Qalançoy (çeç. Акха-Басс, rus. Галанчож) - Çeçenistan Respublikasının Qalançoj rayonunun mərkəzi kəndi.[2] Hal-hazırda kənddə yaşayış yoxdur.
| Qalançoj | |
|---|---|
| Акха-Басс | |
 Qalançoj (Akxa-Bass) kəndi tərk edilmədən əvvəl (1944) | |
| 42°52′50″ şm. e. 45°18′00″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.500 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
.svg)  Qalançoj | |
Qalançoj Qalançoj rayonunun inzibati mərkəzidir. Tərk edilmiş kəndin gələcəkdə salınacaq Qalançoj kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzi olması planlaşdırılır. Əgər bu baş tutarsa, Qalançoj ona daxil olan yeganə yaşayış məskəni olacaqdır. Kənd yaşayış məntəqəsinə aşağıdakı kəndlərin dağıntıları da daxil olacaqdır;
Qalançoj Qalançoj rayonunun mərkəzində, Osu-Xi çayının sahilində yerləşir. Qalançoj gölünə yaxın yerdədir. Qəsəbə Qroznı şəhərindən 60 kilometr cənub-qərbdədir.
Qalançoja ən yaxın yaşayış məntəqələri və xarabalıqlara şimal-qərbdən Amka, şimal-şərqdən Xorqa, cənub-şərqdən Kerbitye və Ame, cənub-qərbdən Çikondi-Pxeda və Akka, qərbdən İtar-Xella daxildir.[3]
1929-cu ildə Qalançojda Çeçenistan dağlarında bolşevik hökumətinə qarşı üsyançı bir hökumət quruldu. Növbəti müqavimət dalğası zamanı 1940-cı ildə yerli silahlı qüvvələrin üzvləri tərəfindən müvəqqəti bir üsyan hökuməti quruldu.
1942-ci ildə Sovet Hərbi Hava Qüvvələri Çeçen dağlarında iki genişmiqyaslı bombardman həyata keçirdi və Qalançoj rayonu xüsusilə hücumlara məruz qaldı.
1944-cü ildə çeçen və inquş xalqlarının soyqırımından və deportasiyasından və Çeçen-İnquş MSSR-nin ləğv edilməsindən sonra Qalançoj kəndi tərk edilərək məhv edildi.
1957-ci ildə Vaynax xalqı geri döndükdən və Çeçen-İnquş MSSR bərpa edildikdən sonra kəndin keçmiş sakinlərinə orada məskunlaşmaq qadağan edildi. Nəticədə Qalançoj sakinlərinin əksəriyyəti respublikanın düz torpaqlarında, əsasən Açxoy-Martan, Sunja və Qroznı rayonlarında məskunlaşdılar.[4]
2019-cu ildə Qalançoj Qalançoj rayonu daxilində ərazisi köçürmək üçün yenidən qurulan ilk yaşayış məntəqələrindən biri olaraq adlandırıldı.[5][6] Təxmini hesablamalara görə, kənd çox güman ki, 2019 və ya 2020-ci illərin sonlarında qısa bir müddət içində köçürüləcəkdir.
31 avqust 2019-cu ildə Qalançojda yeni tikilmiş məscid istifadəyə verildi.[7] Ancaq bu zaman qəsəbədə hələ də daimi yaşayan əhali yox idi.
- ↑ https://rusneb.ru/catalog/000199_000009_003013267/.
- ↑ "Detailed map of Chechnya and Ingushetia". www.topomapper.com. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-18.
- ↑ "Detailed map of Chechnya and Ingushetia". www.topomapper.com. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-18.
- ↑ "Дорога в Галанчож | Информационное агентство "Грозный-Информ"". www.grozny-inform.ru (ingilis). 2013-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-25.
- ↑ Узел, Кавказский. "Власти Чечни отрапортовали о более чем 6500 желающих переехать в Галанчожский район". Кавказский Узел. 2019-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-25.
- ↑ Kosumov, Lom-Ali. "В Галанчожском районе Чечни продолжается строительство дорожных коммуникаций". ЧГТРК "Грозный" (ingilis).
- ↑ Kosumov, Lom-Ali. "В Галанчожском районе после восстановления открылась мечеть". ЧГТРК "Грозный" (ingilis).