Qarışıq vulkan və ya stratovulkan — Vulkan lava axınlarından və qırıntal-ovunuq material yığnalarından ibarət poligen vulkan. Belə vulkanlarda püskürmə adətən qırıntal-ovunuq material – bomba, lapil, kül və b. atılması ilə başlanır. Sonra qırıntal-ovunuq atqılar lava axınları ilə örtülür.
Stratovulkan, mərkəzi vulkan tiplərinin ən geniş yayılmış formasıdır. Onun konusu bir neçə yüz metrdən bir neçə kilometrə çatır. Krateri əksərən divarlarının çökməsi nəticəsində diametri bir kilometr və daha çox genişlənmiş çaladan ibarət olur. Stratovulkanların fəaliyyət tərzi daim kəskin dəyişir. Belə ki, sırf eksploziv, vulkanın sonrakı oyanışında yenidən effuziv-ekstruziv fəaliyyətlə əvəz olunur. Bu gedişat vulkanın bütün oyanışlarında ardıcıl təkrar edilir və nəticədə vulkan qurğusu dəfələrlə piroklastik atqıları ilə lava örtüklərinin laylaşmış növbələşməsindən yığcamlaşır. Həm də piroklastik atqılar daha qalın laylardan ibarət olur.
Bu vulkanlar dik yamaclarıyla və periodik partlamalarıyla tanınırlar. Bunlardan qaynayan lavanın axışı azdır və çox uzağa yayılmadan əvvəl soyuyar və sərtləşər. Maqmaları asit ya da yüksək-orta səviyyədə silisium (riolit, andesit, dasit) məzmunludur. Buna qarşı bəzi məzmunlu maqmanın axışı yüksəkdir və Havaydakı qalxan formalı Mauna Kea və Mauna Loa dağı kimi dağları meydana gətirər. Bir çox stratovulkanın yüksəkliyi 2500 metrdən çoxdur. Türkiyədəki Ağrı dağı və Nəmrud dağı bir stratovulkan tipindəki vulkanlardır.
- H. Bağırov, Ə. Kərimov. Afrika geologiyası. Bakı, 2011.