Sevgi utancaqlığı (ing. Love shyness). Bu termin ilk dəfə psixoloq Brian G. Gilmartin tərəfindən xroniki utancaqlığın müəyyən bir növünü təsvir etmək üçün istifadə edilmişdir. 1979-cu ildə bu tezis üzərində işləmək üçün maliyyə dəstəyi aldı. Shyness & Love: Causes, Consequences, and Treatments - Sevgi və utancaqlıq: səbəbləri, nəticələri və müalicə formaları adlı kitabında verdiyi izahata görə sevgidən xəcalət çəkən insanlar, potensial romantik və ya cinsi tərəfdaşlarla gündəlik münasibətlərdə özlərini iddialı hiss etməkdə çətinlik çəkirlər. Məsələn, eşqdən utanan bir heteroseksual kişi narahatlıqlarına görə qadınlarla dostluq etməkdə çətinlik çəkə bilər.
Dr. Gilmartin bu fenomeni yalnız heteroseksual kişilərdə tədqiq etmişdir. Gilmartinin kitabı 1987-ci ildə University Books (Universitet Kitabları) tərəfindən nəşr edilmişdir.
Gilmartinin şkalası
Gilmartin müəyyənləşdirdiyi 7 meyara görə sevgidən utanan insanları aşağıdakı kimi təsvir edir;
- O bir kişidir;
- Subaydır.
- Nadir hallarda bayıra çıxıb qadınlarla mazaqlaşan adamdır.
- Əks cinsin hər hansı bir üzvü ilə cinsi və romantik cəhətdən tam əlaqəsi olmayan və keçmişdə heç bir emosional əlaqəsi olmayan birisidir.
- Qadın dostu olmadığı üçün emosional olaraq ruhdan düşmüş birisidir. Bir sözlə, ümidsiz bir şəkildə qadınla münasibət qurmaq istəyən birisidir, amma utancaqlığı səbəbindən qadın dostu yoxdur.
- Dost-tanış görüşlərində özünə inam vermək düşüncəsindən həddindən artıq narahatdır.
- Romantik və cinsi yönümündə tamamilə heteroseksualdır. Başqa sözlə, heç vaxt homoseksual deyildir.
Gilmartin qadın və homoseksual olub da bu vəziyyətdə olan şəxslərin mövcudluğunu heç vaxt aradan qaldırmadı. Ancaq Gilmartin heteroseksual kişilərlə müqayisədə onların eyni mənfi təsiri hiss edəcəklərinə şübhə edirdi. Və bu vəziyyətin onların daxilində fərqli bir yol ilə meydana gələcəyindən şübhələnirdi.