Qazaq xan Çərkəz — Şirvan (1624-1633) və Astrabad (1639-1640) qubernatoru (bəylərbəyi) vəzifələrini icra edən çərkəz əsilli Səfəvi hərbi komandiri.
| Qazaq xan Çərkəz | |
|---|---|
| 1624 – 1633 | |
| Əvvəlki | Yusif xan |
| Sonrakı | Fərrux xan |
| 1639 – 1640 | |
| Əvvəlki | Xosrov xan Çərkəz |
| Sonrakı | Huseyn xan ibn Zaman bəy mazandarani |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Uşağı | Nəcəfqulu xan Çərkəz |
| Rütbəsi | general |
Qulam hərbi korpusunun yüksək rütbəli üzvü, o dövrün hökmdarı I Şah Abbas (r. 1588–1629) tərəfindən qızılbaş siyasi təsirini azaltmaq üçün Qaramanlı və Kenesli Qızılbaş qoşunlarının başçısı təyin edildi. 1632-ci ildə I Şah Səfiin (1629-42) qanlı təmizlənməsi zamanı qohumu, görkəmli çərkəz sərkərdəsi qapıqulu (saray məmuru) Yusif ağa öldürüldü, Qazaq xan Çərkəz isə 1633-cü ildə vəzifəsindən xaric olundu və həbs edildi. Yenə də son olaraq siyasi səhnəyə qayıtdı. 1639-cu ildə yeni bir qubernatorluq verildiyi zaman Şah Səfinin hakimiyyəti illərində oğlu Nəcəfqulu xandə bir sıra nüfuzlu vəzifələrə sahib olacaqdı.
- Floor, Willem M. Titles and Emoluments in Safavid Iran: A Third Manual of Safavid Administration, by Mirza Naqi Nasiri. Washington, DC: Mage Publishers. 2008. 153, 286. ISBN 978-1933823232.
- Manz, Beatrice; Haneda, Masashi. ČARKAS // Encyclopaedia Iranica, Vol. IV, Fasc. 7. 1990. 816–819. 2014-09-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Matthee, Rudolph P. The Politics of Trade in Safavid Iran: Silk for Silver, 1600–1730. Cambridge: Cambridge University Press. 1999. səh. 120. ISBN 978-0521641319.