Soltanlı — Azərbaycan Respublikasının Cəbrayıl rayonunun Soltanlı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1] Araz düzündə, Cəbrayıl şəhərindən 14 km cənubda yerləşir.[2][3]
| Soltanlı | |
|---|---|
| | |
| 39°15′41″ şm. e. 47°02′55″ ş. u. | |
| Ölkə |
|
| Rayon | Cəbrayıl rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 240 m |
| Saat qurşağı | |
Kəndin adı şahsevənlarin soltanlı tirəsinin adı ila əlaqədardır. Xalq arasında bəzən kənd Böyük Soltanlı da adlanır.[4] Həmçinin kənd Cəbrayılın ikinci ən böyük kəndidir.[3]
Rusiya İmperiyası dövründə Soltanlı kəndi Yelizavetpol quberniyasının Cəbrayıl qəzasına daxil idi.[5]
Sovet dövründə kənd Azərbaycan SSR-in Cəbrayıl rayonunun eyniadlı kənd sovetliyinə daxil idi.[1]
Birinci Qarabağ müharibəsində kənd Ermənistan qüvvələri tərəfindən işğal olunmuş[6] və məhv edilmişdir.[7]
19 oktyabr 2020-ci il tarixində, İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı, Azərbaycan Ordusu Soltanlı kəndi üzərində nəzarəti bərpa edərək kəndi azad etmişdir.[8][9][10] Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sözlərinə görə, kəndin ərazisində güclü istehkamların mövcudluğu səbəbindən Soltanlı uğrunda şiddətli döyüşlər bir neçə gün davam etmişdir.[11]
30 oktyabr 2020-ci ildə "Soltanlı" sərhəd-keçid məntəqəsi üzərində Azərbaycan Respublikasının dövlət bayrağı ucaldılıb və bu sərhəd-keçid məntəqəsi xidməti-döyüş fəaliyyətinə başlayıb.[12][13]
2022-ci ilin may ayında kənddə dəmir yolu stansiyasının inşasına başlanılmışdır.[6][14]
İşğal dövründə kənd tamamilə dağıdıldığı üçün 24 noyabr 2023-cü ildə burada yeni kəndin təməli qoyulmuşdur.[15][16] Təməlqoyma mərasimində Macarıstanın Xarici İşlər və Ticarət Naziri Péter Szijjártó, Azərbaycanın Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Naziri Sahil Babayev, Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin sədri Anar Quliyev, Azərbaycanın Prezidentinin Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonuna daxil olan Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan rayonları üzrə xüsusi nümayəndəsi Vahid Hacıyev iştirak etmişdir.[17][18]
"1886-cı il ailə siyahılarından çıxarılmış Zaqafqaziya bölgəsi əhalisinin statistik məlumatları toplusu"na əsasən, Cəbrayıl qəzasının Soltanlı kənd dairəsinin Soltanlı kəndində 75 ev var idi və burada 416 azərbaycanlı yaşayırdı, bunlar dini baxımdan şiə idilər, onlardan 13-ü ruhani nümayəndəsi, digərləri isə kəndlilər idi.[5]
1912-ci il Qafqaz Təqviminə görə, Qaryagin qəzasının Soltanlı kəndində 456 nəfər yaşayırdı, onların əksəriyyəti azərbaycanlılar idi və təqvimdə "tatar" kimi göstərilmişdir.[19]
1983-cü ildə kənddə 1885 nəfər yaşayırdı. Kənd əhalisi heyvandarlıq, buğda əkinçiliyi, pambıqçılıq, üzümçülük və ipəkçiliklə məşğul olurdu.[1]
-
Soltanlı kəndində avtobus dayanacağının qalıqları (2014)
-
Soltanlı kəndində avtobus dayanacağının qalıqları (2014)
-
Soltanlı kəndində İkinci Dünya müharibəsi zamanı həlak olanların xatirəsinə ucaldılmış abidə (2014)
- ↑ 1 2 3 Azerbaijani Soviet Encyclopedia (az.). Baku: Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının baş redaksiyası. 1984. 575.
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (az.). stat.gov.az. 28 fevral 2024. 14 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 5 aprel 2024.
- ↑ 1 2 Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti (az.). II. Baku: Şərq-Qərb. 2007. 194. ISBN 978-9952-34-156-0. 31 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- ↑ 1 2 Свод статистических данных о населении Закавказского края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. Tiflis. 1893. 237. 11 dekabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ 1 2 "Cəbrayıl şəhərinin işğaldan azad olunmasından 2 il ötür". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 3 oktyabr 2022. 26 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ Nuri, Elmin. ""Bir kəndin məşhurları" - Cəbrayılın Soltanlı kəndinin tanınmışları". modern.az (az.). 20 aprel 2015. 26 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ "13 kənd işğaldan azad edildi". Qafqazinfo (az.). 19 oktyabr 2020. 19 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2020.
- ↑ "İlham Əliyev: "Daha 13 kənd işğaldan azad edildi"". Oxu.Az (az.). 19 oktyabr 2020. 26 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ "Prezident İlham Əliyev: Cəbrayıl rayonunun 13 kəndi azad edilib". mod.gov.az (az.). 19 oktyabr 2020. 19 oktyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2020.
- ↑ "Ильхам Алиев и первая леди Мехрибан Алиева побывали в освобожденном от оккупации городе Агдам". president.az. 15 yanvar 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 noyabr 2020.
- ↑ AzərTAc. "İşğaldan azad olunmuş sərhəd zastavaları üzərində Azərbaycanın dövlət bayrağı dalğalanır" (az.). AzərTAc. 30.10.2020. 2021-07-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-30.
- ↑ APA TV. "İşğaldan azad edilən 4 kənddə sərhəd zastavaları bərpa olundu" (az.). Youtube.com. 30.10.2020. 2020-11-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-30.
- ↑ "Власти Азербайджана на строительство железной дороги до границы с Арменией выделили 313 млн манатов". interfax.az. 26 may 2022. 28 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 iyul 2022.
- ↑ "Cəbrayılın Soltanlı kəndinin təməli qoyulub". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 24 noyabr 2023. 26 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ "Hungarian company to build school in Azerbaijan's Jabrayil district village for free". Trend.Az (ingilis). 24 noyabr 2023. 26 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ "Foundation stone laid for Soltanli village of Jabrayil district". report.az. 24 noyabr 2023. 6 fevral 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ Shehnaz, Mirza. "Hungarian firm to construct faculty in Azerbaijan's Jabrayil district village without cost". BusinessLend (ingilis). 24 noyabr 2023. 26 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.
- ↑ Kavkazskiy kalendar (rus). Tiflis: Канцелярия Кавказского Наместника. 1911. 203. 31 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2023.