Qaramərcək qaraçörəkotu (lat. Nigella nigellastrum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin qaraçörəkotu cinsinə aid bitki növü.[1]
| Qaramərcək qaraçörəkotu | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Qaramərcək qaraçörəkotu |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
Birillik, hündürlüyü 30-60 sm olan, dik qalxan, çılpaq, yuxarıdan budaqlanan gövdəli bitkidir. Yarpaqları dar xəttvaripaylı ikiqat lələkvaribölümlüdür. Çiçəkləri tək, ağ və ya çəhrayımtıldır. Kasa yarpaqları 3-4 mm uzunluğunda, uzunsov, bəzən kənarları boyunca kirpikvari tüklüdür. Nektarlıqlar təxminən 5 mm uz.-da, tüklü, qısa dırnaqcıqlıdır; Üst dodaq çox qısadır, alt dodaq 2 dar paylara bölünmüşdür. Meyvə qatları 3, 5-6 mm uz., yuxarıya qədər birləşmiş, qısa buruncuqludur. Toxumlar yumurtavaridir.[2]
Çiçəkləmə və meyvələmə may-iyun aylarına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşağında: meşə talalarında, kolluqlarda, topaq topalarında, əkinlərdə, otlu yamaclarda, quru çay yataqları boyunca yayılır. Mezofit, işıqsevəndir.
Dünyada: Fransa, Yunanıstan, İran, İraq, Şimali Qafqaz, Fələstin, İspaniya, Cənubi Qafqaz, Türkiyə, Türkmənistan, Azərbaycanda: Böyük Qafqaz (Quba), Samur-Dəvəçi ovalığı, Kür-Araz ovalığı, Bozqır yaylası, Kür düzü, Kiçik Qafqazın mərkəzi (Ağdam), şimalı, cənubu (Füzuli, Zəngilan, Cəbrayıl).
Gözəl görünüşlü və parlaq çiçəklərinə görə dekorativ bitki kimi becərilə bilər.
- Garidella nigellastrum L.
- Garidella anethifolia Salisb.
- Garidella nigelliformis St.-Lag.
- Garidella nigelliformis St.-Lag.
- Nigella garidella Spenn.
- ↑ "Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online (ingilis). 2020-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-24.
- ↑ Флора Азербайджана род: Nigella L. / Обр.: Р. Рзазаде. – Баку: АН. Азерб. ССР. т. 4. – 1953. – с. 37-38.