Szinmınsyundao (çin. 金門群島, tərcümədə. «Qızıl darvaza») — Tayvan boğazının qərb hissəsində yerləşən və Tayvana məxusus olan adalar qrupu. Adalar coğrafi baxımından Çinin Fuszyan vilayəti ərazisinə daha yaxın yerləşir. Ən yaxın yaşayış məntəqləri qərbdə yerləşən Syamın və şişalda yerləşən Syuançjoudur. Adaların sahəsi 153,1 km² təşkil edir. Adalarda 2010-cu ilə olan məlumata görə 97 364 nəfər yaşayır[1].
| Szinmınsyundao arxipelaqı | |
|---|---|
| çin. 金門群島 | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Adaların sayı | 6 |
| Ümumi sahəsi | 153,1 km² |
| Hündür nöqtəsi | 48 m |
| Əhalisi | 97.364 nəfər (2010-cu il) |
| Yerləşməsi | |
| 24°26′00″ şm. e. 118°20′00″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Tayvan |
| Akvatoriya | |
  Szinmınsyundao arxipelaqı |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Arxipelaq Szinmındao (Burada əhalinin böyük qismi burada cəmlənmişdir), Syoszinmıdao (çin. 小金門島, Leyuy və bir necə cərgədən ibarət kiçik adalardan ibarətdir.
İnzibati baxımından adalar Tayvanın Fuszyan vilayəti Szinmın uredi (çin. 金門縣) ərazisinə daxildir. 1949-cu ildə materik ərazisinin komunistər tərəfindən[2] tam ələ keçirilməsindən sonra Çin Respublimasının idarə etdiyi Fuszyan vilayəti ancaq Szinmındao arxipelagı ilə məhdudlaşmışdır. Bu səbəbdən Tayvanın idarəsində olan Fuszyan vilayəti rəhbərləri Szinminsyundao adalarında Szinçen qəsəbəsində yerləşmişlər.
Çin isə raziyə Szımın uezdinə Fuszyan vilayətinin Syuançjou şəhər dairəsinin ərazisi kimi baxır.
1954-cü il Çin Tayvanın işğaldan azad ediləcəyini bildir. 3 sentyabrda arxipelaqda daxil Szimen adaları atəşən tutulmuşdur. Bununla əlaqədar hətta Tayvanın müttəfiqi olan ABŞ Çinə atom bombasının atması məsələsini qabardır. Bununla belə Çinlilər Daçen adasını əlı keçirməyə müvvəfəq olurlar. Adalarda ikinci münaqişə 17:30 radələrində 23 avqust 1958-ci ildə başlamışdır. Bu zaman Çinin xalq azadlıq ordusu Syamın şəhərindən adaları atəşə tutmuşdur.
Adada hava limanı mövcuddur. Əsas yük və sərnişinlər Kinmen hava limanı vastəsi ilə daşınır. Buradan Tayvanın havalimanına uçuşlar həyata keçirilir.
Bərələr Şuytoudan cənub-qərb adalarına, böyük torpağa reyslər təşkil edirlər (Dundu və Utun, Syamın, və Syuançjou dairədində yerləşın Şiszin havanına).
Daxili bərə daşımalar belə mövcuddur. Burada Szinmındao ilə Leyem arasında reyslər mütəmadi olaraq həyata keçirilir.
- ↑ "鄉鎮市區戶口數 – 中華民國99年12月底".[ölü keçid]
- ↑ "Kinmen Island: China without the Communism?". 2022-01-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-11.