Türkmənistanda COVID-19 pandemiyası
Türkmənistanda COVID-19 koronavirusun təsdiq olunmuş xəstəlik halı mövcud deyil.[1] Hökumət virus haqqında məlumatı idarə etməyin uğrunda işləyib, fəqət mütəxəssislərin fikrinə görə, onun yayımı ölkədə baş verdiyinin ehtimalı var.[2][3] ÜST / Avropa missiyasının rəhbəri, doktor Ketrin Smolvud, Türkmənistana 10 günlük səfərindən sonra keçirilən brifinqdə, ölkədə COVID-19 infeksiyasının aşkarlanması barədə məlumat vermədi.[4][5][6][7]
| Türkmənistanda COVID-19 pandemiyası |
|---|
Yanvarın 31-də Türkmənistan Hava Yolları Banqkoka və Pekinə reyslərini ləğv edib.[8] Fevralın 29-da isə, Türkmənistan virusun təsiri altında olan ölkələrin vətəndaşlarına girişi qadağan edib. Martın 5-də Qazaxıstanın Almatı şəhrindən uçan üç xarici səyyahətçiyə, o cümlədən bir ərəb ölkənin iki diplomatına ölkəyə girməyə icazə verilməyib. Onların təyyarəsi əvvəl Türkmənabada çevirilib, sonra isə hamı İstanbula gedən reysə otuzdurulub.[9]
Martdan başlayaraq, Türkmənistana uçan bütün reyslər Türkmənəbad Beynəlxalq Hava Limana yönəldirilir.[10] Az sonra, beynəlxalq reysləri ümumiyyətlə ləğv olunub.[11] Ölkəyə giriş icazəsi ancaq diplomatiya, rəsmi və humanitar məqsədi ilə gələn şəxslərə verilir.[12] Sərnişinlərin çatmamazlığına görə, xarici hava yollarının çoxluğu Türkmənistana reyslərini ləğv edilib. Türkmənistanı ziyarət etmək istəyən hər şəxsin onun koronavirusu olmadığı təsdiq edən sertifikatı olmalı.
Türkmənistanın ən böyük yaşayış məntəqələri ətrafında, o cümlədən paytaxt Aşqabad şəhərinin ətrafında əlavə kontrol punktları yerləşdirilib. Böyük şəhərlərə girişindən əvvəl şəxslərin bədən dərəcəsi infraqırmızı ölçü ilə ölçülür. Həmin tədbir daxili reyslərlə uçan bütün sərnişinlərə də aiddir.[13]
Türkmənistan Futbol Federasiyası bütün turnirlərini, o cümlədən 2020-ci ilin Ali Liqasını təxirə salıb.[14] Aprelin 19-da, Ali Liqa,[15][16][17][18][19] iyunun 2-də isə Türkmənistan Futzal Liqası davam edilməyə başlayıb.[20][21]
Sərhədsiz reportyorların verdikləri məlumata görə, Türkmənistan hökuməti "koronavirus" sözünü qadağan edib və ölkədə maskanı taxan və ya pandemiyanı müzakirə edən şəxslər həbs oluna bilər.[22][23] Lakin, az sonra, onlar öz məlumatını düzəldib, aydınlaşdırdılar ki, "koronavirus" sözü qadağan olunmayıb, amma o, məlumat broşurlardan çıxardırılıb və hökumət virus haqqında məlumatı məhdudlaşdırıb, "çox tərəfli məlumatı" yayırdı.[24] Türkmən İnsan Haqqları üçün Təşəbbüs qurumunun mətbuat orqanı, Chronichles of Turkmenistan verdiyi məlumata görə, Türkmənistan mətbuatı dövlətin gördüyü tədbirlərdən martın 25-nə qədər xəbər vermirdi.[25]
Pandemiya zamanı Prezident Qurbanqulu Berdiməhəmmədov üzərlik yandırmağa məsləhət verib. Üzərliyin koronavirusa qarşı effektivliyi haqqında sübut mövcud deyil, halbuki Berdiməhəmmədov açıq şəkildə onu COVID 19 həstəliyini qeyd etməmişdi.[26][27]
Aprelin 3-də Prezisent Berdiməhəmmədov dövlət büdcəsini[28] və yeni binaların tikilməsinin planlarını təshih etməyə,[29] özəl müəssisəsilərə və nəqliyyat agentikləri üçün yardım tədbirləri görməyə[30] və əsas ərzaqların təchizini yaratmağa əmr verib.[31]
- ↑ "ВОЗ: В Таджикистане и Туркмении нет коронавируса" (Russian). EurAsia Daily. 1 aprel 2020. 3 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 iyun 2020.
- ↑ Mackinnon, Amy. "Turkmenistan's Secretive Strongman Remains in Denial About the Pandemic". Foreign Policy. 11 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 aprel 2020.
- ↑ Rickleton, Christopher. "Experts doubt isolated Turkmenistan's virus-free 'show'". CTVNews (ingilis). 9 aprel 2020. 3 may 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2020.
- ↑ "В ВОЗ оценили ситуацию с коронавирусом в Туркменистане". 15 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyul 2020.
- ↑ "ВОЗ не выявила случаи заражения коронавирусом в Туркменистане". 17 iyul 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyul 2020.
- ↑ "ВОЗ оценила систему здравоохранения в Туркмении в условиях COVID-19". 18 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyul 2020.
- ↑ "Катрин Смолвуд: "ВОЗ одобряет все принимаемые Туркменистаном меры по предотвращению проникновения коронавируса"". 5 fevral 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyul 2020.
- ↑ "Туркменистан приостанавливает авиарейсы в Бангкок и в Пекин из-за вспышки в Китае коронавируса" (Russian). Turkmenportal. 31 yanvar 2020. 1 fevral 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2020.
- ↑ "No coronavirus cases officially registered in Turkmenistan". m.akipress.com. 23 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 mart 2020.
- ↑ "Авиарейсы из-за пределов Туркменистана временно перенаправляются в Туркменабат Общество". Туркменистан, интернет портал о культурной, деловой и развлекательной жизни в Туркменистане. 20 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 mart 2020.
- ↑ "Central Asia tightens restrictions as coronavirus spreads". Reuters (ingilis). 21 mart 2020. 22 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2020.
- ↑ "Информация для граждан Республики Беларусь, рекомендации Посольства в связи с коронавирусом - Посольство Республики Беларусь в Туркменистане". turkmenistan.mfa.gov.by. 20 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 mart 2020.
- ↑ "Туркменистан усиливает меры по предотвращению проникновения коронавируса Здоровье". Туркменистан, интернет портал о культурной, деловой и развлекательной жизни в Туркменистане. 25 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 mart 2020.
- ↑ Валавичюте, Диана. "Все турниры под эгидой Федерации футбола Туркменистана приостановлены". www.championat.com. 25 mart 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 mart 2020.
- ↑ ""Копетдаг" ушёл от поражения в матче возобновившегося чемпионата Туркменистана по футболу" (Russian). Turkmenportal. 19 aprel 2020. 17 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- ↑ "Turkmenistan football season restarts with crowds" (ingilis). France 24. 19 aprel 2020. 7 may 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- ↑ "The Latest: 500 Fans Watch as Soccer Resumes in Turkmenistan". The New York Times. 19 aprel 2020.[ölü keçid]
- ↑ "Turkmenistan Higher League to resume on April 19" (ingilis). Turkmenportal. 9 aprel 2020. 17 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- ↑ "19 апреля возобновится чемпионат Туркменистана по футболу" (Russian). Football Federation of Turkmenistan. 19 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- ↑ "2 июня возобновится футзальная лига Туркменистана" (Russian). Turkmenportal. 22 aprel 2020. 30 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- ↑ "Второго июня возобновится футзальная Суперлига Туркменистана" (Russian). Football Federation of Turkmenistan. 4 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 iyun 2020.
- ↑ "Turkmenistan Has Banned Use Of The Word 'Coronavirus'". NPR.org (ingilis). 1 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 aprel 2020.
- ↑ Kakissis, Joanna. "Turkmenistan Has Banned Use Of The Word 'Coronavirus'" (English). NPR. 31 mart 2020. 1 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 iyun 2020.
- ↑ "Coronavirus off limits in Turkmenistan" (English). Reporters Without Borders. 31 mart 2020. 2 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2020.
- ↑ Kramer, Andrew E. "'The Fields Heal Everyone': Post-Soviet Leaders' Coronavirus Denial". The New York Times. 2 aprel 2020. 2 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2020.
- ↑ Bennetts, Marc. "Turkmenistan's President Berdimuhamedov orders herb burning to halt coronavirus" (ingilis). 4 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 aprel 2020.
- ↑ Kramer, Andrew E. "'The Fields Heal Everyone': Post-Soviet Leaders' Coronavirus Denial". The New York Times. 2 aprel 2020. 2 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 aprel 2020.
- ↑ "Президент Туркменистана распорядился пересмотреть Госбюджет в связи с пандемией коронавируса" (Russian). Turkmenportal. 4 aprel 2020. 10 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
- ↑ "Президент Туркменистана поручил пересмотреть планы по возведению новостроек" (Russian). Turkmenportal. 4 aprel 2020. 6 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
- ↑ "Президент Туркменистана распорядился принять меры по поддержке агентств транспортного комплекса" (Russian). Turkmenportal. 4 aprel 2020. 6 aprel 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
- ↑ "Итоги развития Туркменистана в первом квартале 2020 года рассмотрены на заседании Правительства" (Russian). Turkmenistan State News Agency. 3 aprel 2020. 25 sentyabr 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2021.