Tomas Kristian Südhof (22 dekabr 1955, Göttingen Almaniya Federativ Respublikası (AFR))-sinapsların tədqiqində ixtisaslaşan alman-amerikalı biokimyaçı və nevrobioloqdur. 2013-cü ildə Ceyms Rotman[4] və Rendi Şekmanla[5] birlikdə Fiziologiya və ya tibb üzrə "Nobel" mükafatına layiq görülmüşdür. T.K.Südhof həmçinin Stendford Universitetinin[6] professoru, tibb məktəbi nəzdində isə "Südhof" laboratoriyasının rəhbəridir. T.K.Südhof-ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (2002), Amerika Milli Tibb Akademiyası (2007), Leopoldina (2015) və Kral Cəmiyyətinin (2017) üzvüdür.
| Tomas Kristian Südhof | |
|---|---|
| alm. Thomas Christian Südhof | |
 | |
| Doğum tarixi | 22 dekabr 1955[1][2][…] (69 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Elm sahələri | biokimya, Neyrobiologiya |
| Elmi dərəcəsi | |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
  |
| med.stanford.edu/profile… | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
T.K.Südhof 1975-ci ildə Hannoverdə Valdrof məktəbini[7] bitirmiş, Axena, Harvard Universiteti və Göttingen Universitetində ali təhsil almışdır. 1982-ci ildə Maks Plank Biofiziki Kimya İnstitutunda adrenalin və noreprifen hormonlarının formalaşdığı adrenalin xromaffin hüceyrələrinin struktur və funksiyalarına həsr edilmiş "Xromaffin qranullarının osmometrik davranışı və osmotik lizisi və ya sitoliz[8] baxımından biofiziki quruluşu" adlı dissertasiya işini müdafiə etmişdir. Postdoktoral dərəcəsinə yiyələnən Südhof Dallasda Texas Universtetinin[9] Cənub-Qərbi tibb mərkəzinin molekulyar-biologiya şöbəsinin gələcək Nobel laureatları Maykl Stüart Broun və Cozef Leonard Qoldenşteynin rəhbərliyi altında çalışmışdır. Orada o, LDL reseptorlarının klonlanmasını həyata keçirmişdir. Bundan sonra sinir sitemində siqnalların ötürülməsinin molekulyar əsaslarının tədqiqi ilə məşğul olmuş və 1991-ci ildə həmin universitetdə molekulyar genetika sahəsində professor vəzifəsinə yiyələnmişdir. 1995-1998-ci illərdə Maks Plank Cəmiyyətinin elmi üzvü və Göttingen Maks Plank Eksperimental Tibb İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışdıqdan sonra Dallasa qayıtmışdı. 2008-c ildə Stendford Universitetinə keçdikdən sonra molekulyar və hüceyrə fiziologiyası, psixatriya və nevrologiya sahələri üzrə professor vəzifəsinə yiyələnmişdir. 2013-cü ildə T.K.Südhof "hüceyrələrin əsas nəqliyyat sistemi olan vezikulyar nəqliyyatı tənzimləyən müxanizmlərin kəşfinə görə Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel Mükafatına layiq görülmüşdür. Onun töhvəsi neyronlarda hüceyrə nəqlindəki zülalların öyrənilməsi ilə əlaqədar idi.
T.K.Südhof həmçinin Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyasının üzvüdür (2010).
Həyat yoldaşı-çin amerikalı alim Lyu Çendir.
- ↑ Rogers K. Thomas C. Sudhof // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ Thomas Christian Südhof // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #1042645108 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ https://modern.az/az/iqtisadiyyat/45672/bu-ilin-ilk-nobelleri-paylandi/
- ↑ https://big.az/150970-lk_Nobel_mukafatcilari_belli_oldu..html
- ↑ https://www.stanford.edu/
- ↑ https://www.waldorfschule-maschsee.de/service/alumni/410-glueckwunsch-thomas-suedhof.html
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Cytolysis
- ↑ https://www.txst.edu/
- ↑ https://science.gov.az/az/news/open/13256