Qazax karvansarayı — Azərbaycan Respublikasının Qazax şəhərində yerləşən tarixi memarlıq abidəsidir. XVIII əsrdə inşa edilmiş bu karvansaray uzun illər boyunca ticarət yolları üzərində yerləşən mühüm istirahət və ticarət mərkəzlərindən biri olmuşdur.
Qazax karvansarayı XVIII əsrin ikinci yarısında, Qazax mahalında karvan yollarının fəal olduğu dövrdə tikilmişdir. Abidə, əsasən, uzaq məsafələrə səyahət edən tacirlərə və səyyahlara gecələmə, istirahət və ticarət üçün nəzərdə tutulmuşdur. Qazaxın mühüm ticarət yolları üzərində yerləşməsi bu karvansarayın region üçün əhəmiyyətini artırmışdır.
Qazax karvansarayı yerli daş materiallardan istifadə olunaraq inşa edilmişdir. Tikilinin plan quruluşu ənənəvi Azərbaycan karvansaraylarına uyğun olaraq daxili həyət ətrafında yerləşən otaqlardan ibarətdir. Kompleksdə qonaq otaqları, mal-qaranın saxlanıldığı sahələr və digər yardımçı tikililər mövcuddur. Karvansarayın memarlığı funksionallığı və dövrün üslubuna uyğunluğu ilə seçilir.
Hazırda Qazax karvansarayı Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən yerli əhəmiyyətli tarix-memarlıq abidəsi kimi qorunur. Tikili müxtəlif dövrlərdə bərpa olunmuşdur və mədəni tədbirlərin keçirilməsi üçün istifadə edilməsi planlaşdırılır. Bu, həm tarixi irsin qorunmasına, həm də regionun turizm imkanlarının inkişafına töhfə verir.
Qazax karvansarayı Azərbaycan memarlıq irsinin və ticarət tarixinin mühüm nümunələrindən biri sayılır. O, Qazax bölgəsinin sosial-iqtisadi və mədəni inkişafında mühüm rol oynamış abidələrdən biridir.
- Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. Tarixi-mədəni abidələrin siyahısı.
- Qazax Rayon İcra Hakimiyyəti rəsmi saytı