Sarman rayonu (tatar. Сарман районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayon respublikanın şərqində yerləşir. Şimaldan Tukay, şimal-şərqdən Minzələ, şərqdən Müslim ilə, cənub-şərqdən Aznakay, cənub-qərbdən Almət, qərbdən Zəy rayonları ilə həmsərhəddir. Rayonun inzibati mərkəzi şəhər tipli kəndidir.

Sarman rayonu
Сарман районы
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

55°16′ şm. e. 52°40′ ş. u.


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1930
Sahəsi
  • 1.385 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 34.655 nəf. (2021)
Sarman rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

Şərqi Zakamyenin aşağı şimal-şərq hissəsində, Minzələ və Mell çaylarının (İk çay hövzəsi) su toplama hövzəsində yerləşir. Ərazi meşə-çöl zonasındadır. Rayonun böyük qismi şumlanmış ərazinin çox yüksək faizi ilə xarakterizə olunur.

Tarixi

1920-ci ilə qədər Sarman rayonunun ərazisi Ufa quberniyasının Minzələ qəzasının tərkibinə daxil idi. 1920-ci ildə Minzələ rayonu yeni qurulan Tatarıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının tərkibinə daxil olur.

Sarman rayonu 10 avqust 1930-cu ildə qurulmuşdur. Kənd özü 1737-ci ildən mövcuddur.

Əhali

Urbanizasiya

Şəhər şəraitində (Cəlil qəsəbəsində) rayon əhalisinin 37,29 % -i yaşayır.


Milli tərkib

Rayon əhalisi tatarlar (90.4%), ruslar (8.3%) və başqırdladan (0,7%) ibarətdir.

Kişilər - 46,4%, qadınlar - 53,6%.

Doğum - 13,6%, ölüm - 12,8%, əhalinin təbii artımı - 0,8%.

Əmək qabiliyyətli şəxslər rayon əhalisinin 51,2%, gənclər - 24,8%, yaşlılar - 24,0% təşkil edir.

Ailənin orta ölçüsü 3.3 nəfərdir.

Bir kənd yaşayış məntəqəsinin orta ölçüsü 294 nəfərdir.

Yerli özünü idarəetmə

Sarman rayonu ərazisinə 1 şəhər və 22 kənd inzibati vahidliyi daxildir. Rayon ərazisinə ümumilikdə 72 yaşayış məntəqəsi daxildir.

Təhsil

Rayonda 17 orta məktəb, 2 gimnaziya, 1 ibtidai məktəb, həmçinin 21 uşaq bağçası vardır. Peşə məktəbi 6 peşə üzrə ilk peşə təhsili dövlət standartlarını tətbiq edir. 55 mədəniyyət müəssisəsi, 36 kitabxana, musiqi məktəbi və sənət məktəbinə də sahibdir. Rayonda muzeylər də var.

İqtisadiyyat

Sarman rayonu aqrar-sənaye bölgəsi hesab olunur. Ərazidə buğda, çovdar, arpa, noxud, qarabaşaq yarması, şəkər çuğunduru əkilir. Əsas heyvandarlıq sənayesi ətlik və südlük maldarlıq və donuzçuluqdur.

İstinadlar

  1.  (rus.).
  2. 10 sentyabr 2010 tarixindən Wayback Machine saytında 2010-09-10 at the Wayback Machine
  3. (PDF). 2012-11-21 tarixində (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-02.
  4. . 2020-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-17.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023