Qağartsi (əvvəlki adı: Qağarza[1], rusdilli mənbələrdə — Kaqarza (rus. Кагарза)[2]) — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Qağartsi kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[3] 1992-ci ildən 10 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Qağartsi kəndi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 19–20 sentyabr 2023-cü ildə aparılan lokal xarakterli antiterror əməliyyatları nəticəsində yenidən Azərbaycan Respublikasının suverenliyinə qayıtmışdır.
| Qağartsi | |
|---|---|
| 39°48′54″ şm. e. 46°56′29″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Region | Xocavənd rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 904 m |
| Saat qurşağı | |
Güman etmək olar ki, oykonim qaq (yumru), art (dag, yüksək- lik) və si (su) komponentlərindən düzəlib, "yumru başlı dağdan axan su" mənasındadır və Xonaşençaya işarədir.[4]
Azərbaycan kənd təsərrüfatı üzrə 1921 il üçün siyahıyaalınmasında yaşayış məntəqəsi rus dilində Kaqarza adı ilə Şuşa qəzasının tərkibində göstərilir[5]. Kəndin adı bəzi azərbaycandilli mənbələrdə hələ də Qağarza kimi göstərilir[6][7].
Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır.
Kənd Xonaşen çayının sahilində, dağətəyi ərazidə yerləşir.
| İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
|---|---|---|---|
| 1999[8] | XXXX | XXXX | XXXX |
| 2009[9] | ↗XXXX | ↗XXXX | ↗XXXX |
Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil.
Kənddə təhsil müəssisəsi mövcud deyil.
Kənddə dini ibadət yeri və ya dini icma qeydə alınmamışdır.
Kənddə səhiyyə müəssisəsi mövcud deyil.
- ↑ "XOCAVƏND ŞƏHİDLƏRİ". AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI XOCAVƏND RAYON İCRA HAKİMİYYƏTİ. İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2025.
- ↑ "Карта Кавказского края 1:210K - Xocavənd". retromap.ru. 24 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 iyun 2024.
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı, 2024" (PDF) (az.). stat.gov.az. 28 fevral 2024. 14 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 5 aprel 2024.
- ↑ Qağartsi // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. XXXX. ISBN 978-9952-34-156-0.
- ↑ ИнфоРост, Н. П. "ГПИБ | Т. 1. Вып. 8 : Шушинский уезд. - 1922". elib.shpl.ru. Səhifə 22. 26 may 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 dekabr 2024.
- ↑ "XOCAVƏND ŞƏHİDLƏRİ". AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI XOCAVƏND RAYON İCRA HAKİMİYYƏTİ. İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2025.
- ↑ Şirinov, Ruslan. "Şərəflə anılan tarix- Qaradağlı". Modern.az (az.). 19 Fevral 2016. İstifadə tarixi: 2025-10-14.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. XXXX.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. XXXX.