Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinTanqanika gülüş epidemiyası — Psixogenik xəstəlik hadisəsi. Tanqanika gülüş epidemiyası 1962-ci ildə Tanzaniyada yerləşən Kaşaşa kəndinin yaxınlığında, Viktoriya gölünün qərb sahilində baş vermiş kütləvi psixogenik xəstəlik hadisəsidir. Hadisə, kəndə yaxın bir qadın məktəbində başlayıb, sürətlə yayılmışdır.[1]
| Tanqanika gülüş epidemiyası |
|---|
Gülüş epidemiyası 30 yanvar 1962-ci ildə "Kashasha" kəndində, qızlar üçün olan bir misyoner məktəbində başlayıb. İlk olaraq üç qızda görünən simptomlar sürətlə məktəbdəki 159 tələbədən 95-də görülüb. Tələbələrin yaşı 12 ilə 18 arasında idi.[2][3] Simptomlar bəzən bir neçə saatdan 16 günə qədər davam etmiş, orta müddət isə 7 gün olmuşdur.[4] Müəllimlər tələbələrin dərslərə diqqət yetirə bilmədiklərini bildirmişlər. Epidemiyanın baş verdiyi Kashasha kəndində hadisə təxminən 48 gün davam etmişdir. Məktəb 18 mart 1962-ci ildə bağlanmış,[5] 21 mayda təkrar açıldıqdan sonra 57 nəfərdə yoluxma qeydə alınmışdır.
Epidemiya, "Kashasha" kənd məktəbindəki bir neçə qızın yaşadığı, Bukoba şəhərinin qərbində yerləşən "Nshamba" kəndinə də yayılmışdır.[5] Aprel və may aylarında 217 gənc 34 gün ərzində gülmə krizinə girmişdir. Kənd məktəbi, gülüşün ətraf kəndlərə yayılmasına səbəb olduğu üçün məhkəməyə verilmişdir. Daha sonra qonşu kənd olan "Ramashenye" qızlar məktəbində də 48 qızda gülüş simptomları müşahidə olunmuşdur.[2] Epidemiyanın təsiri 18 ay sonra azalmışdır və bu müddətdə 14 məktəb bağlanmış, təxminən 1000 nəfər bu epidemiyaya yoluxmuşdur.[4][6]
- ↑ Jeffries, Stuart. "The outbreak of hysteria that's no fun at all". The Guardian. Guardian News and Media Limited. 21 noyabr 2007.
- ↑ 1 2 Provine, Robert R. "Laughter". American Scientist. 84 (1). yanvar–fevral 1996: 38–47. 19 yanvar 2009 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Rankin, A.M.; Philip, A.P.A. "An epidemic of laughing in the Bukoba district of Tanganyika". Central African Journal of Medicine. 69. may 1963: 167–170. PMID 13973013.
- ↑ 1 2 Hempelmann, Christian F. "The Epic Tanganyika Laughter Epidemic Revisited". Humor: International Journal of Humor Research. 20 (1). 2007: 49–71. doi:10.1515/HUMOR.2007.003.
- ↑ 1 2 Radiolab. "Laughter". WNYC Studios. 25 fevral 2008. İstifadə tarixi: 16 iyun 2019.
- ↑ Bartholomew, Robert E. Little Green Men, Meowing Nuns and Head-Hunting Panics: A Study of Mass Psychogenic Illness and Social Delusion. Jefferson, North Carolina: Macfarland & Company. 2001. 52. ISBN 0-7864-0997-5.