Vedat Dalokay

İbtidai, orta və lisey təhsilini doğulduğu Elazığda tamamlayan Dalokay 1949-cu ildə İstanbul Texniki Universitetinin memarlıq fakültəsini bitirib. 1950-1951-ci illərdə PTT və İctimai İşlər Nazirliyində memar işləyib. O, 1951-1952-ci illərdə Parisdə Sorbonna Şəhərsalma İnstitutunda aspirantura təhsilini tamamlayıb. 1954-cü ildə Ankarada öz memarlıq studiyasını yaradır. 1964-1968-ci illərdə Ankara Memarlar Palatasının şöbə sədri və Memarlar Palatasının baş katibi vəzifələrində çalışıb. Şair Cemal Süreyanın sözlərinə görə, 555K etirazı zamanı Vedat Dalokay Menderesin “Nə istəyirsən?” sualına cavab olaraq baş nazirin yaxasından yapışaraq “Biz azadlıq istəyirik!” deyib. Menderes bu suala belə cavab verib: "Baş nazirin yaxasından tutursunuz. Bundan böyük azadlıq ola bilərmi?"

Vedat Dalokay 1973-cü il yerli seçkilərdə Ankaralıların 62% səslərini qazanaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) bələdiyyə başçısı oldu və 1977-ci ilə qədər bu vəzifəni icra etdi. Ankaranın nəqliyyat şəbəkəsini kəsişmələr vasitəsilə yenidən təşkil etdiyinə görə ona "göbekçi Dalokay" ləqəbi verilib. Sıhhiyədəki Het Günəş Simvolu Heykəli və Lozanna Meydanı Dalokay dövründə tikilmişdir. Onun dövründə Het günəşi Ankara bələdiyyəsinin embleminə çevrildi. Onun dövründə Altınpark, Abdi İpəkçi, Quğulu və Seğmenler parkları tikilib, Uydukent və Batıkent layihələri hazırlanıb. Dalokay bələdiyyə başqanlığını 1977-ci ildə 52% səslə seçilən Əli Dinçerə verdi. Bələdiyyə başqanlığından sonra Əli İhsan Özgürün rəhbərliyi ilə bir müddət “Politika” qəzetində köşə yazıları yazıb. O, 1984-cü ildə yerli seçkilərdə SODEP-dən Ankara Böyükşəhər Bələdiyyə başqanlığına namizədliyini irəli sürmüş, lakin seçilməmişdir. Bundan sonra o, siyasətdə və idarəçilikdə heç bir fəal rol oynamadı.

Dalokay çoxsaylı dizayn müsabiqələrində mükafat almış bir memardır. O, müxtəlif beynəlxalq dizayn müsabiqələrində birinci yer qazanıb. O, bu müsabiqələrdə birinci yeri qazanıb: İslamabaddakı Şah Feyzal məscidi (Pakistan, 1970), Ciddə İslam İnkişaf Bankının Baş Qərargahı (Səudiyyə Ərəbistanı, 1980), Baş Nazirlik Kompleksi (Pakistan, 1984), İstanbuldakı Taksim meydanı (1987), Pakistan Milli Abidəsi (1977). Onun Ankaradakı Qocatəpə məscidi ilə bağlı layihəsini həyata keçirmək mümkün olmadı. Bu tikilinin təməli qoyulsa da, ənənəvi məscid imicinə zidd olduğunu iddia edənlərin təzyiqi ilə həyata keçirilməyib. Quruluş dəyişdirilərək Osmanlı məscidi xüsusiyyətlərini daşıyan indiki məscid tikilmişdir. Təməl qoyulmasına baxmayaraq, Kabuk Kubbe sistemi dayanmadığı üçün layihə ləğv edildi.

Orta Şərq Texniki Universitetində aparılan araşdırmalar nəticəsində hazırlanan 35 səhifəlik hesabatda günbəzin dayana bilməyəcəyi bildirilirdi. Bunun ardınca Almaniyadan gətirilən mütəxəssis bu hesabatı təsdiqləyərək, “onun konstruksiyasında 1 santimetrlik bir səhv belə günbəzin çökməsinə səbəb olacaq” dedi. Daha sonra ondan günbəzin tikintisini öhdəsinə götürməyi xahiş etdilər, lakin o, vəziyyətinin uyğun olmadığını əsas gətirərək bundan imtina etdi.

Alanya bələdiyyəsinin binası da Vedat Dalokay layihəsidir.