Sayaqesa qaramal cinsi — nəsli kəsilməkdə olan İspaniya ətlik mal-qara cinsi. Cins adını Kastiliya və Leon muxtar icmasının qərb hissəsindəki Zamora əyalətindəki Sayaqo komunasının şərəfinə almışdır və demək olar ki, yalnız həmin ərazidə yetişdirilir. O, ənənəvi olaraq əsasən yük daşımaları üçün saxlanılırdı. Lakin indi əsasən ətlik üçün yetişdirilir.[1]
| Sayaqesa qaramal cinsi | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin |
||||
| ||||
Sayaqesa qaramal cinsi ənənəvi olaraq əsasən əkin işləri üçün saxlanılıb. İkinci Dünya müharibəsindən sonra kənd təsərrüfatının mexanikləşməsi ilə bu istifadə azaldı. 1950-ci ildən 1981-ci ilə qədər Sayaqesa qaramal cinsinin populyasiyası təxminən dörddə bir, yəni təxminən 17.000 baş azaldı. 2009-cu ilə qədər yalnız 29 fermada təxminən 450 baş qalmışdı. 2015-ci ilin sonunda populyasiya 1612 baş idi və demək olar ki, hamısı Kastiliya və Leon bölgəsində idi.[2]
Sayaqesa İspaniyanın ən böyük yerli mal-qara cinslərindən biridir. Qeyri-adi cinsi dimorfizmə malikdir. Buğalar 1100 kq, inəklər isə 700 kq çəkiyə qədər arta bilər. Çiyin hündürlüyü buğalarda orta hesabla 158 sm, inəklərdə isə 154 sm-dir. Dəri rəngi qaradır, bəzən alt hissələrdə daha açıq rəngdə ola bilər. Daha açıq bir bel zolağı ola bilər, lakin bu inəklərdə çox vaxt olmur. Qulaqların içərisi və ağız ətrafı açıq rəngdədir. Dırnaqlar, burun və təbii açılışlar qara, buynuzlar isə əsasda ağ və ucunda qara rəngdədir. Baş nisbətən kiçikdir və konkav profillidir. Buzovlar qırmızı rəngdə doğulur və sonradan qaralır.[3]
Sayaqesa möhkəm, davamlı və qənaətcil bir cinsdir və doğma bölgəsinin zəif otlaqlarına və sərt mühitinə yaxşı uyğunlaşıb.[4]
Sayaqesa son 50 ildə ət istehsalına yönəldilib. Buzovlar orta hesabla 12 aylıq olanda kəsilir. Məhsuldarlıq təxminən 55%-dir.[5]
- ↑ Barbara Rischkowsky, Dafydd Pilling (editors) (2007). List of breeds documented in the Global Databank for Animal Genetic Resources, annex to: The State of the World's Animal Genetic Resources for Food and Agriculture. Rome: Commission on Genetic Resources for Food and Agriculture, Food and Agriculture Organization of the United Nations. ISBN 9789251057629. Archived 23 June 2020.
- ↑ Valerie Porter, Lawrence Alderson, Stephen J.G. Hall, D. Phillip Sponenberg (2016). Mason's World Encyclopedia of Livestock Breeds and Breeding (sixth edition). Wallingford: CABI. ISBN 9781780647944.
- ↑ Breed data sheet: Sayaguesa / Spain (Cattle). Domestic Animal Diversity Information System of the Food and Agriculture Organization of the United Nations. Accessed August 2025.
- ↑ Raza Sayaguesa (in Spanish). Federación Española de Asociaciones de Ganado Selecto. Archived 15 July 2006.
- ↑ [s.n.] (23 November 1998). ORDEN de 30 de octubre de 1998, de la Consejería de Agricultura y Ganadería, por la que se crea el Libro de Registro Genealógico de la Raza Bovina Sayaguesa y se aprueba su funcionamiento (in Spanish). Boletín Oficial de Castilla y Léon. 225.