Səfəvilərin topçubaşılarının siyahısı — Səfəvi imperiyasının artilleriya korpusuna rəhbərlik edən komandanların siyahısı. Topçubaşı artilleriya batareyasına (topxana) nəzarət edirdi və onun səlahiyyətində olan məsələlərə artilleriya bölmələrini lazimi hissələrlə təmin etmək də var idi.[1][2]
Topçubaşına yardım edən və ona tabe olan aşağı rütbəli qərərgah da var idi. Topçubaşı terminindən bəzən imperiyanın müxtəlif vilayət və şəhərlərindəki lokal artilleriya bölmələrinin komandanları üçün də istifadə edilmişdir.[3]
- Həmzə bəy (1507)
- Mahmud bəy (1516)
- Ustad Şeyxi bəy (1528-1529)
- Şeyx Əli (1538-1529)
- Dərviş bəy (1551-1552)
- Süleyman bəy (1556-1557)
- Murad xan (1580-1581)
- Qeyçiqarı xan[a] (1605-1606)
- Bərxudar bəy (1610)
- Murtəzaqulu bəy[b] (1637-1638)
- Murad bəy (1642)
- Nəcəfqulu bəy (1669-1679)[e]
- Məhəmməd Hüseyn bəy (1679-?)
- Musa bəy (1692)
- Əbdülrəzzaq bəy (1693-1695)
- Əbdülrəzzaq bəy (1693-1695)
- Əbdi Ağa (1697-1695)
- Əliqulu xan (1711-1714)
- Mohebbəli xan (1716-1721)[f]
- Əhməd xan (1721)
- Məhəmmədəli xan (1722)[g]
- Onun oğlu (adı məlum deyil, 1722) {{efn|Məhəmmədəli xanın 1722-ci ilin iyununda vəzifəsindən kənarlaşdırılmasından sonra onun əvəzinə bu vəzifəyə 7 yaşlı oğlu təyin edilmişdir.
- Emin xan (1728-1729)
- Tahir bəy (1730-1731)
- Məhəmmədqulu xan (1731-1732)
- Yarbəy xan (1732)
- Yarbəy xan (1732)
- Mehdi xan (1733)
- ↑ Qulam olan Qeyçiqarı xan xidmətə dərzilər sexində başlamış və tədricən mühüm vəzifələrə yüksəlmişdir.
- ↑ Bərxudar xanın oğlu
- ↑ Hüseynqulu xanın 1655-ci ildə ölümündən sonra şah yeni topçubaşı təyin etmədi. Cəbhəbaşı (şahlıq arsenalının rəhbəri) müvəqqəti olaraq bu vəzifəni icra etdi. Floor qeyd edir ki, güman ki, bu vəzifə boş qalmışdır.
- ↑ Topçubaşı vəzifəsi bu illərdə əslində boş qalmışdı. Qələndər xan Qəndəhardakı artilleriya bölmələri rəhbərliyini və bununla bağlı logistika işlərinə nəzarət edirdi.
- ↑ Nəcəfqulu bəy də rekabdər idi.
- ↑ Gülnabad döyüşündə öldürülmüşdür.
- ↑ Aslamas bəyin oğludur.
- ↑ Willem Floor. Safavid Government Institutions. California: Mazda Publishers. 2001. səh. 188-199.
- ↑ Alexander Mikaberidze. Historical Dictionary of Georgia. Rowman & Littlefield. 2015. səh. 362. ISBN 978-1442241466.
- ↑ Roger Savory. Iran Under the Safavids. Cambridge: Cambridge University Press. 2007. səh. 59-92. ISBN 978-0521042512.