Tatar Şomalıq (rus. Татарский Шмалак, tatar. Татар Шәмалагы) — Rusiyanın Ulyanovsk bölgəsində kənd.
Tatar Şəmalağı | |
---|---|
52°40′ şm. e. 47°02′ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 433977 |
Rusiya Mərkəzi Dövlət Arxivinin məlumatına görə, 1651-ci ildə Murzaların (yerli tatar knyazlarının) tabeliyində Tatar Şəmalaq kəndinin olması barədə hüquqi sənədlər (f. 1335, op. 2, ö. 1746, l. 150) mövcuddur. XVIII əsrin əvvəllərində Kreml yanğınları zamanı Moskva dağıdıldığı üçün kəndin yaranma tarixi ilə bağlı rəsmi sənədlərə məlumat yoxdur.
Kəndin Temnikov Knyazlığının (Tomener) tərkibində, hətta Rusiya dövləti tərəfindən bölgənin müstəmləkəçiliyinə qədər mövcud olması ehtimalı yüksəkdir. Kənd əvvəlcə “Minəç Şəmalığı” adlanırdı. “Minəç” xidmətçi murzanın (şahzadənin), feodalın, mülk sahibinin adıdır.
“Şəmalıq” – qədim türk-tatar sözündən tərcümədə bulaqlı geniş dərə deməkdir. Mövcud olduğu illər ərzində kəndin adı dəfələrlə dəyişib və təhrif olunub. Müxtəlif sənədlərdə kənd “Minaç-Şomalıq”, Minaşevka-Şomalak, “Şumalak-Minaşevka”, “Tatar Şomalak”, “Tatar Şumalak”, Tatar Şmalak kimi qeyd olunur.
Ev təsərrüfatlarının sayı 46, kişi 184, qadın 185” (f. 1355, op. 1, h. 1365, l. 37).
1859-cu il üçün Saratov quberniyasının məskunlaşdığı yerlərin siyahısında qeyd olunub. “Tatar Şmalak, bulağın yanında dövlət kəndi. Ev təsərrüfatlarının sayı 93 nəfərdir. Sakinlər: kişilər 345, qadınlar 349, 2 Məhəmməd məscidi, bir məktəb (cild XXXX, Sib., 1862, s. 104).
1897-ci il siyahıya alınmasına görə, Şamalak Tatarskidə hamısı müsəlman 1081 sakin (507 kişi və 574 qadın) yaşayırdı.
1914-cü il Saratov quberniyasının yaşayış yerlərinin siyahısına əsasən, Tatar Şəmalağı kəndi Bezobrazovski volostuna aid idi, kənddə əsasən keçmiş dövlət kəndliləri, 241 təsərrüfatdan ibarət bir kənd cəmiyyətini təşkil edən tatarlar yaşayırdılar. 772 kişi və 777 qadının yaşadığı kənd cəmiyyətinə 3 ailə, 10 kişi və 11 qadın daxil edilməyib.
Tatar Şəmalağında ümumilikdə 1560 nəfər yaşayırdı. Kənddə 2 məscid və 2 ibtidai məktəb var idi.
Yuxarıda göstərilənlərə əsasən, Tatar Şəmalağı kəndinin mövcudluğunun ən azı 400 illik tarixini elan etmək üçün hər cür əsas var.
- Ziya Kurmakayev (1911-1981) — Azərbaycan-Sovet dövlət xadimi, Azərbaycan SSR Dövlət Əmək Komitəsinin sədri (1976–1980), Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Dövlət Əmək Ehtiyatlarından İstifadə Komitəsinin sədri (1967–1976), Azərbaycan SSR avtomobil nəqliyyatı naziri (1950–1953), Azərbaycan SSR xalq sovxozlar komissarı (1940–1941).