Vergi at qüvvəsi (ing. tax horsepower) — ölkənin faktiki olaraq topladığı vergi gəlirləri ilə potensial vergi gəlirlərinin müqayisəsini ifadə edən iqtisadi göstəricidir.[1] Bu anlayış, bir dövlətin vergi toplama qabiliyyətini və vergi potensialını necə istifadə etdiyini qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. Vergi at qüvvəsi aşağıdakı kimi müəyyən edilir:[2]
Vergi at qüvvəsi= Faktiki vergi gəlirləri/Potensial vergi gəlirləri
burada
- Faktiki vergi gəlirləri — bir ölkənin mövcud vergi sistemi çərçivəsində topladığı real vergi məbləğidir.[3]
- Potensial vergi gəlirləri — mövcud iqtisadi şərtlərə (ÜDM, gəlir səviyyəsi, iqtisadi fəaliyyət) əsaslanaraq ölkənin toplaya biləcəyi maksimum vergi məbləğidir.[4]
Vergi at qüvvəsi hökumətlərin vergi sistemlərinin səmərəliliyini qiymətləndirmək və potensialı artırmaq üçün islahatlar həyata keçirməkdə istifadə olunan faydalı bir göstəricidir.[5]
- Vergi at qüvvəsi > 1 — ölkə öz potensialından daha çox vergi toplayır. Bu, ağır vergi yükünü və ya effektiv vergi idarəçiliyini göstərə bilər.[6]
- Vergi at qüvvəsi < 1 — ölkənin vergi potensialından tam istifadə etmədiyini və ya vergi toplamada problemlərin olduğunu göstərir.
- Vergi at qüvvəsi = 1 — potensial vergi gəlirləri ilə faktiki gəlirlər arasında tam uyğunluğu göstərir.
- ↑ "The Horse-power story". Milestones, the Journal of the IAM. 23rd year of publication: 20–22. Spring 1968.
- ↑ Hodgson, Richard. "The RAC HP (horsepower) Rating - Was there any technical basis?". wolfhound.org.uk. 2020-11-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-08-11.
- ↑ Motor-Car Taxation. Effects of Different Methods on Design. Models for Home Use and Export. The Times, Saturday, 16 Feb 1946; pg. 5; Issue 50378
- ↑ Change in Motor Tax on 1 January. The Times, Wednesday, 13 Feb 1946
- ↑ "Hints and Wrinkles". MotorBoating. 3 cild no. 6. New York City: New Publication Company. June 1909. səh. 42. ISSN 1531-2623.
- ↑ Haynes, C.E., "Motor-Vehicle Taxation and Regulations in Foreign Countries", The Balance of International Payments of the United States in 1922-, Bureau of Foreign and Domestic Commerce, Trade Information Bulletin no. 463, 1923, səh. 56