Sibir yupikləri tərəfindən danışılan dil.
| Sibir yupikcəsi | |
|---|---|
| Orijinal adı | Akuzipigestun[1] |
| Ölkələr | Amerika Birləşmiş Ştatları (Alyaska ştatı), Rusiya Federasiyası Çukotka Muxtar Dairəsi. |
| Danışanların ümumi sayı |
|
| Təsnifatı | |
| Yazı | latın əlifbası, kiril əlifbası |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | — |
| ISO 639-2 | — |
| ISO 639-3 | ess |
| Dilin strukturlarının dünya atlası | yus |
| Atlas of the World’s Languages in Danger | 482, 147 |
| Ethnologue | ess |
| Linguasphere | 60-ABA-ba |
| ELCat | 1683 |
| IETF | ess |
| Glottolog | cent2128 |
| Sibir yupikcəsi (Sibir şivəsi) | Azərbaycan dili | |
|---|---|---|
| йугыт | insan | |
| ана | qadın | |
| ата | ata | |
| насӄуӄ | baş | |
| ӄытӈилъӄўаӄ | ayaqqabı | |
| ука́зи | dovşan |
Amerika Birləşmiş Ştatlarının Alyaska ştatında yerləşən Müqqədəs Lourens adasında Latın əlifbası, Rusiya Federasiyasının Çukotka Muxtar Dairəsində isə Kiril əlifbasında istifadə edilir.
Rusiya Federasiyasında istifadə edilən kiril əifbası əsasında tətbiq edilmiş Eskimo əlifbası :[3]
| А а | Б б* | В в | Г г | Ӷ ӷ² | Д д* | Е е | Ё ё | Ж ж* | З з |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a | b | v | g | ǧ | d | e | ë | ž | z |
| И и | Й й | К к | Ӄ ӄ² | Л л | Лъ лъ | М м | Н н | Ӈ ӈ² | Нъ нъ |
| i | j | k | q | l | ł | m | n | ŋ | � |
| О о | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ў ў² | Ф ф | Х х | Ӽ ӽ² |
| o | p | r | s | t | u | w | f | h | x |
| Ц ц* | Ч ч* | Ш ш | Щ щ* | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
| c | č | š | šč | " | y | ' | è | ju | ja |
Qeydlər:
- Saitlər uzun və qısa formada olurlar. Lakin bəzi hallarda yazıda əks edilmir. / ӈъ = ŋ
- İstifadə edilən əlavə şərti işarələr: ӷ = г’ , ӄ = к’ , ӈ = н’ , ў = w , ӽ = х’
- * Eskimo dilində istifadə edilmir.
Müqqədəs Lourens adasında yaşayan Sibir yupikləri üçün Latın əlifbası əsasında yeni bir əlifbanın yaradılması işinə 1970-ci ildə başlanılmışdır. Feyirbanks Alyaska Universitetinin dil mərkəzində Maykl Krausun rəhbərliyi ilə hazırlanmağa başlanan əlifba 4 aya tam hazır olmuşdur. Əlifbanın hazırlanmasında Maykl Krausa, Linda Aghnaghaghpik Badten, Sharon Pungoviyi Orr və digər Sibir yupikcəsini bilən şəxslər kömək etmişdilər.
- ↑ https://www.commerce.alaska.gov/web/dcra/AKNativeLanguagePreservationAdvisoryCouncil/Languages.aspx.
- ↑ Menovshchikov G. Азиатских эскимосов язык // Языки мира. Палеоазиатские языки. ISBN 978-5-857-59046-1
- ↑ "Eskimo / Юпигыт" (PDF). 2011-05-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-05.