Tolstoy-Yurt (çeçen. Девкар-Эвла[4]) kəndi Çeçenistan Respublikasının Qroznı rayonunda yerləşir. Tolstoy-Yurt kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzidir.[5] [6] Tolstoy-Yurt kəndində, Qroznı bələdiyyəsinin idarəsi yerləşir, mahalın inzibati mərkəzi Qroznı şəhəridir.[7]
| Tolstoy-Yurt | |
|---|---|
| Девкар-Эвла | |
| | |
| 43°26′44″ şm. e. 45°46′44″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1705 |
| Mərkəzin hündürlüyü | 123 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 366013 |
Kənd Qroznı şəhərindən 12 km şimal-şərqdə Terski silsiləsinin şimal ətəyində yerləşir. Ən yaxın yaşayış məntəqələri: şimalda Nikolayev kəndi və Naberejnıy kəndi, şimal-şərqdə Vinoqradnoye kəndi, cənub-şərqdə Petropavlovskaya kəndi, cənubda Qoryaçeistoçnenskaya kəndi, cənub-qərbdə Alxan-Çurt kəndi (Qroznı şəhərinin bir hissəsi) ) və şimal-qərbdə - Pravoberejnoye kəndidir.[8]
"ЭСБЕ"-yə görə, Tolstoy-Yurt (Köhnə Yurt) kəndi 1705-ci ildə qurulmuşdur. Rusiya imperiyasının bir hissəsi olaraq, Terek bölgəsinin Qroznı şöbəsinə aid idi.[9] 1934-cü il avqustun 1-nə qədər Köhnə Yurt kəndi Nadterek rayonunun tərkibində idi.[10] 1 Avqust 1934-cü ildə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi Çeçen-İnquş Muxtar Vilayətinin Qroznı şəhərində, o cümlədən sərhədləri daxilində yeni bir Qroznı bölgəsi yaratmaq qərarına gəldi. 1944-cü ildən 1958-ci ilə qədər Çeçenlərin və İnquşların qovulması və Çeçen-Inquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğvi zamanı kənd Tolstovo adlandırıldı.[11] [12] 1977-ci ildə RSFSR Silahlı Qüvvələri Rəyasət Heyətinin fərmanı ilə Tolstoy-Yurt kəndi adlandırıldı.[13] Kənd, müsəlman təbliğçisi Dokku (Əbdül-Əziz) Şaptukayevin doğulduğu yer və fəaliyyət göstərdiyi məkan olaraq bilinir.[14] [15]Həmçinin, Tostoy-Yurt kəndi rus siyasətçisi Ruslan Xasbulatovun doğma yeri və Aslan Masxadovun ölüm yeri kimi tanınır. 1990-cı illərdə Çeçen qarşıdurması zamanı Tolstoy-Yurt mediada yayılan məlumatlarda tez-tez xatırlanırdı.[16]
2010-cu il Ümumrusiya Əhali siyahıyaalmasına görə Tolstoy-Yurt kəndinin əhali tərkibini 99,48 % çeçenlər, 0,52 % isə digərləri təşkil edir.[17]
Rusiyalı politoloq Sergey Kurqinyanın fikrincə, Tolstoy-Yurt qəsəbəsinin ərazisi inanclı çeçenlər arasında nəqşibəndilik təriqəsının yayılması zonasıdır.[18]
Tolstoy-Yurt Bələdiyyəsi 1 nömrəli orta məktəb[19]
Tolstoy-Yurt Bələdiyyəsi 2 nömrəli orta məktəb[20]
Tatayev Vaxa Əhmədoviç (1914-1977) - Çeçen-Inquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının xalq artisti, Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikası Ali Sovetinin deputatı, Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının mədəniyyət naziri[21]
Umxanov Şarip İsayeviç (1981) - Rus müğənnisi[22]
- ↑ 1 2 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
- ↑ Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года) (rus.).
- ↑ Нохчийн маттахь яртийн цӏерш Arxivləşdirilib 2022-04-01 at the Wayback Machine газета "Даймохк" (2015).
- ↑ Закон Чеченской республики № 12-РЗ от 20.02.09 Arxivləşdirilib 2013-11-01 at the Wayback Machine — Об образовании муниципального образования Грозненский район и муниципальных образований, входящих в его состав, установлении их границ и наделении их соответствующим статусом муниципального района и сельского поселения. Дата обращения 20 декабря 2009.
- ↑ Толстой-Юртовская сельский округ (сельсовет)* Грозненский район[ölü keçid]
- ↑ "Контакты на официальном сайте Администрации Грозненского муниципального района Чеченской Республики.)". 10 avqust 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Карта Чечни". 8 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ Юрт-Старый Arxivləşdirilib 2014-05-31 at the Wayback Machine//Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : Arxivləşdirilib 2022-08-22 at the Wayback Machineв 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Об образовании нового Грозненского района
- ↑ "Краткая историческая справка об административно-территориальном делении Чечено-Ингушетии". 8 noyabr 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ Ведомости Верховного Совета РСФСР № 5 1958
- ↑ Указ президиума ВС РСФСР от 24.08.1977 г. "О переименовании некоторых населенных пунктов в Чечено-Ингушской АССР" // Ведомости Верховного Совета РСФСР. — 1977. — № 35 (сентябрь).
- ↑ "Докку-шейх из Толстой-Юрта". 22 oktyabr 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2 oktyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Новости NEWSru.com :: Масхадова привезли в Толстой-Юрт уже мертвым, уверены жители села". 13 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Том 4 книга 1 "Национальный состав и владение языками, гражданство"; таблица 1 "Национальный состав населения Чечни по городским округам, муниципальным районам, городским населенным пунктам, сельским населенным пунктам с численностью населения 3000 человек и более"". 29 sentyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Содержательное единство 1994-2000 - Кургинян Сергей :: Читать онлайн в BooksCafe.Net". 5 oktyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "МОУЧ СОШ N 1 с. Толстой-Юрт". 17 iyun 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "МОУЧ СОШ N2 с. Толстой-Юрт". 1 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Татаев Ваха Ахмедович (1914-1977)". 18 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.
- ↑ "Шарип Умханов, биография, новости, фото". 4 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2019.