Rəşadiyyə məktəbi

Məktəb "Rəşad" adlı gizli yeniyetmətlər cəmiyyətinin tərkibində yaradılmışdır.Məktəb fəaliyyətə başladığı dövrdə burada təhsil alan şagirlərin əksəriyyətini kasıb ailənin övladları və kimsəsiz uşaqlar təşkil edirdi.Bu səbəbdən də orada təhsil alan şagirdlərin qida,geyim,dərs vəsaiti kimi zəruri vəsaitləri məktəb tərəfindən qarşılanırdı.Məktəbin tədris fəaliyyətində dövrün nüfuzlu şəxsləri iştirak edirdi.Onların arasında Mirzə Cəlal Yusifzadə da var idi.1918-ci ildə türk ordusu Şuşa şəhərinə gəldiyi üçün məktəb əsgərlərin ixtiyarına verildiyi üçün fəaliyyətini dayandırmışdı. Məktəbdə istifadə olunan dərsliklərə Ş.M.Qarabağinin "Risaleyi-hüruf və xütut" (1890); S.Ə.Təbrizinin "Kitabçeyiədəbiyyə" (1893); Ə.Axundzadənin "Xətti təliq və nəstəliq" (1894); M.H.Rüşdiyyənin "Vətən dili" (1884); M.Ələkbərin "Kitabipəndi ətfal" (1899); M.Şahtaxtinskinm "Sövti Şərq Əlifbası" (1902); M.N.Şirvaninin "Təftül arifin lisani türki" (1902); H.S.Eyvazovun "üsuli-tədris və təlim-tərbiyə" (1907); H.Məmmədlinin "Nümuneyi tədris və tərbiyə" (1907); M.Qəmərlinski, H. Nərimanbəyov, Şahtaxtinski, Rəcəbov, Qazıyev, Şərifbəyov və Cəfərbəyovun "Ana dili" (1911), Mirzə Hüseyn Həsənzadənin "Tamam əlifba" (1912), M.A.Abbaszadənin "Əlifba" (1913) və s kitablarını nümunə göstərmək mümkündür.

Çingizoğlu Ənvər, Qarabağda maarif: 1750–1950, Zərdabi LTD MMC,2013