əldə etmək üçün bütün lazımi alətləri təmin edən açıq mənbəli proqram paketləri də mövcuddur. Bu alətlər mürəkkəb təcrübənin sürətli, çevik və uyğunlaşa bilən proqram təminatı tələb etdiyi elmi ictimaiyyətdən gəlir. Bu paketlər adətən fərdi uyğunlaşdırılır, lakin Maksimum İnteqrasiya edilmiş Məlumat Alma Sistemi kimi daha ümumi DAQ paketləri asanlıqla uyğunlaşdırıla bilər və bir neçə fizika təcrübəsində istifadə olunur.
1963-cü ildə IBM məlumatların toplanması üzrə ixtisaslaşmış kompüterlər istehsal etdi. Bunlara IBM 7700 Data Acquisition System və onun varisi olan IBM 1800 Data Acquisition and Control System daxildir. Bu bahalı ixtisaslaşdırılmış sistemləri 1974-cü ildə ümumi təyinatlı S-100 kompüterləri və Tecmar/Scientific Solutions Inc tərəfindən istehsal olunan məlumatların toplanması kartları ötdü. 1981-ci ildə IBM IBM Fərdi Kompüterini, Scientific Solutions isə ilk fərdi kompüter məlumatlarının toplanması məhsullarını təqdim etdi.[1][2][3][4][5]
Məlumatların toplanması fiziki hadisə və ya ölçülə bilən xüsusiyyətlə başlayır. Nümunələrə temperatur, vibrasiya, işıq intensivliyi, qaz təzyiqi, maye axını və qüvvə daxildir. Ölçülən xarakteristikanın növündən asılı olmayaraq, ölçülmüş fiziki vəziyyət əvvəlcə məlumat toplama sistemi tərəfindən oxuna bilən standart formaya çevrilməlidir. Bu çevrilmələri yerinə yetirmək vəzifəsi sensorlar adlanan cihazların üzərinə düşür. Məlumatların toplanması sistemi real dünya obyektlərinin fiziki xüsusiyyətlərinin ölçülməsinə və ya monitorinqinə imkan verən proqram və texniki vasitələrin birləşməsidir. Tam məlumat əldəetmə sistemi məlumatların toplanması üçün avadanlıq, sensorlar və aktuatorlar, siqnal emal avadanlığı və məlumatların toplanması proqramı ilə işləyən kompüterdən ibarətdir. Sinxronizasiya tələb olunarsa (məsələn, hadisəyə əsaslanan məlumatların toplanması sistemləri üçün), ayrıca, kompensasiya edilmiş, paylanmış sinxronizasiya sistemi tələb olunur.
- ↑ COMDEX Fall November 18, 1981 Las Vegas, NV, "Tecmar shows 20 IBM PC option card.. LabMaster, LabTender, DADIO, DeviceTender, IEEE-488"
- ↑ PC Magazine Vol1 No.1, "Taking the Measure" by David Bunnell, "Tecmar deployed 20 option cards for the IBM PC"
- ↑ PC Magazine Vol1 No.5, "Tecmar Triumph" by David Bunnell, Scientific Solutions releases 20 new products for the PC
- ↑ BYTE Vol7 No.1 "Scientific Solutions – Advertisement for data acquisition boards, IEEE-488 products
- ↑ Test&Measurement World Vol 11 No 10 Decade of Progress Award: Scientific Solutions – LabMaster First in PC Data
- Simon McBeath. Competition Car Data Logging: A Practical Handbook. J. H. Haynes & Co. 2002. ISBN 978-1-85960-653-7.
- Simon S. Young. Computerized Data Acquisition and Analysis for the Life Sciences. Cambridge University Press. 2001. ISBN 978-0-521-56570-7.
- W. R. Leo. Techniques for Nuclear and Particle Physics Experiments. Springer. 1994. ISBN 978-3-540-57280-0.
- V. Gonzalez. Data Acquisition in Particle Physics Experiments. InTech. 2012. ISBN 978-953-51-0713-2.
- Charles D. Spencer. Digital Design for Computer Data Acquisition. Cambridge University Press. 1990. ISBN 978-0-521-37199-5.
- B.G. Thompson & A. F. Kuckes. IBM-PC in the laboratory. Cambridge University Press. 1989. ISBN 978-0-521-32199-0.
- Buddy Fey. Data Power: Using Racecar Data Acquisition. Towery Pub. 1996. ISBN 978-1-881096-01-6.
- Francesco Fornetti. Instrumentation Control, Data Acquisition and Processing with MATLAB. Explore RF Ltd. 2013. ISBN 978-0957663503.
- Tomaž Kos, Tomaž Kosar, and Marjan Mernik. Development of data acquisition systems by using a domain-specific modeling language. Computers in Industry, 63(3):181–192, 2012. [1] DOI:10.1016/j.compind.2011.09.004