"Serapis məbədi" — üzərində yer qabığının dəyişməsini əks etdirən izlərin həkk olunduğu müşahidə edilən İtaliyanın Neapol şəhərinin yaxınlığındakı kiçik şəhərciyində yerləşən qədim sütunlar.

Serapis – Misir və Yunanıstan dini təsəvvürlərinin qarışıb birləşməsi nəticəsində yaranan Misir ellinizminin bir səcdəgahıdır. O, ölən və dirilən təbiəti təcəssüm etdirirdi.

Neapolitan körfəzi yaxınlığında yerləşən məşhur məbədin dağıntıları – üç hündür özül üzərində yerləşmiş möhkəm sütunlar indiyə kimi qalmışdır. Bəziləri bunun məbəd, bəziləri isə adi bir bazar olduğunu qeyd edir. Qədim zamanlarda bazarlar elə tikilirdi ki, onlar məbədə bənzəyirdi.

Müxtəlif illərdə çəkilmiş şəkillərdəki sütunlar bir-birindən kəskin surətdə fərqlənir. Bəzilərini su basmışdır, bəziləri isə suyun üzərindən yüksəlmişdir. Burada suyun səviyyəsinin dəyişməsi ancaq son illərdə deyil, əvvəllər də olmuşdur. Artıq min illərdir ki, Dünya okeanı səviyyəsinin yüksəlməsi ənənəsi davam etməkdədir. Deməli, məsələ, Dünya okeanında deyil, yer qabığının növbələşən yüksəlməsi və enməsi nəticəsində tikinti altında yerin titrəyişləridir.

Alimlər geoloji, arxeoloji və tarixi məlumatlar əsasında "Serapis məbədi"nin tarixini bərpa etmişlər. Onlara bu ərazidə yerin titrəyiş əyrisini qurmaq müyəssər olmuşdur. Bu əyri – sonralar yer qabığının titrəyişli hərəkətlərinin öyrənilməsi elminin əsasını təşkil etmişdir. Bu nəzəriyyəyə görə, yüksəlmə hökmən enmə ilə əvəz olunur: sanki bərk yer nəfəs alır.