Vasili Geyman (rus. Гейман, Василий Александрович; d. 1823 – ö. 13 aprel, 1878, Qars) — Qafqaz fatehi ləqəbli Rusiya imperiyasının general-leytenantı, hərbçi. Qafqaz müharibəsi və Rusiya-Osmanlı müharibəsi dönəmində imperiya ordusuna rəhbərlik edib. Geyman fəaliyyəti ərzində Sevastopol 75-ci Piyada Alayı və XX Piyada Diviziyasının komandanı olmuşdur.
| Vasili Geyman | |
|---|---|
| rus. Гейман, Василий Александрович | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Qars, Osmanlı imperiyası |
| Vəfat səbəbi | səpmə yatalaq |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti |
 Rusiya imperiyası |
| Qoşun növü | Quru Qoşunları |
| Hərbi hissə | Sevastopol 75-ci Piyada Alayı |
| Rütbəsi | General-leytenant |
| Döyüşlər | |
| Əlaqələri |
Qafqaz müharibəsi Rusiya-Osmanlı müharibəsi |
| Təltifləri |
 .png){kind=small}  |
Vasili Geyman 1823-cü ildə anadan olmuşdur. Hərbçi fəaliyyətinə imperiya ordusunda zabit kimi başlamışdır. Qafqaz müharibəsi və 1877-1878-ci illəri əhatə edən Rusiya-Osmanlı müharibəsində xidmət etmişdir. Ən üst rütbəli generallardan biri olaraq Rusiya-Osmanlı müharibəsində baş vermiş Zivin, Dəvəboynu və Ərzurum müharibələrində iştirak etmiş, Qars şəhərinin mühasirəyə alınmasında fərqlənmişdir. Osmanlı imperiyasının sədrəzəmı Əhməd Muxtar Paşaya qarşı döyüşmüşdür.
1878-ci ilin 13 aprel tarixində Qars şəhərində vəba xəstəliyindən vəfat etmişdir. Ərdahan qalasının alınmasında göstərdiyi qəhrəmanlıqlara görə Çar hakimiyyəti tərəfindən qızıl və brilyant qılınc, çoxsaylı medallarla təltif olunub. Günümüzdə Rusiyanın Şimali Qafqaz bölgəsində generalın adına kənd və bir dağ var.
Kuban bölgəsində yerləşən Geymanovskaya Kazak kəndi və Tuapse rayonunda yerləşən Geyman dağı. General-leytenantın qardaşı oğlu Aleksandr Geymanın da rus ordusunda general-mayor rütbəsində xidmət etdiyi bilinir. Nəvəsi Vasili Geyman isə tanınmış tarixçi olub.
Rusiyanın tarixi məlumatlarında general-mayorun cəsədinin harada dəfn olunduğu barədə məlumat yoxdur. Bu günə qədər sadəcə yerli saytlardan birində Geyman ailəsi haqqında yazılan məlumatlarda general-leytanant Vasili Geymanın Qarsda 1878-ci ildə torpağa verildiyi yazılır.
2017-ci ilin 27 aprel tarixində Türkiyənin Ərdəhan ilinə bağlı Ərdəhan şəhərinin Karagöl məhəlləsində bir binanın təməli qazılarkən tabut aşkar edilmişdir[1]. Üzərində xaç işarəsi olan tabutun içərisindəki şəxsin general olduğu müəyyənləşdikdən sonra, cəsədin müharibədən sonrakı dövrdə məzarı yeri dəqiq bilinməyən Vasili Geymana məxsus ola biləcəyi ehtimal edilib.
Vasili Geymanın nəvəsi Boris Akimov babasının məzarı olduğu təxmin edilən qəbir haqqında bildirib:
|
Xəbəri eşidən kimi çox həyəcanlandım. Mən babam ilə əlaqədar çox araşdırma aparmışam. Son məlumata görə, Ermənistanın Gümrü şəhərində dəfn edildiyini bilirdim. Lakin məzar siyahısında babamın adı yox idi. Bu səbəbdən onu bu günə qədər çox axtardım. Çox şeylər üst-üstə düşür. Məsələn, vəfat etdiyi tarix və yer. Fotodakı general rütbəsi də. Rusiyanın Ankaradakı səfirliyinə zəng etdim.
Mövzuyla əlaqədar rəsmi bir məlumatın olmadığını dedilər. Telefon götürdülər. DNT analizi verməyə hazıram. Tabutun babama aid ola biləcəyi xəbərlərini mətbuatda gördüm. Mənim tanıdığım tarixçilər də tabutun babama aid ola biləcəyini düşünür. Təbii ki, bəzi tarixçilərə görə, məsələ çox qarmaqarışıqdır. Müxtəlif iddialar var. Amma mən tabutun babam Geymana aid olduğunu düşünürəm. |
|
- ↑ Ardahan'da bulunan 'Rus General' o mu? Arxivləşdirilib 2018-03-01 at the Wayback Machine hurriyet.com.tr, 26.04.2017 (az.)