Ras Əl-Xayma əmirliyi (ərəb. رأس الخيمة) — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin şimal tərəfində yerləşən əmirlik. Paytaxtı Ras Əl-Xayma şəhəridir.[3] Adı ərəb dilindən tərcümədə "çadırın başı" mənasını verir.
| Ras Əl-Xayma | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 |
|||||
| Paytaxt | Ras Əl-Xayma | ||||
| • Əhali | |||||
| Saat qurşaqları | |||||
Ras Əl-Xayma əmirliyinin ümumi sahəsi 2,486 kv. km-dir (960 kvadrat mil). Bu, onu BƏƏ-də quru sahəsinə görə dördüncü ən böyük əmirlik edir. O, BƏƏ-nin şimal hissəsinin bir hissəsini, o cümlədən materik ərazisini, daxili eksklavı və Fars körfəzindəki bəzi adaları tutur. Əmirlik Omanın Müsəndəm anklavı ilə həmsərhəddir və Müsandam yarımadanın bir hissəsini tutur. 2023-cü ilə qədər əmirliyin təxminən 400.000 əhalisi var idi.[4]
Ras Əl-Xaymanın ərazisi min illərdir ki, məskunlaşıb. Əmirliyin hər yerində müxtəlif zaman dövrlərinə aid çoxlu tarixi və arxeoloji yerlər və abidələr var.[5][6][7]
10 fevral 1972-ci ildə Şeyx Saqr ibn Məhəmməd əl-Qasiminin başçılığı ilə Rəs əl-Xayma İranın Əbu Musanı və Böyük və Kiçik Tunbları ələ keçirməsindən sonra Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə daxil oldu.[8]
- Daşınmaz əmlak — Ras Əl-Xaymada çoxsaylı yaşayış sahələri, ofislər, ticarət binaları tikilmişdir və bir sıra əsas inkişaflar davam edir. Əl-Mərcan adası onun ən çox ziyarət edilən yerlərindən biridir və indi də ölkənin ən yaxşı tərtibatçılarının rəhbərlik etdiyi çoxsaylı dəbdəbəli və yüksək səviyyəli daşınmaz əmlak layihələrinə ev sahibliyi edir. Yüksək kapital artımı və əlverişli biznes mühiti ilə daşınmaz əmlak layihələri üçün müraciət getdikcə daha çox vurğulanır. Onlar xarici investorların diqqətini cəlb edir və bura daşınmaz əmlakın güc mərkəzi kimi yüksəlir.[9]
- Turizm — Ras Əl-Xayma günəş və qum tətillərinə diqqət yetirən, macəra attraksionları toplusunu özündə cəmləşdirən dağlarına görə macəra turizmi ilə sürətlə inkişaf edən bir turizm məkanıdır.[10][11] Burada otellər, çimərlik kurortları və s. əyləncə məkanları yerləşir.[12][13]
- Tikinti materialları – Ras Əl-Xaymada 1970-ci illərin əvvəllərində BƏƏ-nin ilk sement şirkətı açıldı və bura hazırda BƏƏ-nin ən böyük sement istehsalçısıdır. 1980-ci illərdə əmirlik dünyanın ən böyük keramika istehsalçılarından birinə çevrilmiş Ras Əl-Xayma Keramika şirkətini yaratdı. Burada həm də dünyanın ən böyük karxana şirkətləri arasında olan və hər il tikinti sektoruna 80 milyon ton əhəng daşı təmin edən qaya karxanaları var.
- Yüksək Texnologiyalar Sənayesi — 1980-ci illərdə əmirlikdə Fars körfəzi regionunda ilk əczaçılıq şirkəti açıldı (Julfar). Julfar hazırda dərman istehsal edən Yaxın Şərqin və Afrikanın ən böyük əczaçılıq istehsalçılarından biridir.[14] Ras Əl-Xayma həmçinin Fars körfəzi regionunda avtomobillər istehsal edən ilk yerdir. Falcon Technologies International (FTI)[15] yüksək texnologiyalı sənayeni təmsil edir və optik yaddaş daşıyıcıları (CDR, DVDR, BDR) istehsal edir. Burada 2012-ci ildə Azad Sənaye Zonasında yüksək səviyyəli kompozit məhsulların (aerokosmik, tikinti hissələri) istehsalı üçün İnnovativ Kompozit Mühəndislik şirkəti yaradılmışdır.
- Xidmət sektoru – BƏƏ-nin kiçik biznes bankı olan RAKBANK və RAK Sığorta şirkətləri ilə inkişaf edən sektor.[16] Əmirliyin azad zonası və biznesin qurulması üzrə mütəxəssisləri olan RAK İqtisadi Zonasında 50 sektorda fəaliyyət göstərən 100 ölkədən 15 000-dən çox müəssisə yerləşir.[17]
- Kənd təsərrüfatı və balıqçılıq — keçmişdə bunlar Ras Əl-Xaymanın əsas iqtisadi sektorları idi. Hal-hazırda yalnız Əmirliyi deyil, bütün BƏƏ-ni ərzaq məhsulları ilə təmin etməklə əhəmiyyətlidir
.jpg)
- Ras Əl-Xayma şəhəri — Əmirliyin ən böyük şəhəri və paytaxtı
- Əl-Cəzirə əl-Həmra — inkişafı və sənaye zonası olan köhnə sahil şəhəri
- Rəms — əvvəllər balıqçılar və mirvari dalğıclarının tipik icması olan sahil şəhəri
- Hor Khvair — Yaxın Şərqdə ən böyük yük daşıma limanına[18][19] və çoxsaylı sənaye sahələrinə malik olan sənaye zona
- Dikdəkə — kənd təsərrüfatı fəaliyyəti ilə tanınan kənd
- Hatt – dağlarla əhatə olunmuş, termal bulaqları və xurma bağları ilə məşhur olan kənd
- Masafi – cənubda Əl-Füceyrə ilə sərhədi olan şəhər, qablaşdırılmış içməli suyun əsas təchizatçısı kimi tanınır.
- Huveylat – cənubda kənd
- Şaam — Ras Əl-Xaymanın şimalında kənd
- Ras Əl-Xayma Milli muzeyi — hakim Əl Qasimi ailəsinin keçmiş sarayında yerləşir. Təbiət tarixi, əvvəlki əsrlərə aid sənət və sənətkarlıq və arxeologiya ilə bağlı eksponatlar nümayiş olunur
- Dhayah Fort — BƏƏ-nin ən yüksək təpə qalası[20]
- Al Falayah Fort — hakim Əl Qasimi ailəsinin keçmiş yay iqamətgahı
- Əl-Cəzirə Əl-Həmra — XX-ci əsrin mirvari portunun qorunub saxlanılan memarlığını göstərən tərk edilmiş "qaya şəhər"
- Bu Şaqq qülləsi
Ras Əl-Xayma Beynəlxalq Hava limanı Yaxın Şərq, Şimali və Şərqi Afrika, Mərkəzi Asiya, Hindistan və Avropanı əhatə edən müxtəlif istiqamətlərə yük və sərnişin xidmətləri təklif edir.
- 1708-1731: Şeyx Rəhma Əl Qasimi
- 1731-1747: Şeyx Matar ibn Butti Əl Qasimi
- 1747–1777: Şeyx Rəşid ibn Matar Əl Qasimi
- 1777–1803: Şeyx Saqr ibn Rəşid Əl Qasimi
- 1803-1809: Şeyx Sultan ibn Saqr Əl Qasimi
- 1809-1814: Şeyx Həsən ibn Əli Əl Anezi
- 1814-1820: Şeyx Həsən ibn Rəhmə Əl Qasimi. 1820-ci ildə ingilislər tərəfindən Ras Əl-Xayma hökmdarı vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı, Hatt və Falna Şeyxi olaraq tanındı.
- 1820–1866: Şeyx Sultan ibn Saqr Əl Qasimi (2-ci dəfə). 1820-ci ildə paytaxtı Şarjaya köçürdü.
- 1866 – 1868: Şeyx Xalid ibn Sultan Əl Qasimi (1868-ci ildə vəfat edib).
- 14 aprel 1868 – 1869: Şeyx Səlim bin Sultan Əl Qasimi Şarja və Ras Əl-Xayma hökmdarı.
- 1869 - Avqust 1900: Şeyx Humaid ibn Abdullah Əl Qasimi
- 1900 - 1914: Şeyx Saqr ibn Xalid Əl Qasimi
- 1914-1921: Şeyx Xalid ibn Əhməd Əl Qasimi
- 10 iyul 1921 - fevral 1948: Şeyx Sultan ibn Səlim Əl Qasimi
- 17 iyul 1948 - 27 oktyabr 2010: Şeyx Saqr ibn Məhəmməd Əl Qasimi (1918-2010)
- 27 oktyabr 2010 – indiki: Şeyx Səud ibn Saqr Əl Qasimi
- Təyin edilmiş varis hazırda Əmirliyin hazırkı hökmdarının oğlu Məhəmməd ibn Səud Əl Qasimidir.
- ↑ https://web.archive.org/web/20150131095849/http://rakinfo.ae/facts.php.
- ↑ http://www.rakftz.com/en/media/get/20100601_2.1-general-information-about-ras-al-khaimah-dec-1.pdf.
- ↑ Ras Al Khaimah Facts
- ↑ Lancaster, Fidelity; Lancaster, William. Honour is in Contentment: Life Before Oil in Ras Al-Khaimah (UAE) and Some Neighbouring Regions. Berlin, New York: Walter de Gruyter. 2011. 3–598. ISBN 978-3-1102-2339-2. 2021-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-30.
- ↑ "RAK Tourism Development Authority". 2019-09-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-30.
- ↑ "RAK drives home its heritage credentials". The National. 29 October 2014. 30 March 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 March 2015.
- ↑ "New archaeological site found in Ras Al Khaimah". GulfNews.com. 2013-02-11. 2013-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-15.
- ↑ Kourosh Ahmadi, Islands and International Politics in the Persian Gulf: The Abu Musa and Tunbs in Strategic Context (Routledge, 2008) p96
- ↑ "BNW Developments". bnw.ae. 2025-07-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-30.
- ↑ "RAK Ruler hails tourism boom as he opens Jebel Jais adventure peak". The National newspaper. 10 February 2020. 25 March 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 July 2025.
- ↑ "Construction Commences on Ras Al Khaimah's Latest Adventure Products at the Toroverde Adventure Park". RAK TDA. 4 February 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 February 2019.
- ↑ New RAK resort revealed
- ↑ "Ras Al Khaimah sets new target of 3m tourists annually by 2025". 2023-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-31.
- ↑ "Julphar is one of the largest pharmaceutical manufacturers in the Middle East and Africa and one of the leading producers of insulin in the world". 2025-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-31.
- ↑ Falcon Technologies International
- ↑ "RAKBank 2019 net profit at Dh1.09b". 2020-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-31.
- ↑ "RAS AL KHAIMAH ECONOMIC ZONE". 2025-05-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-07-31.
- ↑ "RAK Ports". 18 December 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 August 2020.
- ↑ "Ras Al Khaimah signs deal to develop Saqr Port". ArabianBusiness.com. 6 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 August 2020.
- ↑ Historic witness to RAK's defence