Tapmaca (ing. Inside Out) — "Walt Disney Pictures" şirkətinin sifarişi əsasında "Pixar Animation Studios" tərəfindən 2015-ci ildə istehsal edilmiş ABŞ animasiya filmi. Əsər Pit Dokterin rejissorluğu ilə Meq Lefov və Coş Kuli tərəfindən yazılan ssenari əsasında ərsəyə gəlib.
| Tapmaca | |
|---|---|
| ing. Inside Out[1] isp. Del revés isp. Intensa-Mente | |
 | |
| Janr | komediya filmi, fentezi filmi[d], macəra filmi, dram filmi, komediya-dram, uşaq filmi[d] |
| Əsas mövzu | Emosiya |
| Rejissorlar | |
| Prodüserlər |
|
| Ssenari müəllifləri | |
| Bəstəkar | |
| İstehsalçılar | Pixar[1], Walt Disney Pictures[1] |
| Distribütor | Netflix, Disney+, Fórum Hungary[d][4], Walt Disney Studios Motion Pictures[d] |
| İlk baxış tarixi | 19 iyun 2015[5] |
| Müddət | 94 dəq. |
| Büdcə | 175.000.000 $ |
| Gəlir | 857.611.174 $[5], 356.921.711 $[6] |
| Ölkə | |
| Dil | ingilis dili |
| Rəng | rəngli[d] |
| IMDb | ID2096673 |
| Mükafatları |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
"Tapmaca" animasiya filminin yaradılması ideyası 2009-cu ilin oktyabr ayında rejissor Pit Dokterin öz qızının yetkinlik dövründəki psixoloji transformasiyalarını müşahidə etməsi nəticəsində meydana gəlmişdir. Layihənin təsdiqlənməsindən sonra baş rejissor Dokter və onun həmkarı Ronni del Karmen mental proseslərin dəqiq təsvirini əks etdirmək məqsədilə psixoloq və nevroloqlarla intensiv məsləhətləşmələr aparmışlar. 175 milyon dollar həcmində maliyyə resursları cəlb edilən layihənin reallaşdırılması beş il yarım davam etmişdir. Filmin süjet xəttində və obrazlar sistemində baş verən fundamental dəyişikliklər istehsal prosesinin müəyyən edilmiş müddətdən kənara çıxmasına səbəb olmuşdur.
"Tapmaca" animasiya filmi 2015-ci il mayın 18-də 68-ci Kann kinofestivalında premyerası baş tutmuş və həmin ilin 19 iyun tarixində Amerika Birləşmiş Ştatlarının kinoteatrlarında geniş nümayişə çıxarılmışdır. Əsər istər kinematoqrafik həlli, istər ssenari tərtibatı, istərsə də mövzu seçimi və süjet xətti baxımından, eləcə də Poler, Smit, Kaynd, Heyder, Kalinq və Blek kimi sənətçilərin səsləndirmə işinin yüksək peşəkarlığı sayəsində kino tənqidçilərinin müsbət rəyini qazanmışdır. Nüfuzlu Milli Təhlil Şurası və Amerika Film İnstitutu tərəfindən 2015-ci ilin ən mükəmməl on kinolentindən biri kimi dəyərləndirilmişdir. Ekran əsəri qlobal miqyasda 858,8 milyon dollar məbləğində gəlir əldə edərək, 2015-ci ilin ən yüksək kommersiya uğuru qazanmış yeddinci filmi statusunda kinoteatr nümayişini yekunlaşdırmışdır. 88-ci "Oskar" mükafatlandırma mərasimində iki nominasiyada təqdim olunaraq "Ən yaxşı animasiya filmi" kateqoriyasında qalib elan edilmiş və müxtəlif mötəbər mükafatlara layiq görülmüşdür. "Film və Fəlsəfə" akademik jurnalı tərəfindən animasiya janrının indiyədək yaradılmış ən uğurlu nümunələrindən biri kimi qiymətləndirilmişdir. Filmin davamı olan "Tapmaca 2" 2024-cü ildə tamaşaçıların ixtiyarına verilmişdir.
San-Fransiskoya köçmək qərarı valideynlərindən gələndə, Minnesotada böyüyən, hokkeyə vurğun olan on bir yaşlı Raylinin dünyası bir andaca məhvərindən çıxır. Rahat və isti yuvasından, doğma məktəbindən, ən əsası da sevimli hokkey komandasından ayrılmaq məcburiyyətində qalan qızcığazın psixologiyası ciddi sarsıntı keçirir. Bu yerdəyişmə təkcə onun real həyatına deyil, beynindəki emosiya mərkəzinə də təsir edir. Burda Sevinc, Kədər, Acıq, İkrah və Qorxu kimi duyğular adətən harmoniya içində işləyirdi, amma indi bu balans pozulub. Xüsusilə də, həmişə optmist və həyat dolu olan Sevinc emosiyası vəziyyəti nəzarətdə saxlamaqda çətinlik çəkir. Köhnə dostlarından, sevdiyi fəaliyyətlərdən və tanış mühitdən uzaq düşən Rayli, yeni məktəbdə özünü tənha və yad hiss edir. Sinif yoldaşları ilə ünsiyyət qurmaqda çətinlik çəkir, dərslərdə diqqətini cəmləşdirə bilmir. Təbii ki, bu çətinliklər onun uzunmüddətli yaddaşına da öz təsirini göstərir - xoş xatirələr sanki dumana bürünür, yeni xatirələr isə kədərli və tutqun rənglərlə dolur. Beyninin emosional mərkəzində gedən bu mübarizə Raylinin gündəlik həyatına da əks olunur - bəzən ağlayır, bəzən əsəbiləşir, bəzən də tamamilə özünə qapanır. Valideynləri bu dəyişiklikləri narahatlıqla müşahidə edir, amma onlar da yeni şəhərdə öz adaptasiya proseslərini yaşayırlar. İndi sual yaranır: Rayli bu emosional fırtınadan necə çıxacaq? Bu köçün yaratdığı psixoloji travma ilə necə başa çıxacaq? Beyninin emosional mərkəzi normal işləməyə qayıdacaqmı? Ən əsası, yeni həyatında xoşbəxtliyi və sevinci yenidən tapa biləcəkmi?
Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır. |
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 film-dienst (alm.). 1947. ISSN 0720-0781
- ↑ Landesfilmsammlung Baden-Württemberg.
- ↑ Alles steht Kopf (alm.). 1947. ISSN 0720-0781
- ↑ http://nmhh.hu/dokumentum/169802/premierfilmek_forgalmi_adatai_2015.xlsx.
- ↑ 1 2 http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=pixar2014.htm.
- ↑ Box Office Mojo (ing.). 1999.
- ↑ 1 2 http://www.traileraddict.com/inside-out-2015/viral-meet-sadness.