Qaralama:Mikrax

Mikrax kəndi Dokuzpərin rayonunun mərkəzi hissəsində, Usuxçayın sol sahilində Şalbuzdağ (4142) Yerıdağ (3925) və Qestinkil (2788) dağ zirvələri arasındakı dərədə yerləşir.ləzg. ЧӀехивацӀ^{[3587 gündür mənbəsizdir]} ÇexivatsӀ ^{[ <span title="не указан источник на утверждение (25 мая 2015)">mənbə göstərilməyib 3566 gün</span> ]} ). Yaxınlıqdakı kəndlər: Qələcux, Təkipirkənd, Gilər, Qavalar

• Qafqaz Albaniyasında mövcud olmuş Mik tayfasının adıyla bağlıdır.
• 7 əsdrən Xəzərlərin hakimiyyəti altına keçır və bu dövrdə onu hakimi Samsam adlı xəzər türkü olur
• 8-ci əsrdə Axtı ilə müharibələr nəticəsində Mikrax Axtı ləzgiləri və ərəblərin birgə qüvvələri tərəfindən mühasirəyə alındı. Müharibə yeddi ay davam etdi, lakin uğur qazana bilmədilər. [Sonra] Dərvişayi Qüreyşli olan Şeyx Şah Əlburzinin yaşayış məntəqəsinə (auba) gəldi, lakin Əlburz 18 ölkəsində (diyar) məskunlaşdığı üçün bu ləqəbi (Əlburzi) daşıdı. Ətəyində məskunlaşdığı dağ onun adı ilə tanınır - [Şah Əlburz], tez-tez istifadədən Şəlburza çevrilir . Şam sakinlərindən əmir Kağı Samsamın yanına gizlincə adam göndərdilər. Onlar [onunla] məşvərət etdilər və əhd bağladılar. Əmir Kağı [bu barədə] şəhərdəki ardıcıllarına (təbaa) xəbər verdi. Cümə gecəsi Dərvişayı altı minlik qoşunla qapılara yaxınlaşdı və Əmir Kağının təbəələri onları şəhərə gətirdilər. Əmir Kağı on döyüşçü ilə getdi və Samsamı öldürdü. [Sonra] Dərvişayı divanxanaya gəldi və əhalini İslamı qəbul etməyə məcbur etdi. İslamı qəbul edənlər mallarını saxladılar. Təslim olmayanları edam etdi, mallarını və ailələrini qənimət kimi ələ keçirdi. Şəhərə Əmir Kağı adı verilmiş, zaman keçdikcə Miqrax [1] adı ilə tanınmağa başlamışdır.
• Rəvayətə görə, XV əsrdə şairə Mikrax Kəmər Mikraxda yaşayıb, sonralar səfəvi şahı Cüneydin qoşunları ilə döyüşdə həlak olub. 1688-ci ildə baş vermiş dəhşətli zəlzələdən bəhs edilir. |3|11|2021}}
• 1630-cu ildə Mikrax yeni yaradılmış Altıpara Azad Cəmiyyətinin inzibati mərkəzi oldu. 1837-39-cu illərdə Mikraxlılar Quba üsyanında Dokuzpəri və Altıparı dağlılarının birliyində iştirak etmişdilər. 1839-cu ildə üsyan yatırıldıqdan sonra Altıpara azad cəmiyyəti Doqquzparalılarla birlikdə mərkəzi Miskincədə olan Samur rayonunun yeni yaradılmış Dokuzparinski naibliyinə daxil edildi. Çar məmuru A.F.Desimon həmin ildə kənddə 450 təsərrüfat olduğunu qeyd etmişdir. 1848-ci ildə Axtı döyüşündə Mikrax xalqı İmam Şamili dəstəklədi.

Kənddən beş yüz metr şimalda orta əsr yaşayış məskəninin qalıqları var. Kəndin cənub-şərqində orta əsrlərə aid məzarlıq var. Kənddən beş yüz metr şimal-qərbdə çoxsaylı mədəniyyət obyektləri olan daş qəbrlərdən ibarət qəbiristanlıq var.^[1] Məşhur sovet etnoqrafı M. M. İçilov qeyd edib ki , 1959-cu ildə Dağıstan arxeoloji ekspedisiyasının Cənub dəstəsi tərəfindən ləzgilərin Aşage Tsinite, Tsnale, Saradərkent kəndlərində aşkar edilmiş müxtəlif küplər və kəndlərin yaxınlığındakı qəbirlərdən tapılan əşyalar. Xlut, Mikraha və s. , Qafqaz Albaniyası dövründəki Azərbaycan mədəniyyəti ilə birbaşa analogiyaya malikdir.^[2]

Mikraxın əhalisi etnik ləzgi və dini cəhətdən sünni müsəlmandılar ;