Rozalin Baksandall
Rozalin Baksandall (ing. Rosalyn Baxandall; 12 iyun 1939, Manhetten, Nyu-York ştatı – 13 oktyabr 2015, Nyu-York, Nyu-York ştatı) — Amerikan qadın haqları üzrə tarixçi və feminist aktivist.[1]
| Rozalin Baksandall | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 12 iyun 1939 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 13 oktyabr 2015 (76 yaşında) |
| Vəfat yeri | Nyu-York, ABŞ |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | tarixçi, akademik[d], qadın hüquqları fəalı[d], sənətşünas, kurator[d] |
Baksandall 12 iyun 1939-cu ildə Nyu-York şəhərində anadan olmuşdur. Onun atası, Lyuis Fraad, Bronks Bələdiyyə Xəstəxanasının Pediatriya şöbəsinin müdiri və Albert Eynşteyn Tibb Məktəbinin köməkçi dekanı idi. Anası, İrma London Fraad, Bruklin Muzeyində Yaxın Şərq İncəsənəti üzrə kurator kimi çalışırdı. Onun iki bacısı var idi: Harriyet Fraad Volf (1941-ci il təvəllüdlü) və Culi Fraad (1948-ci il təvəllüdlü).[1][2][3]
Baksandallın ana tərəfdən ulu dayısı Meyer London, 1915-ci ildə Sosialist Partiyasının namizədi olaraq ABŞ Konqresinə seçilmişdi.[4] O, ABŞ-ın Birinci Dünya Müharibəsinə girişinə qarşı çıxan 50 konqresmendən və 6 senatorundan biri idi. Rozalinin əmisi, əmək hüquqları üzrə vəkil olan Yefrem London, tanınmış vətəndaş azadlıqları müdafiəçisi və hüquqşünas idi.[1]
Rozalin, Riverdeyl Kantri daha sonra Hanter orta məktəbində təhsil almışdır və 1957-ci ildə məzun olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Smit Kollecində bir il təhsil almışdır, daha sonra Viskonsin-Medison Universitetinə keçərək 1961-ci ildə fransız dili ixtisası üzrə məzun olmuşdur. Universitetdə oxuyarkən mənzil məsələsində irqi inteqrasiya uğrunda mübarizədə fəal iştirak edib.[1]
Rozalin, Viskonsin Universitetində Li Baksandall ilə tanış olmuş və 1962-ci ildə evlənmişdir. Cütlük 1978-ci ildə boşanmışdır. Onların bir oğlu var – Fines Baksandall.[5]
Madisondan ayrıldıqdan sonra, Rozalin və Li Almaniya, Macarıstan və Polşada bir müddət yaşadılar. Li burada radikal teatr və Avropa marksizmi ilə məşğul olurdu. Onlar Sovet sisteminin alternativ təklif etmədiyini anlayaraq ABŞ-a qayıtdılar.[6][7][8] Rozalin, Kolumbiya Universitetinin Sosial İşlər Məktəbinə daxil olmuş və magistr dərəcəsi almışdır.
Onun ana tərəfdən qohumu Şeyla Maykls da tanınmış feminist idi. Lakin, Yefrem London onu qızı kimi heç vaxt açıq şəkildə tanımamışdır.
2015-ci ildə Baksandalla böyrək xərçəngi diaqnozu qaoyulmuşdur. O, xəstəxanadan çıxaraq yüz nəfərlik bir vida mərasimi təşkil etmişdir. Rozalin Baksandall 13 oktyabr 2015-ci ildə Nyu-Yorkdakı evində vəfat etmişdir.
Baksandall, 1961-ci ildə Frensis Foks Piven və Riçard Klovard tərəfindən Nyu-Yorkun Aşağı Şərq tərəfində yaradılmış Mobilization for Youth (Gənclərin Səfərbərliyi) təşkilatında işləməyə başlayıb.[9] O, burada gənclər üçün qruplar təşkil edib və uşaq baxçası açıb. Fransız dilində olan məqalələri "Liberation" və "Viet Report" kimi Yeni Sol jurnalları üçün tərcümə edib. Nyu-York şəhərində qadın azadlığı hərəkatının ilk liderlərindən biri olaraq, Baksandall 1967-ci ildə yaradılan "New York Radical Women" (Nyu-York Radikal Qadınlar) təşkilatının qurucu üzvlərindən biri idi. Bu təşkilat "Notes from the First Year" (Birinci İldən Qeydlər) və "Notes from the Second Year" (İkinci İldən Qeydlər) kimi tanınmış nəşrləri çap edib.[10] O, 1969-cu ildə qurulan "Redstockings", "WITCH" ("Women's International Terrorist Conspiracy from Hell" – "Cəhənnəmdən Beynəlxalq Qadın Terrorist Sui-qəsdi"), "No More Nice Girls" və "CARASA" (Abort Hüquqları və Sterilizasiya İstismarına Qarşı Koalisiya) kimi feminist təşkilatlarının da üzvü olub.
Baksandall, həmçinin şərqi sahildəki "Marxist Feminist Group #1" (Marksist Feminist Qrupu №1) adlı sosialist feminizmi üzrə akademik müzakirə qrupunun üzvü idi.[11][12] Oğlu dünyaya gəldikdən sonra, Baksandall və digər valideynlər "Liberation Nursery" adlı kooperativ uşaq bağçasını təsis etdilər. 1968-ci ildə Baksandall, feministlər Keyt Millett, Anselma Del'Olio və Jaki Sebalos ilə birlikdə milli yayımlanan Devid Sasskind şousuna çıxış etmişdir. 1969-cu ildə Vaşinqton Meydanı Metodist Kilsəsində keçirilən tarixi abort müzakirəsində ilk çıxış edən şəxs olmuşdur.[13]
Baksandall, Nyu-York Şəhər Universitetinin (CUNY) Queens Kollecində Qadın Araşdırmaları üzrə dərs deyib.[14] 1971-ci ildən etibarən Nyu-York Dövlət Universitetinin Old Uestberi kampusunda (SUNY) Amerika Araşdırmaları üzrə müəllim kimi fəaliyyət göstərib. 1990-cı ildə tam professor dərəcəsinə yüksəlib. 2004-cü ildə ona Fərqlənmiş Müəllim Professiyası (ing. Distinguished Teaching Professorship) adı verilib. 2012-ci ildə təqaüdə çıxıb. Onun təqaüdə çıxması münasibətilə, Rozalin Baksandall və Barbara Cozef adına təqaüd təsis edilmişdir.[15]
Təqaüdə çıxdıqdan sonra Baksandall, Nyu York Şəhər Universitetinin Əmək Araşdırmaları Proqramında və Manhettendə yerləşən Beyvyu İstintaq Təcridxanası qadın həbsxanasında dərs demişdir.[16] Rozalin, qadın azadlığı, qadın haqları tarixi və radikal aktivist hərəkatları mövzularında tez-tez məruzələr oxuyub.[17] Xüsusilə son illərində, fələstinlilərin hüquqlarının müdafiəçisi kimi çıxış edirdi və bu mövzuda İsrail-Fələstin münaqişəsini əhatə edən filmlərin antologiyasını etmişdir.[1]
Rozalin, "The Nation" jurnalında Linda Qordon ilə birlikdə "Second-Wave Soundings" və "Feminist Studies" jurnalında "Re-Visioning the Women's Liberation Movement's Narrative: Early Second Wave African American Feminists" kimi məqalələr yazmışdır. O, həmçinin "Women and Abortion: The Body as Battleground" adlı broşürün müəllifidir.
- Kitabları
- Rosalyn Baxandall; Linda Gordon, redaktorlar Dear Sisters: Dispatches from the Women's Liberation Movement. Basic Books. 2001. ISBN 978-0-465-01707-2.
Linda Gordon.
- Rosalyn Baxandall; Elizabeth Ewen. Picture Windows, How the Suburbs Happened, 1945–1987. Basic Books. 2000. ISBN 978-0-465-07013-8.
- Rosalyn Fraad Baxandall; Linda Gordon; Susan Reverby, redaktorlar America's Working Women. W. W. Norton & Company. 1976. ISBN 978-0-393-31262-1. (revised ed. 1995)
- Rosalyn Fraad Baxandall; Elizabeth Gurley Flynn. Words On Fire: The Life and Writing of Elizabeth Gurley Flynn (Douglass Series on Woman's Lives and the Meaning of Gender). Rutgers University Press. 1987. ISBN 978-0-8135-1241-9.
Onun işi bir sıra antologiyalarda yer alıb:
- A Companion to American Women's History (Amerika Qadın Tarixinə Bələdçi)[18]
- Red Diapers: Growing Up in the Communist Left (Qırmızı Bezlər: Kommunist Solda Böyümək)
- Technology, the Labor Process, and the Working Class: Essays (Texnologiya, Əmək Prosesi və İşçi Sinfi: Esselər)[19]
- Encyclopedia of the American Left (Amerika Left Ensiklopediyası)[20]
- O, Clara Zetkinin yeni əsərlər toplusuna giriş yazmışdır: Clara Zetkin: Selected Writings (Clara Zetkin: Seçilmiş Yazılar).
Rozalin, 2005-ci ildə Cillian Oldriç və Ceniffer Baumqardner tərəfindən çəkilmiş I Had An Abortion (Mən Abort Etmişəm) adlı sənədli filmdə müsahibə verib.
Onun qadın azadlığı hərəkatı ilə bağlı sənədlərinin bir hissəsi Dyuk Universitetinin Kitabxanasında saxlanılır. Linda Gordon ilə əməkdaşlığına dair materiallar Nyu-York Universitetinin Tamiment Kitabxanası və Robert Vaqner Əmək Arxivində yerləşdirilib. Onun məktubları, müsahibələri və digər arxiv materialları Harvard Universitetinin Redkliff Kitabxanasında qorunur.[15]
- ↑ 1 2 3 4 5 New York Times Rosalyn Baxandall, feminist historian and activist, dies at 76
- ↑ Gary Younge. "Born in the eye of the FBI". The Guardian. June 6, 2003. İstifadə tarixi: July 27, 2015.
- ↑ Rosalyn Baxandall. "A Socialist in Congress: My Great Uncle Meyer London". Jewish Currents. September 7, 2013. January 11, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 27, 2015.
- ↑ Katie Long. "An Interview with Rosalyn Baxandall". The Catalyst. December 20, 2011. İstifadə tarixi: July 27, 2015.
- ↑ Fox, Margalit. "Sheila Michaels, Who Brought 'Ms.' to Prominence, Dies at 78". The New York Times. July 6, 2017.
- ↑ Kathleen B. Jones. "Feminism in action: Rewriting France's colonial past". March 24, 2014.
- ↑ "Rosalyn Baxandall on Women's Liberation and the History and Politics of Day Care in New York City". 2005.
- ↑ Rosalyn Baxandall. "The Populist Movement Reborn, At Last, In Occupy". On The Issues Magazine. October 14, 2011.
- ↑ "Mobilization for Youth records". Columbia University Libraries Archival Collections.
- ↑ Rachel Blau DuPlessis; Ann Snitow. The Feminist Memoir Project: Voices from Women's Liberation. Rutgers University Press. 2007. ISBN 978-0-8135-3973-7.
- ↑ Rosalyn Baxandall, Linda Gordon. "Second-Wave Soundings". The Nation. July 3, 2000. İstifadə tarixi: July 27, 2015.
- ↑ Rosalyn Baxandall. "Re-Visioning the Women's Liberation Movement's Narrative: Early Second Wave African American Feminists". Feminist Studies. Spring 2001. JSTOR 3178460/.
- ↑ "Abortion Speakout: 2009 and 1969". Words of Choice: Up the Creativity. February 28, 2009.
- ↑ Nancy A Hewitt, redaktorA Companion to American Women's History. Wiley-Blackwell. January 14, 2005. doi:10.1002/9780470998595. ISBN 978-0-470-99859-5.
- ↑ 1 2 "Scholarships at Old Westbury". 2015. April 19, 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 9, 2015.
- ↑ Philip S. Foner, redaktorClara Zetkin: Selected Writings. Haymarket Books. 2015.
- ↑ "Rosalyn Baxandall Papers at Duke Library Special Collections".
- ↑ Judy Kaplan; Linn Shapiro, redaktorlar Red Diapers: Growing Up in the Communist Left. University of Illinois Press. 1998. ISBN 978-0-252-06725-9.
- ↑ Technology, the Labor Process, and the Working Class: Essays. Monthly Review Press. 1976. ISBN 978-0-85345-397-0.
- ↑ Mari Jo Buhle; Paul Buhle; Dan Georgakas, redaktorlar Encyclopedia of the American Left. Oxford University Press. 1998. ISBN 978-0-19-512088-2.
- Rosalyn Baxandall, Social Archive
- Tully-Crenshaw Feminist Oral History Project Records, 1961-2001. MC 548. Schlesinger Library, Radcliffe Institute, Harvard University, Cambridge, Mass.
- Papers of Rosalyn Baxandall, 1933-2015: A Finding Aid. Schlesinger Library, Radcliffe Institute, Harvard University.