Tej-əhməd dağı

Tej–əhməd dağı
Tej–əhməd dağı
	; Tej-əhməd dağı
Ümumi məlumatlar
Dağ sistemi	Kiçik Qafqaz
Dağ silsiləsi	Pəmbək silsiləsi
Mütləq hündürlüyü	3101
Yerləşməsi
	40°41′12″ şm. e. 44°37′08″ ş. u.HGYO
Ölkə	Ermənistan
Vilayət	Loru ;
	Tej–əhməd dağı
	Tej–əhməd dağı
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tej–əhməd^[2]^[3], Tej^[4]^[5], Tejler^[6] (erm. Թեժլեռ) — Ermənistanda dağ, Pəmbək silsilənin ən hündür (3101 m)^[6] zirvəsi.

"Tej" sözü Azərbaycan dilinin qərb qrupu dialekt və şivələrində "top, hündür, zirvə" mənalarında işlənir.^[4] Dilimizdə həmin sözün şiş, lül sinonimləri də işlənməkdədir.^[5] Oronim həmin mənada işlənən "tej" sözündəndir və "hündür dağ" mənasını ifadə edir.^[4] Quruluşca mürəkkəb oronimdir.^[4]

Qalereya

Koroğlu dağından Tej-əhməd dağının görünüşü (2008)
Tej-əhməd dağından görünüş (2011)
Tej-əhməd dağı Qafqazın 5 verstlik topoqrafik xəritəsində (1877)

İstinadlar

↑ National Statistical Service of the Republic of Armenia. "Marzes of the Republic of Armenia in figures, 2008, p. 235" (PDF) (ingilis). www.armstat.am. 2009-09-22 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-02-18.
Orijinal mətn (ing.)
Tezh mountain (3101 m high) is the highest peak above sea level in the marz and lower reaches of Debed river is the lowest (about 390 m)
↑ Кавказскiй край, стр. 823. // Энциклопедическiй словарь Arxivləşdirilib 2010-11-13 at the Wayback Machine. Томь XIII (а): Историческiе журналы — Калайдовичь. Издатели: Ф. А. Брокгаузь (Лейпцигь), И. А. Ефронь (Санкт-Петербургь). Под редакцiею К. К. Арсеньева и Ф. Ф. Петрушевскаго. Санкт–Петербургь: Типо–Литографiя И. А. Ефрона, 1894, стр. 481–960.
Orijinal mətn (rus.)
Главнейшие вершины этих гор достигают значительной высоты и большую часть лета остаются покрытыми снегом: Абул-Большой — 10826 фт., Самсар — 10777, Леглы-даг — 10491, Эмлеки (Шиш-тапа) — 10018, Аглаган — 9833, Теж-ахмет — 10200 и т. п.
↑ Т, стр. 240. // Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, XII+530 (+14; Предметный указатель) стр.
↑ ¹ ² ³ ⁴ PDF versiyası, səh. 267–268. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
Orijinal mətn (az.)
Tej dağı — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indiki Axta (Razdan) rayonunda dağ. Hündürlüyü 3100 metrdir. Tej sözü Azərbaycan dilinin qərb qrupu dialekt və şivələrində «top, hündür, zirvə» mənalarında işlənir. Oronim həmin mənada işlənən tej sözündəndir və «hündür dağ» mənasını ifadə edir. Quruluşca mürəkkəb oronimdir.
↑ ¹ ² Mүpəккəб, eллиптик ҹoғpафи нoмeнли ojкoнимлəp, сəh. 95–96. // Гəдим Огуз eллəринин — Aғбабa, Шөрəjeл вə Пəмбəк бөлҝəларинин jер-jурд адлары (топонимлəри). Мүəллифи: Аслан Баjрамов; Елми редактору: Тофиг Əhмəдoв. Сумгаjыт: "Göytürk" мəтбəəси, 1996, 250 сəh.
Orijinal mətn (az.)
Tej – Pəmpək dağ silsiləsinin 3090 metr olan uca zirvələrindən birinin adıdır. Türk dilinin qərb qrupu dialektində "tej" uca, top, lül, semantik mənalarını ifadə edir. Dilimizdə həmin sözün şiş, lül sinonimləri də işlənməkdədir. Lüldağ, Şişda, Şiştəpə oronimlərində bu öz əksini tapmışdır. Tej sözünə – lə şəkilçisi qoşulduqda fe'l əmələ gətirməsi və nitqdə işlənməsinə aid misallar göstərmək olar. Məsələn: "Buğdanı xırmanda tejdədilər". "Bu tej o tejdən böyükdür" və s.
↑ ¹ ² Tejler dağı SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının ümumdünya topoqrafik xəritəsində. Miqyas 1 sm–də 1 km (1: 100 000)

[1] National Statistical Service of the Republic of Armenia. "Marzes of the Republic of Armenia in figures, 2008, p. 235" (PDF) (ingilis). www.armstat.am. 2009-09-22 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-02-18.
Orijinal mətn (ing.)
Tezh mountain (3101 m high) is the highest peak above sea level in the marz and lower reaches of Debed river is the lowest (about 390 m)

[2] Кавказскiй край, стр. 823. // Энциклопедическiй словарь Arxivləşdirilib 2010-11-13 at the Wayback Machine. Томь XIII (а): Историческiе журналы — Калайдовичь. Издатели: Ф. А. Брокгаузь (Лейпцигь), И. А. Ефронь (Санкт-Петербургь). Под редакцiею К. К. Арсеньева и Ф. Ф. Петрушевскаго. Санкт–Петербургь: Типо–Литографiя И. А. Ефрона, 1894, стр. 481–960.
Orijinal mətn (rus.)
Главнейшие вершины этих гор достигают значительной высоты и большую часть лета остаются покрытыми снегом: Абул-Большой — 10826 фт., Самсар — 10777, Леглы-даг — 10491, Эмлеки (Шиш-тапа) — 10018, Аглаган — 9833, Теж-ахмет — 10200 и т. п.

[3] Т, стр. 240. // Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, XII+530 (+14; Предметный указатель) стр.

[qatmt-4] ¹ ² ³ ⁴ PDF versiyası, səh. 267–268. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
Orijinal mətn (az.)
Tej dağı — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indiki Axta (Razdan) rayonunda dağ. Hündürlüyü 3100 metrdir. Tej sözü Azərbaycan dilinin qərb qrupu dialekt və şivələrində «top, hündür, zirvə» mənalarında işlənir. Oronim həmin mənada işlənən tej sözündəndir və «hündür dağ» mənasını ifadə edir. Quruluşca mürəkkəb oronimdir.

[qoe56-5] ¹ ² Mүpəккəб, eллиптик ҹoғpафи нoмeнли ojкoнимлəp, сəh. 95–96. // Гəдим Огуз eллəринин — Aғбабa, Шөрəjeл вə Пəмбəк бөлҝəларинин jер-jурд адлары (топонимлəри). Мүəллифи: Аслан Баjрамов; Елми редактору: Тофиг Əhмəдoв. Сумгаjыт: "Göytürk" мəтбəəси, 1996, 250 сəh.
Orijinal mətn (az.)
Tej – Pəmpək dağ silsiləsinin 3090 metr olan uca zirvələrindən birinin adıdır. Türk dilinin qərb qrupu dialektində "tej" uca, top, lül, semantik mənalarını ifadə edir. Dilimizdə həmin sözün şiş, lül sinonimləri də işlənməkdədir. Lüldağ, Şişda, Şiştəpə oronimlərində bu öz əksini tapmışdır. Tej sözünə – lə şəkilçisi qoşulduqda fe'l əmələ gətirməsi və nitqdə işlənməsinə aid misallar göstərmək olar. Məsələn: "Buğdanı xırmanda tejdədilər". "Bu tej o tejdən böyükdür" və s.

[kp-6] ¹ ² Tejler dağı SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının ümumdünya topoqrafik xəritəsində. Miqyas 1 sm–də 1 km (1: 100 000)

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[1]