Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Uşaq əməyindən istifadə

  • Məqalə
  • Müzakirə

Uşaq əməyindən istifadə — uşaqların onların müntəzəm təhsilə davam etməsinə mane olan və ya zehni, fiziki, sosial və mənəvi cəhətdən zərərli olan hər hansı iş formasında istismarıdır.[3][4] Belə istismar dünya üzrə qanunvericiliklə qadağan edilir,[3][5] lakin bütün uşaq işləri uşaq əməyindən istifadəyə daxil edilmir; istisnalara uşaq sənətçilərin fəaliyyəti, ailə işləri, nəzarət olunan peşəkar təlim, eləcə də Amish icmalarındakı bəzi işlər və Amerika yerli xalqlarının ənənəvi əmək fəaliyyətləri daxildir.[6][7][8][9]

2010-cu ildə Ölü dəniz yaxınlığında, Lido çimərliyində Kalya qovşağında dəvəni aparan fələstinli uşaq fəhlə
Dəkkədə uşaq fəhlə, Banqladeş
XIX əsrin sonu, Prussiyada kömür mədənində çalışan uşaq fəhlələr
XIX əsrdə uşaq əməyinə dair ardıcıl qanunlar – Zavod aktları – Birləşmiş Krallıqda qəbul edilirdi. 9 yaşdan kiçik uşaqların işləməsinə icazə verilmirdi; 9–16 yaş arası uşaqlar isə 1819-cu il Pambıq Dəyirmanları Aktına əsasən gündə 12 saat işləyə bilərdilər. 1856-cı ildə qanun 9 yaşdan yuxarı uşaqların gecə və gündüz olmaqla həftədə 60 saata qədər işləməsinə icazə verirdi. 1901-ci ildə isə uşaqlar üçün minimum əmək yaşı 12-yə qaldırıldı.[1][2]
XIX əsrin sonu, ayaqqabı təmiri ilə məşğul olan çinli uşaq

Uşaq əməyindən istifadə tarix boyu müxtəlif formalarda mövcud olmuşdur.[10] XIX və XX əsrin əvvəllərində, xüsusilə 5–14 yaş arası uşaqların böyük bir hissəsi daha az gəlirli ailələrdən olduqları üçün Qərb ölkələrində və onların koloniyalarında işləyirdilər. Uşaqlar əsasən kənd təsərrüfatında, ev əsaslı montaj işlərində, fabriklərdə, mədənçilikdə və xidmət sektorunda, məsələn, qəzet satan uşaqlar kimi çalışırdılar; onların bir qismi 12 saat davam edən gecə növbələrində işləyirdi.[11] Ailələrin gəlirlərinin artması, məktəblərin daha əlçatan olması və uşaq əməyinə dair qanunların qəbul edilməsi ilə uşaq əməyindən istifadə halları azalmağa başladı.[12][12][13][14]

Globallaşma dövründə, 1960–2003-cü illər arasında uşaq əməyinin yayılma göstəricisi dünya üzrə 25%-dən 10%-ə qədər azalmışdır; bu barədə məlumatı Dünya Bankı verir.[15] Bununla belə, uşaq əməyindən istifadə edənlərin ümumi sayı hələ də yüksək olaraq qalır. UNICEF və ILO-nun məlumatına görə, 2013-cü ildə dünyada 5–17 yaş arasında olan təxminən 168 milyon uşaq əməyinə cəlb olunmuşdur.[16]

Mündəricat

  • 1 Tarixi
    • 1.1 Sənayeöncəsi cəmiyyətlər
    • 1.2 Böyük Britaniyada Sənaye İnqilabı
    • 1.3 XX əsrin əvvəlləri
      • 1.3.1 Ev təsərrüfatları səviyyəsində müəssisələr
    • 1.4 XXI əsr
  • 2 İstinadlar
  • 3 Ədəbiyyat
  • 4 Əlavə ədəbiyyat
    • 4.1 Müasir dövr
    • 4.2 Tarixi
      • 4.2.1 Böyük Britaniya
  • 5

Tarixi

Sənayeöncəsi cəmiyyətlər

Uşaq əməyindən istifadə sənayeöncəsi iqtisadiyyatların ayrılmaz hissəsi olmuşdur.[17][18] Sənayeöncəsi cəmiyyətlərdə müasir mənada "uşaqlıq" anlayışı mövcud deyildi. Uşaqlar bacarıqlı olduqları andan etibarən uşaq tərbiyəsi, ovçuluq və kənd təsərrüfatı kimi fəaliyyətlərdə iştirak edirdilər. Bir çox cəmiyyətlərdə 13 yaşdan etibarən uşaqlar artıq yetkin hesab olunur və böyüklərlə eyni işləri yerinə yetirirdilər.[17]

Sənayeöncəsi dövrlərdə uşaqların işi həm onların özlərinin, həm də icmalarının yaşaması üçün mühüm hesab olunurdu.[19] Bu cəmiyyətlər aşağı məhsuldarlıq və qısa ömür uzunluğu ilə xarakterizə olunurdu; uşaqların istehsalat işlərindən kənarlaşdırılması uzunmüddətli perspektivdə onların rifahına mənfi təsir göstərə bilərdi. Sənayeöncəsi cəmiyyətlərdə uşaqların məktəbə getməsinə də geniş ehtiyac duyulmurdu, xüsusilə yazılı ənənəsi olmayan icmalarda. Bu cür icmalarda bacarıq və bilik əsasən birbaşa mentorluq və ya yetkin şəxslərin rəhbərliyi altında şagirdlik yolu ilə ötürülürdü.[17]

  •  
    Uşaq fəhlələr, Meykon, 1909
  •  
    ABŞ-da ev əsaslı istehsalat işlərində çalışan uşaqlar (1923)
  •  
    1909-cu il Nyu-York Əmək Günü paradında uşaq əməyinə qarşı etiraz edən iki qız
  •  
    Artur Rotşteyn, Uşaq əməyı, qaragilə bataqlığı, 1939. Bruklin Muzeyi.

Böyük Britaniyada Sənaye İnqilabı

Əsas məqalə: Britaniya Sənaye İnqilabında uşaq əməyi
 
ABŞ-da 12 saatlıq gecə növbəsinə gedən uşaqlar (1908)
 
XX əsrin əvvəllərində uşaqların cəlb olunduğu ev əsaslı istehsalat müəssisələri geniş yayılmışdı. Şəkil: Nyu-York, 1912
Vikimənbədə "The Factory", L. E. L. tərəfindən yazılmış şeir ilə əlaqəli mətnlər var.

XVIII əsrin sonlarında Britaniyada başlayan Sənaye inqilabı ilə əmək istismarının, xüsusilə uşaq əməyinin geniş miqyasda artması müşahidə olundu. Birminhem, Mançester və Liverpul kimi sənaye şəhərləri kiçik yaşayış məntəqələrindən böyük şəhərlərə çevrildi və bu dövrdə uşaq ölümü göstəriciləri yaxşılaşmağa başladı. Yüksək kənd təsərrüfatı məhsuldarlığı nəticəsində sürətlə artan əhali kütləsi bu şəhərlərə axışırdı. Oxşar proses digər sənayeləşən ölkələrdə də təkrarlandı.[20]

Xüsusilə Viktoriya dövrü uşaqların işlədiyi ağır və təhlükəli şəraitlə məşhur idi.[21] Dörd yaşından belə kiçik uşaqlar istehsalat fabriklərində və mədənlərdə tez-tez ölümcül olan şəraitdə işlədilirdi.[22][23] Xüsusilə yetim və kasıb ailələrdən olan oğlan uşaqları dörd yaşından etibarən baca təmizləyicisi kimi işləyirdilər.[24] Bu iş olduqca təhlükəli idi və Persival Pott tərəfindən aşkar edilən baca təmizləyiciləri xərçəngi peşəkar xərçəngin ilk tanınmış forması olmuşdur.[25] Bundan əlavə, uşaqlar uzun iş saatlarına məcbur edilirdilər.[26]

Uşaq əməyinin genişlənməsi iqtisadi çətinliklərlə əlaqəli idi.[27] XIX əsr Britaniyasında yoxsul ailələrin üçdə biri ailə başçısını ölüm və ya tərk edilmə səbəbilə itirdiyindən, bir çox uşaq erkən yaşdan işləməyə məcbur qalırdı. 1788-ci ildə İngiltərə və Şotlandiyada 143 su ilə işləyən pambıq fabrikində çalışanların üçdə ikisi uşaq idi.[28] Eyni zamanda çoxlu sayda uşaq fahişəlik fəaliyyətinə cəlb olunurdu.[29] Yazıçı Çarlz Dikkens də uşaq vaxtı fabrikdə işləmişdir.[30]

Uşaq əməyinin aşağı qiymətə başa gəlməsi onun geniş tətbiqinə şərait yaradırdı — onların maaşı yetkin kişi əmək haqqının cəmi 10–20%-i qədər idi.[31] Karl Marks uşaq əməyinin qatı əleyhdarı idi.[32] O, Britaniya sənayesinin “qanla, həm də uşaqların qanı ilə yaşadığını” qeyd edir və ABŞ kapitalının “kapitallaşdırılmış uşaq qanı” hesabına formalaşdığını bildirirdi.[33][34] Şairə Letisiya Elizabet Lendon uşaq əməyini 1835-ci ildə yazdığı “The Factory” şeirində kəskin tənqid etmiş və bu şeirdən parçaları 1837-ci ildə Şahzadə Viktoriyanın 18 yaş münasibətilə yazdığı ithafda da daxil etmişdir.

XX əsrin əvvəlləri

İngiltərə və Uelsdə işləyən uşaqların faizi[35]
Nüfus sayımı ili 10–14 yaşlı oğlan uşaqlarının
işləmə faizi
1881 22.9
1891 26.0
1901 21.9
1911 18.3
Qeyd: Bunlar orta göstəricilərdir; Lankaşirdə uşaq əməyinin 80% təşkil etdiyi bildirilir.
Mənbə: Census of England and Wales

XX əsrin əvvəllərində minlərlə oğlan şüşə istehsalı sənayesində işləyirdi. Şüşə istehsalı yüksək temperatur və mövcud texnologiyaların olmaması səbəbindən çox təhlükəli və çətin iş idi. Şüşə hazırlamaq prosesi 3,133 °F (1,723 °C) dərəcəyə qədər istilik tələb edirdi. Şüşə zavodlarında işləyən oğlanlar yüksək temperaturlara məruz qalır, bu isə göz problemlərinə, ağciyər xəstəliklərinə, istilik yorğunluğuna, kəsik və yanığa səbəb olurdu. İşçilər məhsula görə maaş aldığından, fasiləsiz uzun saatlar işləməyə məcbur olurdular. Furnasların daima yanması lazım olduğundan, gecə növbələri saat 17:00-dan 03:00-a qədər davam edirdi. Çoxlu fabrik sahibləri 16 yaşından kiçik oğlanları işə götürməyi üstün tuturdu.[36]

1900-cü ildə ABŞ sənayesində təxminən 15 yaşından kiçik 1,7 milyon uşaq işləyirdi.[37]

1910-cu ildə eyni yaş qrupundan ABŞ-da 2 milyondan çox uşaq işləyirdi.[38] Bu uşaqlar arasında siqaret rulonları hazırlayanlar,[39] fabrik işçiləri, toxuculuq zavodlarında bobbin dofferləri, kömür mədənlərində işləyənlər və konserv zavodlarında cəlb olunanlar var idi.[40] Lyus Haynın 1910-cu illərdə çəkdiyi uşaq əməyinə dair fotolar ABŞ cənubunda işləyən uşaqların durumunu güclü şəkildə əks etdirirdi. Hine bu fotoları 1908–1917-ci illər arasında Uşaq Əməyinə Qarşı Mübarizə üzrə Milli Komitə üçün çəkmişdir.[41]

 
Uşaqlar üçün ağır iş

Ev təsərrüfatları səviyyəsində müəssisələr

XX əsrin əvvəllərində uşaq əməyinin yaygın olduğu yerlər yalnız fabriklər və mədənlərlə məhdudlaşmırdı. ABŞ və Avropada ev təsərrüfatlarında aparılan istehsal işləri də uşaqları işə cəlb edirdi.[12] Hökumətlər və islahatçılar iddia edirdilər ki, fabriklərdə əməyin tənzimlənməsi vacibdir və dövlət yoxsullar üçün sosial təminat təqdim etmək öhdəliyinə malikdir. Sonrakı qanunvericilik işləri fabriklərdən şəhər evlərinə keçirməyə yönəlmişdi. Xüsusilə ailələr və qadınlar bunu üstün tuturdular, çünki ev işlərini görərkən gəlir əldə etməyə imkan verirdi.[42]

Ev təsərrüfatları səviyyəsində istehsal əməliyyatları il boyu aktiv idi. Ailələr öz uşaqlarını bu gəlir gətirən ev müəssisələrində işə cəlb edirdilər.[43] Bir çox hallarda, kişilər evdən işləyirdi. Fransada geyim sahəsində işləyənlərin 58%-dən çoxu evdən çalışırdı; Almaniyada 1882–1907-ci illər arasında tam iş vaxtı ilə ev müəssisələrinin sayı ikiqat artmışdı; ABŞ-da isə milyonlarla ailə evdən həftənin yeddi günü, il boyu geyim, ayaqqabı, süni çiçəklər, lələklər, kibrit qutuları, oyuncaqlar, çətirlər və digər məhsullar istehsal edirdi. 5–14 yaşlı uşaqlar valideynləri ilə birlikdə işləyirdi. Ev təsərrüfatı səviyyəsində fəaliyyət və uşaq əməyinin Avstraliya, Britaniya, Avstriya və dünyanın digər bölgələrində geniş yayılması müşahidə olunurdu. Kənd yerlərində də ailələr uşaqlarını kənd təsərrüfatında işə cəlb edirdi. 1946-cı ildə Frida Miller – o zaman Amerika Birləşmiş Ştatları Əmək Departamenti direktoru – Beynəlxalq Əmək Təşkilatına (ILO) bildirmişdi ki, bu ev müəssisələrində "aşağı maaş, uzun iş saatları, uşaq əməyinə cəlb olunma, sağlamlığa zərərli və gigiyena şəraiti olmayan iş şəraiti" mövcuddur.[12][44][45][46]

XXI əsr

 
10–14 yaşlı uşaqlar üçün 2003-cü il üzrə dünya üzrə uşaq əməyinin xəritəsi, Dünya Bankı məlumatlarına əsasən.[47] Məlumatlar tam deyil, çünki bir çox ölkə uşaq əməyinə dair məlumat toplamır və ya hesabat vermir (boz rənglə göstərilib). Rəng kodları belədir: sarı (<10%), yaşıl (10–20%), narıncı (20–30%), qırmızı (30–40%), qara (>40%). Qvineya-Bisau, Mali və Efiopiya kimi bəzi ölkələrdə 5–14 yaşlı uşaqların yarıdan çoxu ailələrinə dəstək olmaq üçün işləyir.[48]

Uşaq əməyinə hələ də dünyanın bir çox bölgəsində rast gəlinir. Uşaq əməyinin sayı barədə qiymətləndirmələr fərqlidir. 5–17 yaşlı uşaqların bütün iqtisadi fəaliyyətlərdə iştirakını nəzərə alsaq, bu rəqəm 250–304 milyon arasında dəyişir. Yüngül və nadir işlər istisna edilərsə, ILO 2008-ci ildə dünya üzrə 5–14 yaşlı uşaq əməyində olanların sayını 153 milyon qiymətləndirmişdi. Bu, 2004-cü ilə nisbətən təxminən 20 milyon azdır. Uşaq əməyində olanların təxminən 60%-i kənd təsərrüfatı, südçülük, balıqçılıq və meşəçilik kimi fəaliyyətlərdə iştirak edirdi. 25%-i xidmət sahələrində – pərakəndə satış, məhsul satışı, restoranlar, yüklərin daşınması və ötürülməsi, anbar işləri, tullantıların toplanması və emalı, ayaqqabı cilalama, ev işləri və digər xidmətlər – fəaliyyət göstərirdi. Qalan 15%-i isə yığım, istehsal, qeyri-rəsmi iqtisadiyyat, ev müəssisələri, fabriklər, mədənlər, duz qablaşdırma, maşın işlətmə və oxşar sahələrdə işləyirdi.[49][50][51] Üç uşağın ikisi valideynləri ilə birlikdə, ödənişsiz ailə işində çalışır. Bəzi uşaqlar tur rəhbəri kimi işləyir, bəzən bu, mağazalar və restoranlar üçün müştəri gətirməklə birləşir. Uşaq əməyinin çoxu kənd yerlərində (70%) və qeyri-rəsmi şəhər sektorunda (26%) baş verir.

Əksər insanların düşündüyünün əksinə, uşaqların əksəriyyəti valideynləri tərəfindən işə cəlb olunur, istehsal və ya rəsmi iqtisadiyyatda deyil. Ödənişli və ya maddi təzminatlı işdə olan uşaqlar adətən kənd yerlərində tapılır. Dünya üzrə 5–14 yaşlı uşaq əməyinin 3%-dən azı evdən və ya valideynlərindən uzaqda işləyir.[42]

Uşaq əməyinin əmək bazarındakı payı Asiyada 22%, Afrikada 32%, Latın Amerikasında 17%, ABŞ, Kanada, Avropa və digər zəngin ölkələrdə 1% təşkil edir.[52] Uşaq əməyinin payı ölkələr arasında və eyni ölkə daxilində bölgələr üzrə çox fərqlidir. Afrikada 5–17 yaşlı uşaqların uşaq əməyində iştirakı ən yüksək səviyyədədir və ümumilikdə 65 milyondan çoxdur. Asiya, əhalisi daha çox olduğundan, təxminən 114 milyon uşaq əməyində iştirak edir. Latın Amerika və Karib bölgəsində ümumi əhali azdır, lakin 14 milyon uşaq əməyində iştirak etməklə yüksək göstəriciyə malikdir.[53]

İstinadlar

  1. ↑ Laura Del Col. "The Life of the Industrial Worker in Nineteenth-Century England". Victorian Web.
  2. ↑ "The Factory and Workshop Act, 1901". Br Med J. 2 (2139): 1871–2. 1901. doi:10.1136/bmj.2.2139.1871. PMC 2507680. PMID 20759953.
  3. ↑ 1 2 "Convention on the Rights of the Child". United Nations. 3 oktyabr 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2006.
  4. ↑ "What is child labour?". International Labour Organization. 2012.
  5. ↑ "International and national legislation - Child Labour". International Labour Organization. 2011.
  6. ↑ "Labour laws - An Amish exception". The Economist. 5 fevral 2004.
  7. ↑ Larsen, P.B. Indigenous and tribal children: assessing child labour and education challenges. International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC), International Labour Office.
  8. ↑ "Council Directive 94/33/EC of 22 June 1994 on the protection of young people at work". Official Journal of the European Communities. 37. 20 avqust 1994 – EUR-Lex vasitəsilə.
  9. ↑ "In the world's poorest countries, slightly more than 1 in 5 children are engaged in child labour". UNICEF. iyun 2023.
  10. ↑ "UNICEF Data – Child Labour". UNICEF. 2017. İstifadə tarixi: 18 aprel 2018.
  11. ↑ "Child Labour". The Economist. 20 dekabr 2005.
  12. ↑ 1 2 3 4 Prügl, Elisabeth. The Global Construction of Gender - Home based work in Political Economy of 20th Century. Columbia University Press. 1999. 25–31, 50–59. ISBN 978-0231115612.
  13. ↑ Hugh Cunningham; Pier Paolo Viazzo, redaktorlar Child Labour in Historical Perspective: 1800-1985 (PDF). UNICEF. 1996. ISBN 978-88-85401-27-3. 23 November 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  14. ↑ Hindman, Hugh. The World of Child Labour. M.E. Sharpe. 2009. ISBN 978-0-7656-1707-1.
  15. ↑ Norberg, Johan. Världens välfärd (isveç). Stockholm: Government Offices of Sweden. 2007. səh. 58. ISBN 978-91-85935-00-0. 6 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 yanvar 2016.
  16. ↑ "To eliminate child labour, "attack it at its roots" UNICEF says". UNICEF. 2013. 25 February 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 March 2014.
  17. ↑ 1 2 3 Diamond, Jared. The World Until Yesterday. Viking. 2012. ISBN 9780670024810.
  18. ↑ Thompson, E. P. The Making of the English Working Class. Penguin. 1968.[səhifə göstərin]
  19. ↑ "UNICEF" (PDF).
  20. ↑ Walker, Steven. Children Forsaken (ingilis). Critical Publishing. 12 iyul 2021. ISBN 978-1-913453-84-8.
  21. ↑ Laura Del Col, West Virginia University, "The Life of the Industrial Worker in Nineteenth-Century England"
  22. ↑ Thompson, E. P. The Making of the English Working Class. Penguin. 1968. 366–367.
  23. ↑ Humphries, Jane. Childhood And Child Labour in the British Industrial Revolution. Cambridge University Press. 2010. səh. 33. ISBN 9780521847568.
  24. ↑ Benmoussa, Nadia; Rebibo, John-David; Conan, Patrick; Charlier, Philippe. "Chimney-sweeps' cancer—early proof of environmentally driven tumourigenicity". The Lancet Oncology. 20 (3). 1 mart 2019: 338. doi:10.1016/S1470-2045(19)30106-8. ISSN 1470-2045. PMID 30842048.
  25. ↑ Dronsfield, Alan. "Percivall Pott, chimney sweeps and cancer". Education in Chemistry. 43 cild no. 2. Royal Society of Chemistry. 1 mart 2006. 40–42, 48. İstifadə tarixi: 3 avqust 2025.
  26. ↑ Pal, Jadab Kumar; Chakraborty, Sonali; Tewari, Hare Ram; Chandra, Vinod. "The working hours of unpaid child workers in the handloom industry in India". International Social Science Journal. 66 (219–220). mart 2016: 197–204. doi:10.1111/issj.12121. ISSN 0020-8701.
  27. ↑ Daniels, Barbara. "Poverty and Families in the Victorian Era". Hidden Lives Revealed. mart 2003. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  28. ↑ Galbi, Douglas A. "Child Labour and the Division of Labour in the Early English Cotton Mills". 13 iyun 1994. 9 yanvar 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  29. ↑ David Cody. "Child Labour". The Victorian Web. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  30. ↑ Forster, 2006. səh. 23–24.
  31. ↑ Douglas A. Galbi. Centre for History and Economics, King's College, Cambridge CB2 1ST.
  32. ↑ Kommunist Manifesti, II hissə: "Proletariatlar və Kommunistlər" və Kapital, I cild, III hissə
  33. ↑ Neocleous, Mark. "The Political Economy of the Dead: Marx's Vampires" (PDF). 12 aprel 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 noyabr 2013.
  34. ↑ Marx, Karl. Inaugural Address of the International Working Men's Association (Speech). 1864.
  35. ↑ Hugh Cunningham. Combating Child Labour: The British Experience // Hugh Cunningham; Pier Paolo Viazzo (redaktorlar ). Child Labour in Historical Perspective: 1800-1985 (PDF). UNICEF. 1996. 41–53. ISBN 978-88-85401-27-3. 23 November 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  36. ↑ Freedman, Russell; Hine, Lewis. Kids at work: Lewis Hine and the crusade against child labour. New York: Clarion Books. 1994. 54–57. ISBN 978-0395587034.
  37. ↑ "The Industrial Revolution". Web Institute for Teachers. 4 avqust 2008 tarixində arxivləşdirilib.
  38. ↑ "Teaching With Documents: Photographs of Lewis Hine: Documentation of Child Labour". The U.S. National Archives and Records Administration. 15 avqust 2016. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  39. ↑ Vreatt, Matthew. "Virginia: Cigarette Rollers". userpages.umbc.edu.
  40. ↑ Child Labour in the South: Essays and Links to photographs from the Lewis Hine Collection at the University of Maryland, Baltimore County.
  41. ↑ Warren, L. Hine, Lewis // Encyclopedia of Twentieth-Century Photography. Abingdon-on-Thames: Routledge. 2005. səh. 699. ISBN 9781135205430.
  42. ↑ 1 2 Eric V. Edmonds; Nina Pavcnik. "Child Labour in the Global Economy". Journal of Economic Perspectives. 19 (1). Winter 2005: 199–220. doi:10.1257/0895330053147895.
  43. ↑ Freedman, Russell. Kids at Work: Lewis Hine and the Crusade Against Child Labour. Sandpiper. 1998. ISBN 978-0395797266.
  44. ↑ Miller, Frieda. Miller, Frieda S. Papers, 1909-1973. Radcliff College. 1979. 15 May 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 July 2012.
  45. ↑ Linda Lobao; Katherine Meyer. "The Great Agricultural Transition: Crisis, Change, and Social Consequences of Twentieth Century US Farming". Annual Review of Sociology. 27. 2001: 103–124. doi:10.1146/annurev.soc.27.1.103. JSTOR 2678616.
  46. ↑ Friedmann, Harriet. "World Market, State, and Family Farm: Social Bases of Household Production in the Era of Wage Labour". Comparative Studies in Society and History. 20 (4). 1978: 545–586. doi:10.1017/S001041750001255X.
  47. ↑ Table 2.8: Assessing Vulnerability // 2005 World Development Indicators (PDF). The World Bank. 77–79. 10 avqust 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
  48. ↑ "Child Statistics". UNICEF DATA. 30 June 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  49. ↑ Antelava, Natalia. "Child labour in Kyrgyz coal mines". BBC News. 24 avqust 2007. İstifadə tarixi: 25 avqust 2007.
  50. ↑ Yacouba Diallo; Frank Hagemann; Alex Etienne; Yonca Gurbuzer; Farhad Mehran. Global child labour developments: Measuring trends from 2004 to 2008. ILO. 2010. ISBN 978-92-2-123522-4.
  51. ↑ "The State of the World's Children 1997". UNICEF. 9 avqust 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 aprel 2007.
  52. ↑ "Facts and figures on child labour" (PDF). info.worldbank.org. Archived from the original on 17 iyul 2007.
  53. ↑ Tackling child labour: From commitment to action // International Programme on the Elimination of Child Labour. ILO. 2012. ISBN 978-92-2-126374-6.

Ədəbiyyat

  • ILO Minimum Estimate of Forced Labour in the World. (2005)
  • The Cost of Coercion ILO 2009
  • International Labour Office. (2005). A global alliance against forced labour
  • Operational Indicators of Trafficking in Human Beings 2009 ILO/SAP-FL
  • Lists of indicators of Trafficking in Human Beings 2009 ILO/SAP-FL
  • Eradication of forced labour – General Survey concerning the Forced Labour Convention, 1930 (No. 29), and the Abolition of Forced Labour Convention, 1957 (No. 105) – ILO 2007
  • Forced Labour: Definition, Indicators and Measurement 2004 – ILO
  • Stopping Forced Labour 2001 – ILO
  • Agbu, Osita. Children and Youth in the Labour Process in Africa. African Books Collective. 2009. ISBN 978-2-86978-251-8.
  • Forster, John. Life of Charles Dickens. London: Diderot Publishing. 2006 [1872–1874]. ISBN 978-90-77932-03-2. 21 sentyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 iyul 2015.
  • Lieten, Kristoffel; Meerkerk, Elise van Nederveen. Child Labour's Global Past, 1650–2000. Peter Lang. 2011. ISBN 978-3-0343-0517-4.
  • Honeyman, Katrina. Childhood and Child Labour in Industrial England: Diversity and Agency, 1750–1914. Routledge. 2016. ISBN 978-1-317-16792-1.

Əlavə ədəbiyyat

Müasir dövr

  • Baland, Jean-Marie and James A. Robinson (2000) 'Is child labour inefficient?' Journal of Political Economy 108, 663–679
  • Basu, Kaushik, and Homa Zarghamee (2009) 'Is product boycott a good idea for controlling child labour? A theoretical investigation' Journal of Development Economics 88, 217–220
  • Bhukuth, Augendra. "Defining child labour: a controversial debate" Development in Practice (2008) 18, 385–394
  • Emerson, Patrick M.; Portela Souza, André. "Is Child Labour Harmful? The Impact of Working Earlier in Life on Adult Earnings". Economic Development and Cultural Change. 59 (2). 2011: 345–385. doi:10.1086/657125. hdl:10419/34334. PMID 21174883. uses data from Brazil to show very strong negative effects—boys who work before age 14 earn much less as adults
  • Hindman, Hugh D. ed. The world of child labor: an historical and regional survey (2008), experts covers practically every country in 1000 pages
  • Humbert, Franziska. The Challenge of Child Labour in International Law (2009)
  • Humphries, Jane. Childhood and Child Labour in the British Industrial Revolution (2010)
  • ILO, Investing in every child: An economic Study of the Costs and Benefits of Eliminating Child Labour
  • Mayer, Gerald. Child Labor in America: History, Policy, and Legislative Issues. Washington, D.C.: Congressional Research Service, 2013.
  • Ravallion, Martin, and Quentin Wodon (2000) 'Does child labour displace schooling? Evidence on behavioural responses to an enrollment subsidy' Economic Journal 110, C158-C175

Tarixi

  • Anderson, Elisabeth. "Policy Entrepreneurs and the Origins of the Regulatory Welfare State: Child Labor Reform in Nineteenth-Century Europe". American Sociological Review. 83 (1). 2018: 173–211. doi:10.1177/0003122417753112. comparison France and Germany, with a bibliography of primary and secondary sources
  • Anderson, Elisabeth. "Ideas in Action: The Politics of Prussian Child Labor Reform, 1817–1839". Theory and Society. 42 (1). 2013: 81–119. doi:10.1007/s11186-012-9186-4.
  • "Child Employing Industries," Annals of the American Academy of Political and Social Science Vol. 35, Mar. 1910 in JSTOR, articles by experts in 1910
  • Goldberg, Ellis. Trade, Reputation, and Child Labour in Twentieth-Century Egypt (2004) excerpt and text search
  • Grier, Beverly. Invisible Hands: Child Labour and the State in Colonial Zimbabwe (2005)
  • Heywood, Colin. "A brief historiography of child labor." in Hindman, ed., The World of Child Labor (Routledge, 2008). 18–25.
  • Hindman, Hugh D. Child Labour: An American History (2002)
  • Hindman, Hugh D. ed. The world of child labor: an historical and regional survey (2008), experts covers practically every country in 1000 pages
  • Humphries, Jane; Horrell, Sara. "'The Exploitation of Little Children': Child Labour and the Family Economy in the Industrial Revolution". Explorations in Economic History. 32 (4). 1995: 485–516. doi:10.1006/exeh.1995.1021.
  • Lovejoy, Owen R. "Child labor in the coal mines." The Annals of the American Academy of Political and Social Science 27.2 (1906): 35–41. online
  • McGill, Nettie Pauline. The welfare of children in bituminous coal mining communities in West Virginia (US Government Printing Office, 1923) online.
  • McIntosh, Robert. Boys in the pits: Child labour in coal mines (McGill-Queen's Press-MQUP, 2000), Canadian mines
  • Meerkerk, E. v. N.; Schmidt, A. "Between Wage Labor and Vocation: Child Labor in Dutch Urban Industry, 1600-1800". Journal of Social History. 41 (3). 1 mart 2008: 717–736. doi:10.1353/jsh.2008.0041. hdl:1887/13096. JSTOR 25096529.
  • Mofford, Juliet. Child Labour in America (1970)

Böyük Britaniya

  • Auerbach, Alexander Josef. " 'In the courts and alleys': The enforcement of the laws on children's education and labor in London, 1870–1904" (PhD dissertation,  Emory University; ProQuest Dissertations & Theses,  2001. 3018784).
  • Bolin-Hort, P. Work, family and the state: child labour and the organization of production in the British cotton industry, 1780–1840 (Lund, 1989).
  • "Child Labour during the Industrial Revolution" in Encyclopedia of British History
  • Cunningham, Hugh. "The employment and unemployment of children in England c. 1680-1851." Past & Present 126 (1990): 115–150. JSTOR 650811
  • Honeyman, Katrina. Child workers in England, 1780–1820: parish apprentices and the making of the early industrial labour force (Routledge, 2016).
  • Humphries, Jane. Childhood and Child Labour in the British Industrial Revolution (Cambridge Studies in Economic History) (2011) online
  • Humphries, Jane. "Childhood and child labour in the British industrial revolution 1." Economic History Review 66.2 (2013): 395–418. online
  • Hutchins, B. L.; Harrison, A. A History of Factory Legislation. P. S. King & Son. 1911.
  • Kirby, Peter. Child Labour in Britain, 1750-1870 (2003) excerpt and text search
  • Margaret McMillan, Labour and Childhood (ingilis), London: Swan Sonnenschein & Co., 1907, Wikidata Q107325671
  • Pinchbeck, Ivy, and Margaret Hewitt. Children in English society volume II: From the eighteenth century to the children act 1948. (Rutledge, 1973) pp 387–413
  • Tuttle, Carolyn. Hard at Work in Factories And Mines: The Economics of Child Labour During The British Industrial Revolution (1999)
    • Tuttle, Carolyn. " Children at work in the British Industrial Revolution" (PhD dissertation, Northwestern University; ProQuest Dissertations & Theses,  1986. 8621879).

Vikilüğətdə Uşaq əməyindən istifadə mövzusuna dair məlumatlar var.
Vikianbarda Uşaq əməyindən istifadə ilə əlaqəli mediafayllar var.
Vikisitatda Uşaq əməyindən istifadə ilə əlaqədar sitatlar var.
  • Child Labor, Child Bondage, Why Children Work
  • Combating Child Labor — Bureau of International Labor Affairs, U.S. Department of Labor
  • A UNICEF web resource with tables of % children who work for a living, by country and gender
  • Rare child labour photos from the U.S. Library of Congress
  • History Place Photographs from 1908 to 1912
  • International Research on Child Labour
  • International Program on the Elimination of Child Labour International Labour Organization (UN)
  • World Day Against Child Labour 12 June
  • Concerned for Working Children An India-based non-profit organisation working towards elimination of child labour
  • The OneWorld guide to child labour
  • The State of the World's Children – a UNICEF study
  • "United States Child Labour, 1908–1920: As Seen Through the Lens of Sociologist and Photographer Lewis W. Hine" (video)
  • Child Labour in Chile, 1880–1950 download complete text, in spanish
  • 12 to 12 community portal ILO sponsored website on the elimination of child labour
  • The ILO Special Action Programme to combat Forced Labour (SAP-FL)
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Uşaq_əməyindən_istifadə&oldid=8414308"
Informasiya Melumat Axtar