"Savalan" və ya əvvəlki adı ilə "Qırmızı Oktyabr" — Azərbaycanda mebel fabriki. 1998-ci ildən "Savalan" ASC-nin tərkibindədir. Azərbaycanda əhəmiyyətli hesab olunan fabriklərdən biridir.[1]
| Savalan | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Tipi | açıq səhmdar cəmiyyəti |
| Sənaye | mebel[d] |
| Təsis tarixi | 1978 |
| Baş qərargahın yeri | |
"Qırmızı Oktyabr" mebel fabriki XX əsrin birinci yarısında Azərbaycan SSR-də tikilmişdir.[2]
Fabrik hüquqi olaraq Azərbaycan SSR-də Bakı şəhər Xalq Deputatları Soveti İcraiyyə Komitəsinin 17 noyabr 1978-ci il tarixli və 43/694 nömrəli "Torpaq sahələrinin ayrılması haqqında" qərarına əsasən Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, Prodolnaya küçəsi, məhəllə 2021 ünvanında (indiki Bakı şəhəri, Keşlə qəsəbəsi, 1-ci Önünə küçəsi, ev 19 ünvanı) təsis edilmişdir. Fabrikin yerləşdiyi torpaq sahəsinin ümumi ölçüsü inşaat pasportunda və plan-ölçü sənədlərində 14 hektar olaraq göstərilmişdir. Bakı şəhər Xalq Deputatları Soveti İcraiyyə Komitəsinin Memarlıq Planlaşdırma İdarəsi tərəfindən 1978-ci ildə hazırlanmış və təsdiq edilmiş inşaat pasportuna əsasən, "Qırmızı Oktyabr" mebel fabrikinə sexlərin tikintisi və rekonstruksiyası məqsədilə torpaq sahəsi ayrılmışdır. Həmin torpaq sahəsi 1978-ci ildən etibarən hüquqi cəhətdən cəmiyyətin istifadəsində və mülkiyyətində qalmaqdadır.[3]
Yenidənqurma dövründə "Qırmızı Oktyabr" mebel fabrikində aktivizm hərəkatı başlamışdır. Aktivistlər 16 yanvar 1990-cı ildə yayımladıqları bəyanatda Qarabağ münaqişəsinin həll edilməsini tələb etmişdilər.[4]
Sonradan "Qırmızı Oktyabr" mebel fabriki "Azərmebelsənaye" Dövlət Konserninin "Savalan" mebel fabriki adı ilə fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. Azərbaycan Respublikası Dövlət Əmlak Komitəsinin 10 noyabr 1997-ci il tarixli 998 nömrəli sərəncamına əsasən "Azərbaycan Respublikasında 1995–1998-ci illərdə dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsinin Dövlət Proqramı"na, "Dövlət müəssisəsinin səhmdar cəmiyyətinə çevrilməsinin qaydaları haqqında Əsasnamə"yə və Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin 5 iyun 1997-ci il tarixli 573 nömrəli sərəncamına uyğun olaraq, keçmiş "Azərmebelsənaye" Dövlət Konserninin tabeliyində olan, Bakı şəhəri, Nizami rayonu, 1-ci Önünə küçəsi, 19 ünvanında yerləşən Bakı "Savalan" mebel fabrikinin əsasında "Savalan" Açıq Tipli Səhmdar Cəmiyyəti yaradılmışdır. Bu proses zamanı sərəncama əlavədə göstərilən istehsal sahələri istisna edilmişdir. Yeni yaradılmış "Savalan" ASC-nin Nizamnaməsi və özəlləşdirmə planı (emissiya prospekti) təsdiq edilmiş, sonradan cəmiyyətin səhmlərinin 100%-i özəlləşdirilmişdir. Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyinin Kommersiya Hüquqi Şəxslərin Dövlət Reyestrindən 16 fevral 2011-ci ildə verilmiş çıxarışa əsasən, "Savalan" ASC rəsmi olaraq 5 yanvar 1998-ci ildə qeydiyyata alınmışdır.[3]
2023-cü il üzrə məlumatlara əsasən, "Savalan" ASC-nin nizamnamə kapitalı 2,416,824 manat təşkil edir.[5]
1 iyun 2014-cü ildə "Savalan" ASC-nin ərazisində sahəsi 1000 m³ olan taxta sexinin pəncərə çərçivəsi və ətrafda olan taxta yonqarı 5 m³ sahədə yanmışdır. Sexin qalan hissəsi yanğından mühafizə olunmuşdur. Yanğın həmin gün söndürülmüşdür.[6]
Bakı Fond Birjasının 2016-cı il məlumatlarına əsasən, "Savalan" ASC-nin səhmlərinin dəyərində əhəmiyyətli artım müşahidə edilmişdir. 15 noyabr 2016-cı ildə təkrar bazarda müəssisənin 20 səhminin alqı-satqısı üzrə əqd bağlanmışdır. Səhmlərin nominal dəyəri 2 manat olmasına baxmayaraq, onlar 63,5% artımla 3,27 manata satılmışdır. Bu, bir ay ərzində "Savalan" ASC-nin səhmləri üzrə qeydə alınmış üçüncü əqd olmuşdur. Belə ki, 27 oktyabrda şirkətin 20 səhmi nominal dəyərindən 20% baha – 2,4 manata, 1 noyabrda isə 43,5% baha – 2,87 manata satılmışdır. Ümumilikdə, 20 gün ərzində səhmlərin dəyəri 36,25% yüksəlmişdir.[7]
"Savalan" ASC 2020-ci illərdə artan mənfəət dinamikası nümayiş etdirmişdir. Şirkətin əsas əməliyyat gəlirləri 2022-ci ildə 51 min manat təşkil etdiyi halda, 2023-cü ildə bu göstərici 703 min manata çatmışdır. Satışın maya dəyəri isə 2022-ci ildəki 431 min manatdan 2023-cü ildə 466 min manata yüksəlmişdir. 31 dekabr 2023-cü il tarixinə "Savalan" ASC-nin ümumi aktivləri 1 milyon 960 min manat təşkil etmişdir. Müqayisə üçün, 2022-ci ilin sonunda bu göstərici 1 milyon 781 min manat idi. Şirkət 2022-ci ildə daşınmaz əmlakın icarəsindən 563 min manat gəlir əldə etmişdir, lakin 2023-cü ildə bu sahədən gəlir qeydə alınmamışdır.[5] Növbəti il, illik müqayisədə, şirkətin gəlirləri 652 min manat və ya 13,8 dəfə artmış, maya dəyəri isə 35,3 min manat və ya 8,2% yüksəlmişdir. Buna baxmayaraq, ümumi mənfəət 143,1 min manat və ya 37,7% azalaraq 236,9 min manata enmişdir.[1]
2023-cü ildə "Azsığorta" şirkəti "Savalan" ASC-ni məhkəməyə vermişdir.[8]
- ↑ 1 2 "Heç bir borcu yoxdur, bir ildə 100 min dollar qazanıb – HESABAT". FED.az. 15 avq 2024.
- ↑ "İnşaat - Azərbaycan". www.azerbaijans.com. 2024-10-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-09.
- ↑ 1 2 "Konstitusiya Məhkəməsi". www.constcourt.gov.az.
- ↑ Ağayev, T. Z.; Əhmədov, N. Ş. "Bəsdir!". Azadlıq (az.) (1). 18 yanvar 1990. səh. 8.
- ↑ 1 2 https://www.marja.az/public/118671/azerbaycanin-mebel-sirketinin-gelirleri-14-defeye-yaxin-artib
- ↑ "ASC-nin sexi yandı". Lent.az.
- ↑ "Azərbaycanın mebel istehsalçısının səhmləri sürətlə bahalaşır". Report İnformasiya Agentliyi. 21 iyn 2020. 2024-07-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-01-09.
- ↑ ""Azsığorta" yerli şirkəti - MƏHKƏMƏYƏ VERİB". Mediatv.az informasiya portalı.