Tençuqumi insidenti (天誅組の変, Tençuqumi no hen?) və ya Tençuqumi üsyanı – 29 sentyabr 1863-cü ildə Yaponiyanın Yamato vilayətində[a] baş vermiş və şoqunluğa qarşı yönəlmiş üsyan.[1] Özlərini "Tençuqumi", yəni "Cənnətin qisas bandası" adlandıran və imperatorluğa sadiq qrup tərəfindən təşkil olunan üsyan şoqunun birbaşa idarə etdiyi ərazidə baş vermişdi.[1] İkuno iğtişaşı kimi bu insident də həmin dövrün əhəmiyyətli hadisələrindən biri hesab olunur.[1]
Çoşu vilayətindən[b] olan, imperatora sədaqətli olan aktivistlərin Kiotoda üstünlük ələ keçirməsi nəticəsində 1863-cü ildə Sonno Coi hərəkatı pik nöqtəsinə çatmışdı.[1] Xarici qüvvələrlə döyüşmək üçün imperatorun orduya başçılıq etməsini istəyən aktivistlər uğur qazanmaq üçün Yamato məbədlərinə ziyarət planlaşdırmışdılar.[1] Ziyarət 25 sentyabrda anons edilmişdi.[1] Növbəti gün 75 aktivistdən ibarət Tençuqumi qruplaşması imperatorluq ordusu toplamaq, regiondakı şoqunluq hakimiyyətini sona çatdırmaq və imperatoru qarşılamaq üçün Yamato vilayətinə yola düşmüşdür.[1]
Tosa hanından[c] olan kənd başçısı Yoşimura Toratora baş komandir, gənc saray əyanı Nakayama Todamitsu isə nominal lider idi.[1] Bir çox ronin, eləcə də, yerli samuray bu hərəkata qoşulmuşdu.[1] 29 sentyabrda qrup şoqunluq intendantının Qoco şəhərində yerləşən ofisinə hücum edərək onu və müavinlərini öldürmüşdür.[1] Vergi güzəşti olacağına inanan yerli kəndlilər də insidentə qatılmışdır.[1] Lakin 30 sentyabrda baş verən hərbi çevriliş zamanı ekstremist qüvvələr Kiotodan qovulmuş və şoqunluq üsyanı yatırmaq üçün ordu göndərmişdir.[1] Yoşimura döyüşdə yaralanmış və intihar etmişdir.[1] Nakayama və bir neçə iştirakçı isə Çoşuya qaçmışdırlar.[1]
- ↑ Müasir dövrdə Nara prefekturası.
- ↑ Müasir dövrdə Yamaquçi prefekturası.
- ↑ Müasir dövrdə Koçi prefekturası.
- Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). VIII cild. Tokio: Kodansha. 1983. səh. 4. ISBN 0-87011-628-2. İstifadə tarixi: 26 iyun 2022.