Ualli – Manna dövlətinin məlum olan beşinci hökmdarı, hökmdar Ahşerinin oğlu.
| Ualli | |
|---|---|
Mannanın V hökmdarı | |
| e.ə. 650[1] – e.ə. 630[2] | |
| Əvvəlki | Ahşeri |
| Sonrakı | Erisini |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Atası | Ahşeri |
| Uşağı | Erisini |
| Dini | Politeizm |
Ualli atası Ahşeri üsyançılar tərəfindən öldürüldükdən sonra hakimiyyət gəlmişdir. O, Ahşeridən fərqli olaraq Assurla olan münasibətləri qaydaya salmağa çalışmış, oğlu Erisinini və qızını Assur hökmdarına girov göndərmişdi. Buna cavab olaraq Aşşurbanipal Mannaya özünün sülh elçisini göndərmişdi.[3]
Aşşurbanipalın "B silindri"ndəki kitabəsində Uallinin hakimiyyətə gəlməsi haqqında deyilir:
"[Aşşur və] İştar mənim hökmdarlığıma hörmət etməyən Ahşerini onun qullarının əlinə verdilər. Onun [ölkə adamları] ona garşı qiyam qaldırdılar və onun meyitini küçəyə atdılar. Sonra onun oğlu Ualli onun taxtına əyləşdi."[4]
Assur hökmdarı Aşşurbanipala (b.e.ə. 668 - b.e.ə. 635/27) aid “Rassam silindri” adlanan yazıda isə Ualli barədə belə qeyd olunmuşdu:
"Ondan sonra (Ahşeri nəzərdə tutulur) oğlu Ualli onun taxtına əyləşdi. Aşşurun, Sinin, Şamaşın, Adadın, Belin, Nabunun, Ninəvalı İştarın, Kidmurinin hakiməsi, Arbelalı İştarın, Ninurtanın, Nerqalın, Nuskunun - böyük ilahilərin, mənim hakimlərimin, qüvvətini görüb, o, mənim hakimliyimə baş əydi, canını qurtarmaq üçün günahlarını boynuna aldı, mənim hakimliyimi dilədi. Öz xələfi, oğlu Erisinnini Ninəvaya, mənim yanıma göndərdi və ayaqlarımdan öpdü. Mən ona mərhəmət göstərdim və barış üçün elçimi onun yanına göndərdim. O, öz qızını, özünün törəməsini mənə kəniz olmaq üçün göndərdi. Mənim hökmdar əcdadlarım zamanı təyin edilmiş keçmiş vergisini mənə gətirdilər. Əvvəlki vergisinə 30 at əlavə edib ona artıq vergi kəsdim."[5]
- ↑ Azərbaycan tarixi (yeddi cilddə), I cild, Bakı, 2006
- ↑ S. Əliyarlı. Azərbaycan tarixi, Bakı Dövlət Universitetinin nəşri, Bakı, 2009
- ↑ Qaşqay, Solmaz. Manna dövləti. B.: Azərnəşr, 1993, s. 57
- ↑ S. Qaşqay. Qədim Azərbaycan tarixi mixi yazılı mənbələrdə, Bakı, 2007, s. 62
- ↑ S. Qaşqay. Qədim Azərbaycan tarixi mixi yazılı mənbələrdə, Bakı, 2007, s. 62