Futbol üzrə 12-ci Avropa çempionatı (port. UEFA Campeonato da Europa de Futebol Portugal 2004) — final turniri 2004-cü il 12 iyun-4 iyul tarixində Portuqaliyada keçirilən futbol yarışı. Turnirin qalibi sensasiyaya imza ataraq çempion adına layiq görülən Yunanıstan millisi olmuşdur. Turnirin rəsmi topu Adidas şirkəti tərəfindən hazırlanan və adlanan top idi.
| UEFA Avro 2004 | |
|---|---|
 | |
| 38°45′09″ şm. e. 9°11′04″ q. u. | |
| Yarış məlumatları | |
| Ev sahibi |
 Portuqaliya
|
| Tarix | 12 iyun-4 iyul 2004 |
| Başlama tarixi | 12 iyun 2004 |
| Bitmə tarixi | 4 iyul 2004 |
| Komanda sayı | 16 |
| Stadion sayı |
və (Lissabon) Eştadiu Alqarve () () (Koimbra) və (Portu) () |
| Yekun nəticəsi | |
| Çempion | Yunanıstan |
| İkinci | Portuqaliya |
| Üçüncü yer |
Çexiya Niderland |
| Yarış statistikası | |
| Oyun sayı | 31 |
| Qol sayı | 77 (matç başına: 2.48) |
| Tamaşaçı sayı | 1156743 (matç başına: 37314) |
| Mükafat sahibləri | |
| Bombardir(lər) |
 Milan Baroş (5 qol)
|
| Ən yaxşı oyunçu |
 |
|
← 2000
2008 →
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qısa xülasə
Almaniya, İtaliya və İspaniya qrup mərhələsini keçə bilmədikləri üçün azarkeşlərini məyus etdilər. Fransa isə 1/4 final oyununda Yunanıstana məğlub oldu. Turnirin ev sahibi Portuqaliya qrupda keçirdiyi ilk oyunda məğlub olsa da, İspaniya və Rusiya milliləri ilə oynadığı 2 oyunda qalib gələrək sonrakı mərhələyə qrup lideri olaraq adladı.
Avropa çempionatları tarixində ilk dəfə idi ki, turnirin açılış oyununda qarşılaşan komandalar finalda da üz-üzə gəlirdilər. 57-ci dəqiqədə künc zərbəsindən ötürülən topu rəqib komandanın qapısından keçirən Yunanıstan millisinin oyunçusu vurduğu qol oyunda yeganə qol oldu. Buna qədər Avropa çempionatlarının final mərhələsində sadəcə bir dəfə iştirak etmiş (və heç bir oyunda qələbə qazana bilməmiş) Yunanıstan millisinin bu uğuru hamı üçün gözlənilməz idi (britaniyalı bukmeykerlər Yunanıstanın şansını 1/100 kimi dəyərləndirirdilər).
Rusiya millisi çempionatın ən kobud komandası kimi yadda qaldı: onun oyunuçları 15 sarı, 2 qırmızı kart aldılar.
Seçmə mərhələsi oyunları
UEFA Avro 2004-ün seçmə mərhələsinin oyunları 2002-ci ilin sentyabrından 2003-cü ilin noyabrına qədər keçirilmişdir. 50 milli komanda hər birində 5 komanda olan 10 qrupa bölünmüşdür. Qruplarında birinci yeri tutan komandalar tirnirin final mərhələsinə birbaşa vəsiqə qazanmışlar. İkinci yeri tutan komandalar 5 cütə bölünüb öz aralarında pley-off oyunları oynamışlar. Bu pley-off oyunlarının qalibləri turnirin final mərhələsinə vəsiqə əldə etmişlər.
| 1-ci qrup | 2-ci qrup | 3-cü qrup | 4-cü qrup | 5-ci qrup |
|---|---|---|---|---|
| 6-cı qrup | 7-ci qrup | 8-ci qrup | 9-cu qrup | 10-cu qrup |
Püşkatma
Qrup mərhələsinin püşkatma mərasimi 30 noyabr 2003-cü ildə Portuqaliyanın Lissabon şəhərindəki Atlantik pavilyonda baş tutdu və 16 iştirakçı dörd qrupa bölündü.
Səbətlər iştirakçı komandaların 2002 FİFA Dünya Kubokunda və UEFA Avro 2004-ün seçmə mərhələsində çıxışlarını dəyərləndirən UEFA-nın milli komanda əmsalına əsasən təşkil olundu.
|
|
|
|
- Ev sahibi kimi Portuqaliya (əmsal 2.400; sıra 2-ci) avtomatik olaraq A1 mövqeyinə yerləşdirilmişdir
- Eks-çempion Fransa (əmsal 3.000; sıra 1-ci) avtomatik olaraq 1-ci səbətə yerləşdirilmişdir
The Pot 1 teams were assigned to the first positions of their groups, while the positions of all other teams were drawn separately (for the purposes of determining the match schedules in each group).
The draw resulted in the following groups:
|
|
|
|
Şəhərlər və stadionlar
|
Şəhər: Braqa Tutumu: 30 000 |
Şəhər: Tutumu: 30 000 |
|
|
|
|
|
Şəhər: Portu Tutumu: 52 000 |
Şəhər: Portu Tutumu: 30 000 |
|
|
|
|
|
Şəhər: Tutumu: 30 000 |
Şəhər: Koimbra Tutumu: 30 000 |
Şəhər: Tutumu: 30 000 |
|
|
|
|
Şəhər: Lissabon Tutumu: 65 000 |
Şəhər: Lissabon Tutumu: 52 000 |
Şəhər: / Tutumu: 30 000 |
|
|
|
Komandaların heyətləri
Komandalar heyətlərini 2004-cü il 2 iyun tarixinə qədər açıqlamışlar. İlk oyunlarına qədər onlar zədəli futbolçularını dəyişmək hüququna malik olmuşlar. Heyətdə 3-ü qapıçı olmaq şərtilə ümumilikdə 23 oyunçu təmsil oluna bilərdi.
Komandaların təchizatı
| Brend | # | Komandalar |
|---|---|---|
Adidas
|
5 | Almaniya, Yunanıstan, Fransa, İspaniya, Latviya |
Nike
|
4 | Niderland, Portuqaliya, Rusiya, Xorvatiya |
|
|
4 | İtaliya, Çexiya, İsveçrə, Bolqarıstan |
.svg){kind=small}
|
2 | İsveç, İngiltərə |
|
1 | Danimarka |
Hakimlər
UEFA Avro 2004-ün hakimlərinin siyahısını UEFA 4 dekabr 2003-cü il tarixində elan etmişdir. Yekun siyahıya 12 hakim, 24 yardımçı hakim və 4 ehtiyat hakim daxil edilmişdir.
| Ölkə | Hakim | Köməkçiləri | Oyunlar |
|---|---|---|---|
|
Danimarka
|
Kim Milton Nilsen | Yens Larsen Yorgen Yepsen |
B qrupu: Xorvatiya — Fransa D qrupu: Niderland — Latviya |
İngiltərə
|
Qlen Törner |
C qrupu: İsveç — Bolqarıstan D qrupu: Latviya — Almaniya |
|
Fransa
|
Frederik Arno Serj Vallan |
A qrupu: Rusiya — Yunanıstan D qrupu: Çexiya — Latviya |
|
|
Almaniya
|
Kriatian Şrer Yan-Henrik Salfer |
B qrupu: Fransa — İngiltərə C qrupu: Danimarka — İsveç Final: Portuqaliya — Yunanıstan |
|
İtaliya
|
Pyerluici Kollina | Marko İvaldi Nartsiso Pisakreta |
A qrupu: Portuqaliya — Yunanıstan B qrupu: Xorvatiya — İngiltərə 1/2 final: Yunanıstan — Çexiya |
Norveç
|
Ole Hermann Borqan Steynar Holvik |
A qrupu: Rusiya — Portuqaliya D qrupu: Almaniya — Çexiya |
|
|
Portuqaliya
|
Joze Rardinal Paulu Yanuariu |
B qrupu: İsveçrə — Xorvatiya C qrupu: Bolqarıstan — Danimarka |
|
Rusiya
|
Gennadi Krasyuk Vladimir Yenyutin |
B qrupu: İngiltərə — İsveçrə C qrupu: İtaliya — Bolqarıstan 1/4 final: Çexiya — Danimarka |
|
Slovakiya
|
İqor Sramka Martin Balko |
A qrupu: Yunanıstan — İspaniya B qrupu: İsveçrə — Fransa 1/4 final: İsveç — Niderland |
|
İspaniya
|
Oskar Martines Samanyeqo Rafael Gerrero Alonso |
C qrupu: Danimarka — İtaliya D qrupu: Niderland — Çexiya |
|
İsveç
|
Kennet Petersson Peter Ekström |
A qrupu: İspaniya — Portuqaliya D qrupu: Almaniya — Niderland 1/4 final: Fransa — Yunanıstan 1/2 final: Portuqaliya — Niderland |
|
İsveçrə
|
Françesko Buracina Rudolf Keppeli |
A qrupu: İspaniya — Rusiya C qrupu: İtaliya — İsveç 1/4 final: Portuqaliya — İngiltərə |
| Ölkə | Ehtiyat hakim |
|---|---|
.svg){kind=small}
Belçika
|
|
Yunanıstan
|
|
Lüksemburq
|
|
Şotlandiya
|
Final turniri
A qrupu
| Komanda | O | Q | B | M | Vt | Bt | Tf | Xallar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Portuqaliya | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 2 | +2 | 6 |
| 2. | Yunanıstan | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 |
| 3. | İspaniya | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 4 |
| 4. | Rusiya | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 4 | −2 | 3 |
|
12 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 48 761 Hakim:
Pyerluici Kollina
|
|
12 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, - Tamaşaçı: 28 182 Hakim:
|
| 16 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 25 444 Hakim:
|
| 16 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 59 273 Hakim:
|
| 20 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 47 491 Hakim:
|
| 20 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, - Tamaşaçı: 24 347 Hakim:
|
B qrupu
| Komanda | O | Q | B | M | Vt | Bt | Tf | Xallar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Fransa | 3 | 2 | 1 | 0 | 7 | 4 | +3 | 7 |
| 2. | İngiltərə | 3 | 2 | 0 | 1 | 8 | 4 | +4 | 6 |
| 3. | Xorvatiya | 3 | 0 | 2 | 1 | 4 | 6 | −2 | 2 |
| 4. | İsveçrə | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 6 | −5 | 1 |
|
13 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 24 090 Hakim:
|
| 13 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 62 487 Hakim:
|
| 17 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Koimbra Tamaşaçı: 28 214 Hakim:
|
| 17 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 29 160 Hakim:
Kim Milton Nilsen
|
| 21 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 57 047 Hakim:
Pyerluici Kollina
|
| 21 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Koimbra Tamaşaçı: 28 111 Hakim:
|
C qrupu
| Komanda | O | Q | B | M | Vt | Bt | Tf | Xallar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | İsveç | 3 | 1 | 2 | 0 | 8 | 3 | +5 | 5 |
| 2. | Danimarka | 3 | 1 | 2 | 0 | 4 | 2 | +2 | 5 |
| 3. | İtaliya | 3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 2 | +1 | 5 |
| 4. | Bolqarıstan | 3 | 0 | 0 | 3 | 1 | 9 | −8 | 0 |
| 14 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 29 595 Hakim:
|
| 14 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 31 652 Hakim:
|
| 18 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Braqa Tamaşaçı: 24 131 Hakim:
|
| 18 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 44 926 Hakim:
|
| 22 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 16 002 Hakim:
|
| 22 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 26 115 Hakim:
|
D qrupu
| Komanda | O | Q | B | M | Vt | Bt | Tf | Xallar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Çexiya | 3 | 3 | 0 | 0 | 7 | 4 | +3 | 9 |
| 2. | Niderland | 3 | 1 | 1 | 1 | 6 | 4 | +2 | 4 |
| 3. | Almaniya | 3 | 0 | 2 | 1 | 2 | 3 | −1 | 2 |
| 4. | Latviya | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 5 | −4 | 1 |
| 15 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 21 744 Hakim:
|
| 15 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 48 197 Hakim:
|
| 19 iyun 2004 17:00 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 22 344 Hakim:
|
| 19 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 29 935 Hakim:
|
| 23 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Braqa Tamaşaçı: 27 904 Hakim:
Kim Milton Nilsen
|
| 23 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 46 849 Hakim:
|
Pley-off mərhələsi
| 24 iyun - Lissabon | ||||||||||
| Portuqaliya (pen) | 2 (6) | |||||||||
| 30 iyun — Lissabon | ||||||||||
| İngiltərə | 2 (5) | |||||||||
| Portuqaliya | 2 | |||||||||
| 26 iyun — | ||||||||||
| Niderland | 1 | |||||||||
| İsveç | 0 (4) | |||||||||
| 4 iyul — Lissabon | ||||||||||
| Niderland (pen) | 0 (5) | |||||||||
| Portuqaliya | 0 | |||||||||
| 25 iyun — Lissabon | ||||||||||
| Yunanıstan | 1 | |||||||||
| Fransa | 0 | |||||||||
| 1 iyul — Portu | ||||||||||
| Yunanıstan | 1 | |||||||||
| Yunanıstan (ə.v.) | 1 | |||||||||
| 27 iyun — Portu | ||||||||||
| Çexiya | 0 | |||||||||
| Çexiya | 3 | |||||||||
| Danimarka | 0 | |||||||||
1/4 final
| 24 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 65 000 Hakim:
|
| 25 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 45 390 Hakim:
|
| 26 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Tamaşaçı: 30 000 Hakim:
|
| 27 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 41 092 Hakim:
|
1/2 final
| 30 iyun 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 46 679 Hakim:
|
| 1 iyul 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Portu Tamaşaçı: 42 449 Hakim:
Pyerluici Kollina
|
Final
| 4 iyul 2004 19:45 UTC+1 |
|
, Lissabon Tamaşaçı: 62 865 Hakim:
|
Çempion
| Avropa çempionu 2004 |
|---|
|
Yunanıstan Birinci titul |
Statistika
Bombardirlər
5 top
4 top
3 top
2 top
1 top — 31 oyunçu 1 top vurmuşdur.
Awards
Simvolik yığma komanda
UEFA Texniki Komandasına turnirin simvolik yığmasının ən yaxşı 23 oyunçudan ibarət heyətini müəyyənləşdirmək tapşırılıb. Səkkiz analitikdən ibarət qrup finaldan sonra qərar vermədən öncə turnirdəki bütün oyunları izləyib. Çempion adına layiq görülən Yunanıstan millisinin 5 oyunçusu turnirin simvolik yığmasının heyətində yer alıb. Mixael Ballak və milli yığma komandalarının simvolik yığmadakı yeganə təmsilçiləri olublar.
| Qapıçılar | Müdafiəçilər | Yarımmüdafiəçilər | Hücumçular |
|---|---|---|---|
|
Petr Çex
|
|
Pavel Nedved
Frenk Lempard
Zinəddin Zidan
Mixael Ballak
Luiş Fiqu
|
Milan Baroş
Yon-Dal Tomasson
Ueyn Runi
Rud van Nistelroy
Kriştianu Ronaldu
Henrik Larsson
|
Qızıl Buts sahibi
The Golden Boot was awarded to , who scored five goals in all three group stage matches and in the quarter-finals against Danimarka.
-
Milan Baroş (5 top)
Turnirin oyunçusu
Prize money
Overall, 200 million was awarded to the 16 teams, a boost from the CHF120 million in the . Below is a complete list of the allocations:
- Prize for participating: CHF7.5 million
Extra payment based on teams performance:
- Winner: CHF10 million
- Runner-up: CHF6 million
- Semi-finals: CHF4 million
- Quarter-finals: CHF3 million
- Group stage (per match):
- Win: CHF1 million
- Draw: CHF500,000
Discipline
If a player was shown a red card – whether as a result of two bookable offences or a straight red – he would become suspended from playing in his team's next match. A player would also become suspended for one match for picking up two yellow cards in separate matches. However, any yellow cards accumulated would be cancelled once a team was eliminated from the tournament or reached the semi-finals. In extreme cases of ill-discipline, UEFA could choose to have a disciplinary panel examine the incident in order to determine whether or not further suspension would be required.
The following players were suspended for one or more games as a result of red cards or yellow card accumulation:
| Oyunçu | Cəza aldığı oyun | Buraxdığı oyun |
|---|---|---|
|
A qrupunda İspaniya ilə oyunda
|
A qrupunda Portuqaliya ilə oyunu |
|
|
A qrupunda Portuqaliya ilə oyunda
A qrupunda İspaniya ilə oyunda
|
A qrupunda Rusiya ilə oyunu |
|
1/4-də Fransa ilə oyunda
1/2-də Çexiya ilə oyunda
|
Finalda Portuqaliya ilə oyunu | |
|
|
in Group A v Portuqaliya
in Group A v Rusiya
|
Quarter-final v Fransa |
|
|
in Group A v Portuqaliya
|
Group A v Yunanıstan |
|
Aleksey Smertin
|
in Group A v İspaniya
in Group A v Portuqaliya
|
Group A v Yunanıstan |
|
in Group A v Rusiya
in Group A v Yunanıstan
|
Group A v Portuqaliya |
|
in Group B v Xorvatiya
|
Group B v İngiltərə |
|
|
in Group B v İngiltərə
|
Group B v Fransa |
|
in Group C v İsveç
in Group C v Danimarka
|
Group C v İtaliya |
|
|
in Group C v Danimarka
|
Group C v İtaliya |
|
|
in Group C v Bolqarıstan
in Group C v İtaliya
|
Group C v Danimarka |
|
|
in Group C v İtaliya
in Group C v Danimarka
|
Quarter-final v Niderland |
|
Fabio Cannavaro
|
in Group C v Danimarka
in Group C v İsveç
|
Group C v Bolqarıstan |
|
|
in Group C v Danimarka
in Group C v İsveç
|
Group C v Bolqarıstan |
|
|
Spat on in Group C v Danimarka | Group C v İsveç Group C v Bolqarıstan v Norveç |
|
|
in Group D v Çexiya
|
Group D v Latviya |
İstinadlar
- ↑ . UEFA.com (Union of European Football Associations). 28 noyabr 2003. İstifadə tarixi: 1 June 2012.
- . UEFA.com. Union of European Football Associations. 30 noyabr 2003. 2 December 2003 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2016.
- . UEFA.com. Union of Football European Associations. 4 dekabr 2003. 2003-12-12 tarixində . İstifadə tarixi: 10 iyun 2012.
- (PDF). UEFA. səh. 88. 2012-10-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 30 iyun 2008.
- ↑ . UEFA.com (Union of European Football Associations). 5 iyul 2004. 7 iyul 2004 tarixində . İstifadə tarixi: 5 iyul 2012.
- . UEFA.com (Union of European Football Associations). 2 iyul 2004. 6 iyul 2004 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyul 2012.
- . UEFA.com (Union of European Football Associations). 4 iyul 2004. 6 iyul 2004 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 iyul 2012.
- Chaplin, Mark. . Lisbon: UEFA.com (Union of European Football Associations). 5 July 2004. 7 July 2004 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 July 2012.
- . ESPN. Entertainment Sports Programming Network. Reuters. 6 November 2003. 19 October 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 4 September 2014.
- . Sportcal. 1 June 2004. 11 March 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 4 September 2014.
Xarici keçidlər
- [ölü keçid] (rus.)
- (ing.)
- (rus.)
- (ing.)
- (rus.)