Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Tropik dalğalar, şərq dalğaları və ya Atlantik bölgəsində Afrika şərq dalğaları kimi tanınan tropik şərq dalğaları — atmosfer çöküntüsüdür. Bu, şimaldan cənuba yönəlmiş, nisbətən aşağı hava təzyiqinin uzanmış formasıdır və tropik bölgələrdə şərqdən qərbə doğru bulud və göy gurultulu leysanlarla müşayiət olunan hava axınları ilə hərəkət edir.
Qərbə doğru hərəkət edən dalğalar subtropik və tropik bölgələrdə frontal sistemlərin quyruq hissəsindən yarana bilər və bu cür dalğalara bəzən şərq dalğaları kimi istinad edilə bilər. Lakin bu dalğalar yanlış tropik dalğalar adlandırılır; çünki onlar tamamilə tropik dalğalarla bir sıra oxşar xüsusiyyətlərə malik olsalar da, fərqli formaya sahibdirlər.
Bütün tropik dalğalar, adətən, subtropik yamacın ekvatora yaxın tərəfi boyunca və ya intertropik yaxınlaşma zonasının şimal və cənub hissələrində yerləşən yüksəktəzyiqli kəmərlər boyunca şərq axınında formalaşır. Tropik dalğalar, əsasən, ekvator yaxınlığında tropik və subtropik bölgələrdə şərq küləkləri vasitəsilə qərbə doğru daşınır.
Sakit okeanın şimal-şərq hissəsində və Atlantik okeanının şimal hissələrində tropik siklonların yaranmasına səbəb ola bilərlər. Tropik dalğaların tədqiqi, meteoroloji məlumatların vizual analizi üçün istifadə edilən, bir xətti olan Hovmöller diaqramı əsasında həyata keçirilir.
Tropik dalğa şimal-şərqdən axan çox quru havadır. Çayın xəttindən keçdikdən sonra külək cənub-şərqə doğru yönəlir, rütubət artır və atmosfer sabitləşir. Bu proses nəticəsində bəzən şiddətli yağışlar və göy gurultulu leysanlar müşahidə olunur. Dalğa qərbə doğru hərəkət etdikcə təsiri tədricən azalır.
Atlantik okeanda bu tip yağışlar istisna təşkil edir. "Şəkər hava təbəqəsi" adlanan quru hava kütləsinin sıçraması nətiəsində, konveksiya prosesi quru təbəqənin inversiyası ilə məhdudlaşır və bu səbəbdən buludlar səmadan çəkilir, nəticədə tropik dalğa meydana gəlir.
Bundan əlavə, "Şəkər hava təbəqəsi"ndə mövcud olan hər hansı bir toz, aşağıdakı havanı soyudaraq Günəş işığını əks etdirir və konvektiv fəaliyyəti zəiflədir.