Vastus lateralis əzələsi
Vastus lateralis əzələsi (/ˈvæstəs ˌlætəˈreɪlɪs, ˈræ-/) və ya vastus externus[1] — budun anterolateral hissəsində yerləşən səthi və palpasiya olunan bir əzələ. Hər bir alt əzada (ayaqda) olduğu üçün bir cüt əzələdir. Quadriseps qrupunun digər əzələləri ilə birlikdə diz oynağını uzatmağa, aşağı ayağı irəli aparmağa xidmət edir. Bud sümüyünə bağlanmış bir sıra düz, geniş vətərlərdən əmələ gəlir və diz qapağının üst kənarında olur.
| Vastus lateralis əzələsi | |
|---|---|
 Aşağı ətrafın əzələləri (rektus femoris çıxarılıb) | |
 Vastus lateralis | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Vastus lateralis əzələsi virelessus lateralis, vastus medialis, vastus intermedius və rectus femoris ilə birlikdə insan vücudunda dördbucaqlı adlanan ən güclü əzələni əmələ gətirir. Vastus lateralis isə dördün ən böyüyüdür.[2]
Vastus lateralis, 7 aydan az olan və yeriyə bilməyən, əzələ tonusunun itməsi olan körpələrdə əzələdaxili inyeksiya üçün tövsiyə edilən yerdir.[3]
Bu əzələ daha böyük trokanterin alt hissəsindən və intertrokanterik xəttin yuxarı hissəsindən əmələ gəlir və bütün sümüyün xarici səthində aşağıya doğru hərəkət edir.
Lifləri maili olaraq xaricə düzülmüşdür və uzanmalarının 3/4 hissəsi ərzində daha çox trokanterdən qaynaqlanan aponevroz adlanan lifli kollagen membrana möhkəm yapışdırılır.
Vastus lateralis əzələsi diz qapağının arxasında bir qüvvə yaratdığından, büküldükdə, onun stabilliyində iştirak edir. Bu hərəkətdə quadriseps və patellar tendonun bütün əzələləri iştirak edir.
Bu mənada vastus lateralis, patusda lateral bir dartma qüvvəsi tətbiq edir və vastus medialis tərəfindən qarşılanır. Bu şəkildə tarazlıq əldə edilir.
Dizin uzanması alt ekstremitəni düz bir şəkildə yerləşdirməyimizə imkan verir. Bu hərəkət başqaları arasında çömelmə vəziyyətindən qalxmaq, ayaq üstə durmaq, yerimək, qaçmaq, tullanmaq və s.
Vastus lateralis çox ağrıya, diz qapağının qeyri-sabitliyinə və hətta narahat yuxuya səbəb ola bilən dördbucaqlı əzələlərdən biridir.
Vastus lateralis əzələsi bud sinirinin əzələ budaqları (L2, L3 və L4) tərəfindən innervasiya olunur.
-
Vastus lateralis əzələsi -
Vastus lateralis-ə əzələdaxili yeridilmə yeri
- ↑ de Lima, J. A. Pires. "On a Bone found in the Musculus Vastus Externus of the Thigh". Journal of Anatomy and Physiology. 47 (Pt 4). 1913: 414–424. PMC 1288967. PMID 17232970.
- ↑ https://az.warbletoncouncil.org/vasto-lateral-14525
- ↑ Mann, E. (2016). Injection (Intramuscular): Clinician Information. The Johanna Briggs Institute.