Rəmziyə Tarsinova (krımtat. ; 9 dekabr 1926, Simferopol – 7 aprel 2021[1], Qırım) — Sovet tacik, krım tatar və ukraynalı rəqqas, xoreoqraf. Qaytarma ansamblının bədii rəhbəri (1992–2016). Tacikistan SSR xalq artisti (1983). Ukraynanın əməkdar artisti (2020).
| Rəmziyə Tarsinova | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 9 dekabr 1926 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 7 aprel 2021[1] (94 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Hüseyn Baqqal |
| Fəaliyyəti | rəqqasə, baletmeyster, xoreoqraf |
| Mükafatları |
    |
9 dekabr 1926-cı ildə Simferopolda anadan olmuşdur. Atası rəqqas və xoreoqraf Useyn Bakkal (1897–1973)[2], anası pianoçu Zore İsmayılova, bacıları Pakizə, Tamilla və Ruşena[3].
Beş yaşında rəqs etməyə başlayır. V. Xarçenkonun rəhbərliyi altında Simferopoldakı uşaq rəqs studiyasında təhsil alır[4]. Simferopol Balet Studiyasını bitirir. Müəllimi Konstantin Semyonoviç Bekdir. 1944-cü ildə Krım tatarlarının deportasiyası zamanı ailə Tacikistan SSR-ə sürgün edilmişdir[5]. 1947–1960-cı illərdə atasının baş baletmeyster olduğu Leninabadda, A. Puşkin adına Musiqi və Dram Teatrında çalışıb. Başlanğıcda solist, sonra baş xoreoqraf olur. "Leyli və Məcnun", "Fərhad və Şirin", "Kamol Xuçəndi", "İtirilmiş Xanım" tamaşaları üçün rəqslər qurur[6].
1975-ci ildə Krım tatarlarının "Qaytarma" ansamblı üçün rəqs proqramları qurmağa başlayır. 1980 Yay Olimpiya Oyunlarının açılışında 250 nəfərlik bir qrupun tərkibində çıxış edir.
1989-cu ildə Krıma qayıdır. Krım Tatar teatrı və Kırım ansamblı üçün rəqslər qurmağa başlayır. 1992-ci ildən Krım Dövlət Filarmoniyasının Evpatoriya filialında Qaytarma ansamblının bədii rəhbəri və xoreoqrafı olur. 2016-cı ilin iyun ayında ansamblın bədii rəhbəri vəzifəsindən azad edilir. Son ifası "Baxçasaray-Xansaray" vokal və xoreoqrafik kompozisiyası olur.
"Həyatda rəqslə" kitabının müəllifidir (2018)[7].
7 aprel 2021-ci ildə Krımda vəfat dünyasını dəyişir. Abdal qəbiristanlığında dəfn edilmişdir[8].
Ukraynanın əməkdar artisti (21 avqust 2020),
Tacikistan SSR əməkdar artisti (1961),
Tacikistan SSR xalq artisti (1983),
Tacikistan Ali Sovetinin fəxri fərmanı (1963 və 1970),
"İncəsənət əlaçısı" medalı (1977),
"Əmək Veteranı" medalı (1977),
"Şücaətli əməyə görə" medalı (6.03.2017),
Krım Dövlət Mükafatı laureatı (1996),
"Olimp-80" fəxri fərmanı (1980),
Krım Muxtar Respublikasının Ali Radasının fəxri fərmanı (2000),
SSRİ Mədəniyyət Nazirliyinin "Fəal işinə görə" döş nişanı.
Qızı — Gülnarə Qudenko
- ↑ 1 2 Не стало легенды крымскотатарского танца Ремзие Баккал (rus.).
- ↑ "90 лет со дня рождения Ремзие Баккал (1926), балетмейстера". Республиканская крымскотатарская библиотека им. И. Гаспринского. 2016-08-28. 2022-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
- ↑ Усеинова Гульнара. "Усеин Баккал – основоположник крымскотатарской танцевальной школы". Голос Крыма. 2017-04-21. 2021-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-23.
- ↑ "Баккал-Тарсинова Ремзіє | Енциклопедія Сучасної України". esu.com.ua. 2022-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
- ↑ "День крымскотатарской письменности и культуры". Республиканская крымскотатарская библиотека им. И. Гаспринского. 2018-11-07. 2021-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
- ↑ "Крымскотатарскому хореографу Ремзие Баккал не дали доработать до юбилея". avdet.org. 2016-12-10. 2020-06-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
- ↑ Ваапова Заррина. "Ремзие Баккал : "С танцем по жизни"". Crimeantatars.club. 2018-11-07. 2022-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-26.
- ↑ На 95-м году ушла из жизни легендарная артистка Ремзие Баккал. Millet Channel — YouTube platformasında