Türkiyədə lazlarla bağlı stereotiplər — Türkiyə Respublikasında etnik azlıqlardan biri olan lazlarla bağlı yayılmış stereotiplər. İndiki Türkiyədə "laz" termini sadəcə etnik qrupu təyin etmək üçün deyil, daha geniş mənada istifadə olunur. Bunun əvəzinə "laz" Türkiyənin şərqindəki bütün Qara dəniz sahillərinin sakinlərinə aid edilə bilər. Lazlara bu geniş baxış çaşdırıcı ola bilər, çünki bu, özünəməxsus mədəniyyətləri və ənənələri olan çoxlu müxtəlif etnik qrupları əhatə edir. Lazlar bu geniş yayılmış baxışda tez-tez uzun burunları, nitq nümunələri (unikal vurğu və dialekt) və artikulyasiya daxil ola bilən stereotiplərlə qarşılaşır. Bu stereotiplər yumor və karikatura şəklində ola bilər və bəzən təhqiredici də ola bilər. Lazlarla əlaqəli stereotiplər ingilislərin irlandlar haqqında zarafat etmə tərzinə bənzəyir.
Gündəlik vəziyyətlərdə lazlar tez-tez lazlar haqqında stereotipləri əks etdirən bir çox atalar sözləri ilə qarşılaşırlar. Məsələn, "Lazların ağlı qazın ağlına bənzəyir", "Qaz uçur, bəs laz niyə uçmur?","Lazın ağlı günortadan sonra sönür", "Heyvanlar arasında ən axmaq məxluq qazdır, insanlar arasında isə laz" və ya "Müsəlman laz mətbəxini yeyə bilməz" və s.[1] Bundan əlavə, hamsinin yüksək istehlakı laz mədəniyyəti haqqında stereotiplərlə əlaqələndirilir. "Lazsan?" sualı bəzən "dəli/axmaqsan?" əvəzində istifadə edilir və lazların vətəni Qara dəniz sahilində yerləşdiyinə görə "dəniz görməyən laza kürd deyirlər" ifadəsi də vardır. Türk əfsanələrində (qaragöz və orta oyunu) lazlar kölədir və dəniz quldurları kimi tanınırdılar.[2]
Türkiyədə lazların "sarı saçlı, mavi və ya yaşıl gözlü" olması ilə bağlı etnik fiziki stereotiplər də tarixən yayılmışdır.
- ↑ Н. Марр. Изъ поѣздки въ Турецкій Лазистанъ. Извѣстія Императорской Академіи Наукъ. 1910. 627.
- ↑ Robert H. Hewsen. "Laz | Encyclopedia of World Cultures". www.encyclopedia.com. 2018-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-16.