Qris Pliyev (oset. Плиты Грис; 30 oktyabr 1913 – 4 mart 1999, Vladiqafqaz) — Sovet, osetiyalı şair və nasir, tərcüməçi və teatr aktyoru, qvardiya mayoru. 1941-ci ildən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvü. Kosta Xetaqurov adına Dövlət Mükafatı laureatı (1996)[1].
| Qris Pliyev | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 30 oktyabr 1913 |
| Vəfat tarixi | 4 mart 1999 (85 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | şair |
| Mükafatları |
      |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
30 oktyabr 1913-cü ildə Cənubi Osetiyanın Ruk kəndində anadan olmuşdur. 1935-ci ildə Rusiya Teatr Sənəti İnstitutunun aktyorluq fakültəsini bitirib. 1941-1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı olur. 1947-ci ildə qvardiya mayoru rütbəsi ilə cəbhədən qayıdır. Hərbi mükafatları vardır.
1930-cu ildən əsrlərini nəşr etdirir. “Qanadlı illərdə” (1933), “Əsgər” (1948), “Ölüm və ömür” (1963), “Yeddi çərkəz” (1967) şeir toplularının, mənzum dramatik əsərlərin ( faciə "Chermen" və başqaları) müəlifidir. "Şərəf nişanı" ordeni ilə təltif edilmiş Sovet İttifaqının ilk yazıçılarından biridir.
Moskva İncəsənət Teatrının birinci osetiya studiyasının məzunu olmuşdur. Osetiya Dram Teatrına rəhbərlik etmiş, sonra "Rastcinad" qəzetinin baş redaktoru olmuşdur.
Qriş Pliyev Vilyam Şekspir, Aleksandr Puşkinin, Mixail Lermontovun və başqalarının əsərlərini osetin dilinə tərcümə etmişdir. Plievin şeirləri Anna Axmatova, Pavel Antokolski və başqaları kimi tanınmış müəlliflər tərəfindən rus dilinə tərcümə edilmişdir.
Qrişin əsərləri Tbilisi Dövlət Musiqili və Komediya Teatrında səhnələşdirilmişdir.
Osetiya ədəbiyyatında, xalqın rifahı və namusu uğrunda mübarizə aparan görkəmli, dərin bir insan olmuşdur. Oktyabrskoye kəndindəki kitabxana və mədəniyyət sarayı (Şimali Osetiyanın Priqorodnı vilayətinin mərkəzi) Qris Pliyevin adını daşıyır[2]. Ən yaxşı tələbələrə Şimali Osetiya Respublikası - Alaniya Hökumətinin əmri ilə Qris Pliyev adına təqaüd verilir.
Həyat yoldaşı: Afissa Cuqkoyeva (1914-1993) - teatr aktrisası, Şimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının xalq artisti.
Uşaqları:
Lev Pliyev (1934-1994) - rejissor;
Alan Pliyev (1937-2010) - fəlsəfə doktoru, politoloq;
Madina Pliyeva (1948) teatr tənqidçisi.
2-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni, (20.02.1945; 11.03.1985);
Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni (10.05.1960);
"Qırmızı Ulduz" ordeni (30.03.1943);
"Şərəf nişanı" ordeni (31.01.1939);
Kosta Xetaqurov adına Dövlət Mükafatı (Şimali Osetiya).
- ↑ "ПРЕМИЯ ИМ. КОСТА ЛЕВАНОВИЧА ХЕТАГУРОВА". 2020-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
- ↑ "Распоряжение Правительства Республики Северная Осетия — Алания от 28.08.2015 № 308-р «О назначении стипендии имени Г. Д. Плиева на 2015/16 учебный год»". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.