Tehran Ölüm Komitəsi

 Tehran Ölüm Komitəsi — 1988-ci ildə İran İslam Respublikasının keçmiş ali rəhbəri Seyid Ruhullah Xomeyni tərəfindən verilən fətva ilə həbsxanalarda siyasi məhbusların kütləvi edamlara səbəb olan şəxslərə verilən ümumi ad.

Edamların zirvəsi 1988-ci ilin yayında baş tutmuşdur. İran–İraq müharibəsinin sona çatması ilə azad medianın olmadığı bir şəraitdə Xomeyni fətva vermiş, İslam Respublikası hakimiyyətinə ideoloji və siyasi cəhətdən rəqib olan məhbuslarla bağlı ölüm hökmü verilmişdir. "Front Line Defenders" təşkilatının bildirdiyinə görə, İran həbsxanalarında insan hüquqlarından məhrum edilmiş minlərlə məhbus edam olunmuşdur. Qətllər ölkənin ən azı 32 şəhərində baş vermiş, öldürülənlərin sayı 2,500-dən 30,000 nəfərə qədər olmuşdur. Onların çoxu işgəncələrə məruz qalmışdır. Öldürülənlərin əksəriyyəti İran Xalq Mücahidləri Təşkilatının tərəfdarları idi, lakin digər solçu qrupların, o cümlədən və İran Tudə Partiyasının tərəfdarları da var idi.:209-228

Üzvləri

Zərərçəkənləri ölümə məhkum edən "Tehran Ölüm Komitəsi"nə dörd nəfər daxil idi:

  • , Baş prokuror və Ali Məhkəmənin hakimi (1989–1998);
  • Baş prokurorun müavini İbrahim Rəisi;
  • , dini hakim, İran Ali Məhkəməsinin sədr müavini (1989–2013);
  • Mustafa Purməhəmmədi, Silahlı Qüvvələrin qərb bölgələri üzrə İnqilab Məhkəməsinin prokuroru.

Onların dördü də edamlarına görə heç vaxt mənfi nəticələrə məruz qalmamışlar.

İstinadlar

  1. ↑ . 2022-04-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-07-28 – www.bbc.com vasitəsilə.
  2. . BBC News فارسی. 1 okt 2018. 2021-05-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-07-28.
  3. ↑ . Human Rights Watch. 2022-06-08. 2023-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-20.
  4. Smith, Dan. . University of California Press. 1999. ISBN 9781134039227. 2023-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-07-28.
  5. . The Telegraph. 2001-02-04. 2017-07-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-20.
  6. . . 2022-07-13. 2023-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-20.
  7. Ehteshami, Anoushiravan. . Routledge. 2017. səh. 108. ISBN 9781351985451. 2023-07-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-07-28. It is estimated that as many as 30,000 individuals may have been executed at that time, in response to a religious edict issued by Ayatollah Khomeini that there was no room for apostates in his Islamic republic. Ayatollah Montazeri also alluded to this tragedy in his memoirs (published in 2001) and the Iran Human Rights Documentation Center's detailed report on the executions notes that estimates of those killed range from 1,000 to 30,000. See IHRDC, Deadly Fatwa: Iran's 1988 Prison Massacre (New Haven, CT: IHRDC, 2009). The insider's account is provided by Ayatollah Hossein-Ali Montazeri, Khatirat-i Ayatollah Montazeri, Majmu'iyyih Payvastha va Dastnivisha [Memoir of Ayatollah Montazeri, the Collection of Appendices and Handwritten Notes] (2001).
  8. . Amnesty International. 2018-12-04. 2018-12-15 tarixində (PDF). To date, the exact number of those killed is unknown but minimum estimates put the death toll at around 5,000. The real number could be higher, especially because little is still known about the names and details of those who were rearrested in 1988 and extrajudicially executed in secret soon after arrest.
  9. . Radio Farda. 2020-10-05. 2023-10-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-20.
  10. . 2005-09-24 tarixində arxivləşdirilib.
  11. Abrahamian, Ervand. . Berkeley: University of California Press. 1999. 2016-03-04 tarixində . 4 mart 2016 tarixindən Wayback Machine saytında
  12. ↑ . 2024-05-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-29.
  13. . BBC News Русская служба (rus). 2024-05-20. 2024-05-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-20.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023