Stob piramidaları (bolq. Стобски пирамиди) - Bolqarıstan ərazisində geoloji abidə. Geoloji baxımdan hudu hesab olunur. Dik qayalı sütünlardan ibarət olan bu bölgə Bolqarıstanın cənub-qərbində, Rila dağlıq ərazisinə aiddir. Stob piramidalar bölgəsinin sahəsi 0,7 km²-dir. Piramidalar Kystendil əyalətində, Stob kəndi yaxınlığında yerləşir. Sütun formalı qayaların hündürlüyü 12 metr, çevrəsinin uzunluğu bəzən 40 metrə çatır. Sütunlar müxtəlif formada olur. Bəziləri üzərində yastı daşlar mövcuddur.
Stob piramidaları Balkan yaramadasında, Rila dağ silsiləsinin qərb yamaclarındadır. Hündürlüyü 600-750 metr arasında dəyişir. Yaxinliqda Rilska çay dərəsi yerləşir.[1][2] Stob kəndindən 1 km şərqdədir. Ölkə paytaxtı Sofiyanın 18 km-dədir.[3] Geoloji baxımdan Stob piramidaları Blaqoevqrad qrabeninin bir hissəsidir. Ərazi pliosen və pleystosen epoxasının süxurlarından təşkil olunub. Əsasən allüvial mənşəlidir. Süxurlar kembridən əvvəlki metamorfik süxurların əsasında formalaşıb.[2] Ərazidə iki geoloji formasiya mövcuddur: alevrolit, gil və qumdaşından ibarət cerman formasiyası, konqlomerat və qumdaşından ibarət barakov farmasiyası.
Stob piramidalarının formalaşmasında əsas səbəb eroziya prosesləridir. Su damcıları tədricən süxura təsir göstərir və onu müxtəlif formada aşındırır. Eyni zamanda gil və qumdaşları eroziya prosesinin qarşısını almağa çalışır. Stünların əksəriyyəti cənub istiqamətdədir. Muxtəlif qruplar yaradırlar. Ancaq dağın şimal yamaclarında da sütunlar var. Sütun qruplarına müxtəlif adalar verilmişdir: Qardaşlar, Qüllələr, Çəkiclər, Evli cütlüklər, Zirvələr, Köbələklər və s.
Stob piramidaları ölkənin populyar turizm obyektlərindən biridir. Stünlara avtobus marşrutu ilə gəlmək çox asandır. Stob piramidaları ərazisi 1964-cü ildə xüsusi qorunan ərazi elan edilmiş. Qorunan sahə 7,4 hektardır.[4]
- ↑ Geographic Dictionary of Bulgaria, 1980. səh. 475
- ↑ 1 2 "Stob Earth Pyramids". Geologic Phenomena of Bulgaria. 9 May 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 June 2018.
- ↑ "Стоп в Стоб" [A stop in Stob]. Капитал Light (Bulgarian). Икономедиа АД. 2008-02-27. 2018-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 June 2018.
- ↑ "Register of the Protected Territories and Zones in Bulgaria". Official Site of the Executive Environment Agency of Bulgaria. 27 March 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 June 2018.