Sigizmundun asılan zəngi (pol. Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w roku 1521 w Krakowie) və ya "1521-ci ildə Krakovda kilsə qülləsindən asılan Sigizmund zəngi" - rəssam Yan Mateykonun 1874-cü ildə bitirdiyi rəsm əsərinin adıdır. Rəsmdə 1521-ci ildə Krakovdakı qülləsinə Sigizmundun zənginin asılması təsvir edilir. Zəng qurulur və 1521-ci il 13 iyulda ilk dəfə çalınır. Zəng Polşanın milli simvollarından biri kimi qəbul edilir. Bu əsər Yan Mateyko tərəfindən çəkilən tarixi rəsm əsərlərindən biridir. Rəsmdə tarixi əhəmiyyətli insanlardan ibarət olan izdiham təsvir edilir. Rəsm qızıl dövrünü və gücünü göstərir.
| Sigizmundun asılan zəngi | ||
|---|---|---|
| Zawieszenie dzwonu Zygmunta | ||
| ||
| Rəssam | Yan Mateyko | |
| Tarixi | 1874 | |
| Üslubu | tarix rəssamlığı | |
| Texnikası | Yağlı boya rəssamlığı (kanvas üzərində) | |
| Ölçüləri | 94 ± 1 sm × 189 ± 0 sm | |
| Materialı | yağlı boya[d] | |
| Saxlanıldığı yer | Varşava Milli Muzeyi | |
| İnventar nömrəsi | MP 441, MP 441 MNW | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | ||
Rəsmin bir neçə fərqli adları da mövcuddur. Bu adlara Mieçizlav Treter tərəfindən təklif edilən "Sigizmundun zəngini təqdis etmək…"(pol. Poświęcenie dzwonu Zygmunta...), "Sigizmundun zənginin yüksəlməsi", "Kral Sigizmundun zəngi" və ya sadəcə "Sigizmundun zəngi" (pol. Dzwon Zygmunta) də daxildir.
Tarix
"Sigizmundun zəngi" rəsm əsəri 1874-cü ildə yaradılmışdır.Mateyko rəsm əsərini həqiqətət uyğun təsvir edə bilməsi üçün ustalara zəngi hərəkət etdirə bilmək üçün bir tikinti strukturu yaratmaq əmri verir və zəngin qurulduğu yeri tapır.
Bu rəsm əsəri ilə əlaqədar xeyli sayda lətifə vardır.Mateyko rəsmdəki fiqurlar üçün ailə üzvlərindən istifadə edir və demək olarki, bütün ailə üzvləri bu rəsmdə təsvir olunmuşdu. Rəsm müasirləri tərəfindən qəbul edilir, 1875-ci ildə rəsm haqqında ətraflı və müsbət fikirlərini bildirdi. Rəsm, 1875-ci ildə Parisdə nümayiş etdirildi və Mateykonun Fransa Akademiyası tərəfindən tanınmasına səbəb oldu. 1878-ci ildə əsər Mateykonun digər iki əsəri ("Unia lubelska" (Lublin birliyi) və "Wacław Wilczek") ilə birlikdə "Universal sərgi"də sərgilənir və burada Mateykonun qızıl şərəf medalı almasına səbəb olur.
Rəsm Varşava Milli Muzeyinin kolleksiyasında saxlanılır.
Quruluş və əhəmiyyət
Mateyko, dövrünü dərindən maraqlanırdı və bu rəsm əsəri, həmin dövrdə çəkilən tarixi rəsmlərdən biri idi. Əsər çox rəngli və həqiqətə uyğundur. Əsərdə qızıl dövrü, müasir gücü, elit təbəqə və əhali təsvir edilir. Rəsmin sol tərəfində dövrün zənginliyi və ehtişamı, sağ tərəfində isə bu böyüklüyü və gözəlliyi yaradan adi insanların zəhməti təsvir edilir. Rəsm adətən "Sigizmundun asılan zəngi" kimi tanınsa da, əslində rəsmdə zəngin asılma anı deyil, zəngin hazırlandığı qəlibdən çıxarıldığı an təsvir edilmişdir.
Rəsmdə tarixi əhəmiyyətli insanlardan ibarət olan izdiham təsvir edilir. Sol tərəfdə, kral məhkəməsi üzvləri, kral I Sigizmund və kraliça Bona Sforza da daxil olmaqla kral ailəsi və məhkəmə heyətindən Stanzik təsvir edilmişdir. Sigizmund zənginin rəhbəri Sigizmund və oğlu Polşa kralları idi və Mateykonun digər əsərləri olan Babin Respublikası (1881) və Poznanda Lubranski Akademiyasının əsasının qoyulması əsərlərində təsvir edilmişdilər. Bu əsər vasitəsilə Mateyko I Sigizmunda olan hörmətini göstərmişdir. Əsərdə təsvir edilən digər şəxslərə bankir Jan Boner, tacir və dövlət rəsmisi olan Severin Betman, kastelyan və voyovoda olan Stanislav Kmita da daxildir. Həmçinin rəsmdə, yepiskop Jan Çojenski kanon Qrzeqors ilə birlikdə zəngi təqdis edərkən təsvir edilmişdir.
Məhkəmə heyətindən başqa zəngin yaradıcısı Hans Beham da rəsm əsərində təsvir edilmişdir. Onunla məhkəmə heyəti arasında iki tünd rəngdə təsvir edilmiş fiqur vardır. Bunlar Vavel memarı Varfolomey Bereççi və müğənni Valentin Bakfark (əslində o Polşaya, zəngin quraşdırılmasından 20 il sonra gəlmişdi) idi. Arxa fonda görünür.
Bəzi əsərlərində etdiyi kimi, Mateyko burada da dövr üçün önəmli olacağını düşündüyü, lakin həqiqətdə bu hadisədə iştirak etməyən şəxsləri də öz rəsmində təsvir etmişdir. Bunlara misal olaraq, Sigizmundun oğlu göstərmək olar. Beləki zəng qurulan zaman bir yaşı var idi. 1885-ci ildə Mateyko yaşlı I Sigizmund və Stanzikin təsvir olunduğu davam rəsmi olan "I Sigizmund Sigizmund zəngini dinləyir" (pol. Zygmunt I słuchający Dzwonu Zygmunta) rəsmini çəkir.
İstinadlar
- ↑ Micke-Broniarek, Ewa. . . İyun 2004. 12 December 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 May 2012.
- .
- Janusz Wałek. . Interpress. 1988. səh. 46. ISBN 978-83-223-2115-7. 2021-05-05 tarixində . İstifadə tarixi: 4 İyun 2012.
- . The Wawel Royal Cathedral of St Stanislaus BM and St Wenceslaus M. Parafia Archikatedralna św. Stanisława BM i św. Wacława. 2010-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-03.
- . En.poland.gov.pl. 2014-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-12.
- ↑ Marek Rezler, 2013-01-13 at Archive.today. Interklasa: polski portal edukacyjny.3 iyun 2012.
- Instytut Historii (Polska Akademia Nauk). . Interpress Publishers. 1982. səh. 20. ISBN 978-83-223-1997-0. 2021-05-09 tarixində . İstifadə tarixi: 4 İyun 2012.
- Stefan Muthesius. . K.R. Langewiesche Nachfolger H. Köster Verlagsbuchhandlung. 1994. səh. 66. ISBN 978-3-7845-7611-4. 2021-05-05 tarixində . İstifadə tarixi: 4 İyun 2012.
- Art Institute of Chicago; Stanisław Lorentz; National Gallery of Canada. . Art Institute of Chicago. 1966. səh. 51. 2021-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 4 İyun 2012.
- ↑ . Piotrwalerski.alte.pl. 2021-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-06-04.
- Jan Matejko; Janusz Maciej Michałowski. . Arkady. 1979. 2021-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 4 İyun 2012.
- Maria Szypowska. . Fundacja Artibus-Wurlitzer oraz Wydawn. Domu Słowa Polskiego. 1992*. səh. 266. 2021-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 4 İyun 2012.
- . TK Niedziela. 2012-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-06-04.
- ↑ 2015-09-24 at the Wayback Machine. DRUK EDUKACYJNY DLA DZIECI W WIEKU 7–12 LAT PRZYGOTOWANY PRZEZ OŚRODEK OŚWIATOWY MNW. Muzeum Narodowe w Warszawie. 3 iyun 2012.
Xarici keçidlər
- 2020-11-24 at the Wayback Machine at ScholarsResource.com