Süleymin kitabı və ya əsil adı ilə Ali-Muhəmmədin sirləri — İslam tarixində yazılmış ilk kitab.
| Süleymin kitabı | |
|---|---|
| Ali-Muhəmmədin sirləri | |
 Kitabın 2015-ci il nəşri | |
| Müəllif | Süleym ibn Qeys əl-Hilali |
| Janr | Dini |
| Orijinalın dili | Azərbaycanca |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Tərcüməçi |
2012:Rövşən Abdullaoğlu 2015:Taleh Abbasov |
| Nəşriyyat |
2012: Qədim Qala 2015: Nurlar |
| Nəşr | 2 |
| Cild |
2012: I (müxtəsər) cild 2015: 1 (tam) cild |
| Səhifə |
2012: 192 2015: 312 |
| Tiraj | 2015: 1000 |
| ISBN-13 | ISBN 978-9952-8175-4-6 |
.jpg)
Süleym ibn Qeysin kitabı İslam aləmində qələmə alınmış birinci kitab hesab olunur. Onun müəllifi belə bir kitab yazmasını bir müddət hamıdan gizlətmişdir. Belə ki, o dövrə hakim olan siyasi vəziyyət bunu tələb edirdi. Müəllif qələmə aldığı kitabı ömrünün sonlarında etimadlı bir şəxsə ötürmüş və bundan sonra da insanlar arasında yayılmışdır. “İlk kitab” bir neçə İmamın təsdiqini almışdır. İmam Sadiq bu kitabı gizli həqiqətlərdən olan bir sirr kimi qələmə vermiş və onun hər haqq sevərin evində olmasını vacib bilmişdir.[1]
Süleymin kitabı İslam aləminin ilk kitabı olmaqla yanaşı, həm də dövrümüzə qədər gəlib çatan ən qədim islami kitab da sayılır. 14 əsr boyunca bütün İslam alimləri Süleymin kitabına böyük önəm vermiş, ondan faydalanmışlar. Ən qədim mənbə kimi etibarlı şiə kitablarından biri hesab olunduğu üçün bir çox islam alimləri ondan sayısız olaraq iqtibaslar etmişlər. Süleymdən və onun kitabından qaynaq kimi istifadə etmiş sünni alimlərdən bəziləri bunlardır:
İbn Əsakir "Tarixi Dəməşq" kitabında,
Müttəqi Hindi "Kənzul-Ummal" kitabında və .s
Süleymdən hədis nəql edən şiə alimlərindən bəziləri bunlardır:
Şeyx Küleyni "əl-Kafi" kitabında,
Hüseyn ibn Səid "Zöhd" kitabında,
Əyyaşi "Təfsir" kitabında,
Şeyx Səduq "əl-Xisal" kitabında,
İbn Bistam "Tibbul-əimmə" itabında,
Şeyx Tusi "əl-Əmali" kitabında,
Əbu Muhəmməd Fəzl ibn Şazan ibn Xəlil "İsbatul-rəcət" kitabında,
Seyid nemətullah Cəzairi "Ənvarun-Numaniyyə" kitabında,
Həskani "Şəvahidut-tənzil" kitabında,
İbn Şəhraşub "Məsalib" kitabında,
Numan ibn Muhəmməd Təmimi əl-Məğribi "Əmirəl-möminin Əlinin fəzilətləri" kitabında
Muhəmməd ibn Süleyman Sənani "Şərhul-ixbar" kitabında və.s
Kitab 2012-ci ildə Rövşən Abdullaoğlu tərəfindən "İlk kitab" adı ilə müxtəsər formada Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş, "Qədim Qala" nəşriyyatı tərəfindən I cild formasında çap olunmuşdur. Daha sonra 2-ci dəfə təkrar nəşr olunmuşdur.[1]
Kitab 2015-ci ildə Taleh Abbasov tərəfindən "Ali-Muhəmmədin sirləri" adı ilə tam şəkildə Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş, "Nurlar" nəşriyyatı tərəfindən çap olunmuşdur.[2]
- ↑ 1 2 "İlk Kitab (II nəşr)" ( (az.)). qedimqala.az. 2015-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-09.
- ↑ Tural Əli. "İslamın ilk kitabı "Ali-Muhəmmədin sirləri" kitabı artıq satışda" ( (az.)). islamazeri. 2015-10-02. 2017-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-20.
- "İlk Kitab (II nəşr)" ( (az.)). qedimqala.az. 2015-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-09.