Qərbi Afrika Dövlətlərinin İqtisadi Birliyi (QADİB) (fr. Communauté Économique des États de l'Afrique de l'Ouest (CEDEAO); ing. The Economic Community of West African States (ECOWAS)) — Qərbi Afrika Ölkələrinin Regional Birliyi[2]. Blokun öz kollektiv hərbi qüvvələri ECOMOG vardır[3].
| Qərbi Afrika Dövlətlərinin İqtisadi Birliyi ECOWAS[1], CEDEAO, CEDEAO, CEDEAO, ЭКОВАС, ЕКОВАС, 西共体, 西共體, EKOŜ, EKOWAS | |
|---|---|
| Westafrikanische Wirtschaftsgemeinschaft | |
| | |
| Yaranma tarixi | 28 may 1975 |
| Rəsmi dili | |
| Mərkəzi | |
| ecowas.int | |
QADİB-in mərkəzi Nigeriyanın Abuca şəhərindədir[4].
Qərbi Afrika Dövlətlərinin İqtisadi Birliyi (ECOWAS) 28 may 1975-ci ildə 16 Qərbi Afrika ölkəsinin Laqos müqaviləsi imzaladığı zaman quruldu. Birliyin yaradılmasında məqsəd bölgə ölkələrinin iqtisadi inteqrasiyasını təşviq etməkdir. Mavritaniya 2000-ci ildə QADİB-dən ayrıldı[7].
2004-cü ildə Cəmiyyətin Müdafiə Nazirləri 2010-cu ilədək daimi hazırlıq qüvvəsini (1,5 min nəfər) və əsas sülhməramlı briqadanı (5 min nəfər) əhatə edəcək döyüşə hazır ECOWAS sülhməramlı kontingentinin yaradılması təkliflərini təsdiqlədilər.
Əslində, onlar azad ticarət zonası yaratmaq mərhələsindədirlər.
Ali idarəetmə orqanı Dövlət və Hökumət Başçılarının Konfransıdır. ECOWAS-da Parlament, Məhkəmə, Ekobank, İqtisadi və Sosial Şura, komissiyalar (ticarət, gömrük siyasəti və s.) vardır[8].
- yoxsulluğa qarşı mübarizə[9];
- "qaynar nöqtələrdə" (Liberiya, Qvineya-Bisau) barışıq və təhlükəsizliyin təmin edilməsi, cinayətkarlıqla və kiçik silahların yayılması, tərksilah, qaçaqmalçılıqla mübarizə. Məqsəd əhalinin həyat səviyyəsini yaxşılaşdırmaq, iqtisadi sabitliyə nail olmaq, üzv dövlətlər arasında yaxşı münasibətləri inkişaf etdirmək və Afrika qitəsinin irəliləməsinə və inkişafına töhfə verməkdir[10][11].
2012-ci ilin sentyabr ayında QADİB, BMT Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən sanksiyaya məruz qaldığı təqdirdə, Malinin ərazi bütövlüyünü bərpa etmək üçün 3300 əsgər göndərməyə hazır olduğunu bildirdi[12]. Xalq, ölkənin şimalını üç islamçı qrupun: Ənsar əd-Din, Birlik Hərəkatı və Qərbi Afrikadakı Cihad və İslam Məğribindəki Əl-Qaidə hakimiyyətindən qurtarmaq üçün Maliyyədə hərbi əməliyyata hazırlaşmağa başladı.
- ↑ 1 2 Idrissa A. Historical Dictionary of Niger (ing.). The Globe Pequot Publishing Group, 2020. P. 200–201. ISBN 978-1-5381-2014-9
- ↑ Data. "GDP (current US$) | Table". World Bank. 5 sentyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 avqust 2014.
- ↑ "African Union". 17 oktyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 oktyabr 2014.
- ↑ Data. "GNI per capita, PPP (current international $) | Table". World Bank. 14 iyun 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 avqust 2014.
- ↑ Data. "GDP, PPP (current international $) | Table". World Bank. 8 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 avqust 2014.
- ↑ Odeyemi, Temitayo Isaac, Oloruntoba, Samuel Ojo (redaktor), "Regional Integration and the Political Economy of Morocco's Desire for Membership in the Economic Community of West African States (ECOWAS)", Pan Africanism, Regional Integration and Development in Africa (ingilis), Springer International Publishing, 2020, 97–123, doi:10.1007/978-3-030-34296-8_6, ISBN 978-3-030-34295-1
- ↑ "History | Economic Community of West African States(ECOWAS)" (ingilis). 28 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 mart 2019.
- ↑ "Welcome !". GIABA. 7 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2019.
- ↑ "CCJ Official Website". 26 noyabr 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 aprel 2021.
- ↑ Adeyemi, Segun. "West African Leaders Agree on Deployment to Liberia". Jane's Defence Weekly. 6 avqust 2003.
- ↑ "The 5 previous West African military interventions". Yahoo News. AFP. 20 yanvar 2017. 28 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2017.
- ↑ "Военная операция в Мали: европейские оккупанты в связке с ЭКОВАС". 10 yanvar 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 aprel 2021.
- ecowas.int — rəsmi saytı