Sədəqə bəy Sülü Şaban bəy oğlu Zülqədər (türk. Sadaka Bey) — 1386-cı ildən 1398-ci ilə qədər Zülqədəroğulları bəyliyinin dördüncü hökmdarı. O, Sülü Şaban bəyin (hakimiyyəti: 1386–1389-cu illər) oğlu idi.
| Sədəqə bəy Zülqədər | |
|---|---|
Zülqədəroğulları bəyi | |
| 1398 – 1399 | |
| Əvvəlki | Sülü bəy Zülqədər |
| Sonrakı | Nasirəddin Məhəmməd bəy Zülqədər |
Məmlük sultanı Bərkuka görə, Sülü bəyə ondan əvvəlki hökmdar Xəlil bəy qədər təhlükəli idi. Dövrün tarixçilərinin yazdıqlarına görə, 1398-ci ilin mayında Sülü bəy Bərkukun əmri ilə Maraş yaxınlığında yerləşən yaylaqda oğlu ilə çadırda yatarkən öldürülmüşdür. Qatil Sülü bəyin oğlu Sədəqə bəy in qvardiyasından olan Əli xan idi. Məkrizi qeyd etmişdir ki, Bərkuk Əli Qəssirə Antakyada "əmir Əşərə" və Əli xana "əmir əl-təbl" rütbəsi vermişdir. Sülü bəyin oğlu Sədəqə bəy onun yerinə taxta çıxmışdır.[1][2][3][4]
Sədəqə bəy Qahirəyə getmiş və hökmdarlıq üçün sultandan mənşur əldə etmişdir. O, Əlbistana qayıdan zaman taxt-taca iddialı olan Nəsrəddin Mehmed bəy ilə qarşılaşmalı olmuşdur. Onların arasında gedən mübarizə hər iki tərəfdən böyük itkilərlə nəticələnmişdir. Osmanlı sultanı I Bəyazid Qazı Bürhanəddinin torpaqlarını ilhaq etdikdən sonra onun sərhədlərində asayişi bərpa etmək qərarına gəlmişdir. 2 avqust 1399-cu ildə Əlbistanda Sədəqə bəyi taxtdan devirmiş və Mehmed bəy hökmdar olmuşdur. I Bəyəzidin bəylik işlərinə qarışması Osmanlı–Məmlük münaqişəsinin başlanğıcı olmuşdur. Bu dövlətlərin hər ikisi Zülqədəroğulları bəyliyini öz nəzarəti altında saxlamağa çalışırdı.[5]
- ↑ Mordtmann-Ménage, 1991
- ↑ Venzke, 2017
- ↑ Yinanç, 1988. səh. 32—33
- ↑ Venzke, 2000. səh. 413
- ↑ Yinanç, 1988. səh. 34
- Johannes Heinrich Mordtmann-V. L. Ménage. Ḏh̲u 'l-Ḳadr // Encyclopaedia of Islam, Second Edition. II. Leiden: E.J. Brill. edited by B. Lewis; J. Schacht & Ch. Pellat. Assisted by J. Burton-Page, C. Dumont and V. L. Ménage. 1991. 239–240.
- Venzke, Margaret L. "The Case of a Dulgadir-Mamluk Iqṭāʿ: A Re-Assessment of the Dulgadir Principality and Its Position within the Ottoman-Mamluk Rivalry". Journal of the Economic and Social History of the Orient. 43 (3). 2000: 399–474. doi:10.1163/156852000511349. JSTOR 3632448. İstifadə tarixi: 22 March 2023.
- Venzke, Margaret L. Dulkadir // Encyclopaedia of Islam (3rd ed.). Brill Online. 2017. ISSN 1873-9830.
- Yinanç, Refet. Dulkadir Beyliği (türk). Ankara: Turkish Historical Society Press. 1988.