Val Loqsdon Fitç (ing. Val Logsdon Fitch; 10 mart 1923[1][2][…] – 5 fevral 2015[1] və ya 4 fevral 2015[3], Prinstom, Nyu-Cersi) — Amerikalı nüvə fiziki idi və həmtədqiqatçısı Ceyms Kroninlə birlikdə 1964-cü ildə Brukhaven Milli Laboratoriyasında Alternativ Qradiyent Sinxrotronundan istifadə edərək apardığı təcrübəyə görə 1980-ci ildə Fizika üzrə "Nobel" mükafatına layiq görülmüşdür. Bu təcrübə müəyyən subatom reaksiyalarının fundamental simmetriya prinsiplərinə uyğun gəlmədiyini sübut etmişdir. Xüsusilə, onlar K-mezonların parçalanmasını araşdıraraq, tərs gedən reaksiyanın orijinal reaksiyanın yolunu geri çəkmədiyini sübut etdilər ki, bu da subatom hissəciklərinin reaksiyalarının zamana biganə olmadığını göstərdi. Beləliklə, CP pozulması fenomeni kəşf edildi. Bu, fiziklərin təbii qanunların simmetriya ilə idarə olunduğuna dair inancını alt-üst etdi.
| Val Loqsdon Fitç | |
|---|---|
| ing. Val Logsdon Fitch | |
 | |
| Doğum tarixi | 10 mart 1923[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 5 fevral 2015[1] (91 yaşında) və ya 4 fevral 2015[3] (91 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahəsi | hissəciklər fizikası |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yeri | |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
   |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Nebraska ştatının Merriman şəhəri yaxınlığındakı mal-qara fermasında anadan olan Fitç, İkinci Dünya müharibəsi zamanı ABŞ ordusuna çağırılmış və Nyu-Meksikodakı Los Alamos Laboratoriyasında Manhetten layihəsində çalışmışdır. Daha sonra MakGill Universitetini bitirmiş və 1954-cü ildə Kolumbiya Universitetində fizika üzrə doktorluq dərəcəsi almışdır. O, 1954-cü ildən 2005-ci ildə təqaüdə çıxana qədər Prinston Universitetinin müəllim heyətinin üzvü olub.
- ↑ 1 2 3 4 Val Logsdon Fitch // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Val Logsdon Fitch // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 Find a Grave (ing.). 1996.
- ↑ NNDB (ing.). 2002.
- Oral history interview transcript with Val Fitch on 18 December 1986, American Institute of Physics, Niels Bohr Library & Archives
- "Interview with Val Fitch". Nobel Foundation. 17 mart 2009. İstifadə tarixi: 15 may 2015. Video interview.
- "Val Fitch's Interview". Voices of the Manhattan Project. Atomic Heritage Foundation. 26 mart 2008. İstifadə tarixi: 15 may 2015. Video interview.